دره قاهان از یک سو جنسی از کویر است و از سوی دیگر دل در گرو کوهستان دارد و خنکی بامداد و شامگاهش پوست صورت را می‌نوازد و گونه‌ها را می‌گزد که این‌جا کویر و کوهستان و قنات و درخت، این همه اضداد را در دل خویش جای داده است. شاید مثل نیاسر یا قمصر و آن‌جا گل می‌روید و این‌جا بیدمشک و شکوفه‌های قیسی، سیب، گیلاس، گردو و…

قاهان کجاست؟ دره قاهان در ۳۵ کیلومتری جاده ساوه ـ سلفچگان واقع شده است. تنها مسیر دسترسی نیز جاده ساوه ـ سلفچگان است و البته علاوه بر ورودی ساوه، جاده قم ـ ساوه نیز مسیر مناسبی است که در سه‌راهی آوه با جاده سلفچگان تقاطع دارد. به لحاظ تقسیمات کشوری، دره قاهان در حوزه استان قم قرار دارد و البته به عنوان منطقه ویژه گردشگری این استان ثبت شده است؛ اما به جهت جغرافیایی درست در مرز استان قم و استان مرکزی واقع شده است و زادبوم روستاهای این منطقه به ویژه روستاهای بالادستی به فرهنگ شهر تفرش بسیار نزدیک است و حتی طبیعت و محصولاتشان نیز به این شهر تشابه بیشتری دارد. وقتی که کویر را پشت سر می‌گذاری، شاید به نظر خیلی دور از ذهن برسد که همین نزدیکی‌ها آبی روان است و جویی که می‌رود پای چناری، سروی یا تبریزی که سنش به چند صد سال یا بیشتر می‌رسد؛ اما خوب است که علاقه‌مندان به درختان کهنسال ایرانی به خاطر بسپارند که دره قاهان نیز یکی از زیستگاه‌های اصلی درختان کهنسال ایرانی به ویژه چنار است. دره قاهان، یکی از بخش‌های خلجستان است. طول این دره حدود ۳۰ کیلومتر است که یک مجموعه روستا را دربر می‌گیرد؛ اما روستاهایی که به شکل خطی ممتد و به موازات جاده تفرش کشیده شده‌اند، به ترتیب عبارتند از: ‌آغلک، بنابر، جمزقان، قاهان، نویس، کاسوا و انجیله.

مسیر اصلی دسترسی به تمام این روستاها از طریق جاده‌ای فرعی و البته آسفالته است که از جاده سلفچگان جدا می‌شود و هر قدر که از جاده اصلی دور می‌شوی و به سمت پایانی دره حرکت می‌کنی، فضای روستا کوهستانی‌تر می‌شود؛ تا جایی که ۳ روستای پایانی نویس، کاسوا و انجیله به شکل پلکانی در دل کوهستان قرار دارند و به رغم فاصله به نسبت کم با جاده اصلی بیشتر از آب و هوای ییلاقی و کوهستانی بهره‌مندند و همین امر مهم‌ترین عامل جذابیت گردشگران متعدد از اقصی نقاط کشور به این دره بوده است؛ به سبب این‌که با فاصله زمانی کمتر از نیم ساعت گردشگران با طبیعت و آب و هوایی کاملا متفاوت و با تفاوت دمایی قابل توجه روبه‌رو می‌شوند که گاهی اوقات این اختلاف دما به بیش از ۱۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. دره قاهان، سرزمین چهارفصلی است که در هر زمان زیبایی‌های خاص خود را دارد؛ بهاری پرشکوفه، تابستانی ییلاقی، پاییزی رنگارنگ و اگر سالی پربرکت باشد زمستان‌هایی سرد و سپید که قدرت برف می‌تواند مسیرهای ارتباطی روستاها را قطع کند. وجود رودخانه‌های فصلی و حاصل دست قنات‌کاران ایرانی نیز این منظومه زیبا را به مکانی منحصر به فرد تبدیل کرده است تا دره‌ای سرسبز و پرمحصول شکل بگیرد. از تعداد دقیق قنات‌های دره قاهان اطلاع دقیقی در دست نیست، اما حدود ۲۰ قنات در خود دهستان قاهان و ۱۵ قنات در روستای نویس و بیش از ۱۰ قنات در روستای انجیله شناسایی شده‌‌اند.