ایرانگردی
دره ستارگان قشم
در غرب روستای برکه خلف در فاصله ۵ کیلومترى از ساحل جنوبى جزیره قشم ، دره ستاره ها با قدمت حدود ۲ میلیون سال، بر اثر فرسایش خاک، سنگ و ماسه ناشى از باد و باران و رگبارها به وجود آمده است. دره ستارگان ، یکی از شاهکارهای کم نظیر طبیعت در جزیره زیباى قشم محسوب می شود که قدمت آن مربوط به دوره زمین شناسى و در حدود ۲ میلیون سال است. اهالى جزیره عقیده دارند که روزگاری، ستاره اى از آسمان به قلب جزیره افتاده و اشکال عجیبى را از خاک و سنگ و ماسه پدید آورده است. به این مکان در اصطلاح استاره افته و گاهى استار افتیده نیز گفته می شود اما، براى این پدیده کم نظیر زمین شناسى نام دره ستاره ها جا افتاده است. برخى از اهالى اعتقاد دارند که با تاریک شدن هوا، این دره محل رفت و آمد ارواح و اجنه بوده اما تاکنون صحت این مطلب ثابت نشده است. به دلیل شکل ویژه این دره و انواع حجم ها و پدیده هاى فرسایش موجود در آن، وزش بادهاى تند و گردش هوا در دره و تولید صدا باعث شده برخی از ورود به دره در هنگام شب خودداری نمایند.
ویژگى ها و دیدنى هاى دره ستاره ها سبب شد این دره به عنوان بخشى از ژئو پارک جزیره قشم جزو آثار طبیعى در سازمان یونسکو به ثبت برسد. ژئو پارک قشم با آثار زیباى طبیعى و تاریخى ، تنها ژئو پارک خاورمیانه می باشد. دره ستاره ها و دره چاه کوه ، پدیده هایى شگفت آور از فرسایش سنگ هاى رسوبى زمین هستند. دره ستاره ها، یکی از مکان های بسیار دیدنى شهر قشم بوده و مشابه این اشکال زمین شناسى را می توان فقط در کشور آمریکا مشاهده کرد. دره یا تنگه چاه کوه ، دره اى به عمق ۱۰۰ متر ، نمایش دیگرى از فرسایش سنگ هاى رسوبى است. گنبد و غارهاى نمکى که در جنوب جزیره قشم قرار دارند، دسترسى بسیار مشکلی داشته و از طریق یک جاده خاکى ما را به آنجا مى رساند. لایه هاى نمک، مربوط به دوره هاى جدید زمین شناسى هستند که در برخورد با گسل هاى پوسته زمین بالا آمده و گنبدهاى نمکى را به وجود آورده و در داخل این گنبدهاى نمکى، غارهاى نمکى قرار دارند. غار نمکى شماره ۳ قشم با ۶ هزار متر طول، بزرگترین غار نمکى جهان است. درون این غار ، رودخانه اى مارپیچ به عمق یک متر قرار دارد و رسوبات آهکی از نوع استلاکتیت و استلاگمیت هایى اعجاب آور ، باعث شگفتی تمامی افراد می شود. دره ستاره ها در واقع یک ناحیه فرسایش یافته از سوى آب هاى سطحى، رگبارهاى فصلى و تندبادها است. فلات اولیه که هنوز در بخش شمالى به صورت کم و بیش دست نخورده باقى مانده، در ارتفاع بین ۷ تا ۱۰ مترى از کف دره قرار دارد و جنس آن ماسه سنگ با سیمان آهکى سست و پر از پوسته هاى فسیلى است. از جمله بخش های دیگری که در این دره قابل مشاهده است می توان به مخروط هاى نوک تیز، ستون ها و ستونک هاى فرسایشى، آرک ها و تیغه ها و دیواره هاى نوارى اشاره نمود. به دلیل سست بودن جنس لایه ها، انتظار می رود که پس از هر بارندگى شدید (که به ندرت اتفاق مى افتد) تغییرات محسوسى در شکل ظاهری دره ایجاد شود.
دره ستارگان در شب : دره ستارگان قشم در ساعات شب اسرارآمیزتر و جالبتر به نظر میرسد. اگر شانس بیاورید و هوا کاملا صاف باشد میتوانید ستارهها را در آسمان به وضوح مشاهده کنید. البته برای رصد ستارگان باید شبی را برای رصد انتخاب کنید که ماه هم در آسمان نباشد. وزش باد در میان صخرههای دره صداهای عجیبی ایجاد میکند شاید همین صداهای عجیب باعث شده مردم محلی فکر کنند موجودت ماورایی در دره زندگی میکنند. واقعیت این است که ماهیت هر مکان در روز و شب تفاوتی ندارد. برای شب مانی در دره ستارگان باید مجوزی از حراست دره دریافت نمایید. اگر دوربین عکاسی حرفهای به همراه دارید میتوانید در هنگام شب تصاویر زیبایی را از دره ستارگان ثبت کنید. درباره داستانهای عجیب و مرموز دره ستارگان، یک فیلم ایرانی هم ساخته شده است. فیلم اژدها وارد میشود نام این فیلم است که بسیاری از سکانسها را در دره ستارگان تصویربرداری کردهاند.
گورستان صخره ای سیراف
یکی از شگفتانگیزترین جاهای دیدنی سیراف قبرستان تاریخی آن واقع در دره لیرودی شیلو است. با قبرهای سنگی قدیمی که گذر زمان و دو زلزله مهیب در سالهای دور هم موجب از بین رفتن آن نشده است. به این دلیل که این قبرستان برای مردمانی با ادیان مختلف در مقاطع تاریخی متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است کارشناسان آن را قبرستان تمدنها نامیدهاند. در گذشته روی مردههای خود خاک نمیریختند و فقط آنها را درون قبرهای سنگی میگذاشتند. در شمال غربی بندر طاهرى (محل ويرانههاى شهر باستانى سيراف) و در دامنه جنوبى ارتفاعات مشرف بر آن، قبرستان باستانى وسيعى وجود دارد. تعداد فراوانى گورهاى مستطيل شکل، عموما به طول ۲۱۰ سانتىمتر و عرض ۵۰ سانتىمتر و عمق ۴۰ تا ۶۰ سانتىمتر در سنگ کنده شده و از ملاط ساروج براى هندسی سازی يا پوشش سطح خارجى قبرها استفاده شده است. شکل و اندازه و ردیف بندی و حتى ارتفاع سطح پهنه قبرستان تا حدودى از بين رفته است. در اين قبرستان عموما قبرها رو به غرب هستند. اين قبرستان را به زرتشتيان نسبت مىدهند. زرتشتيان ابتدا مردهها را در گورهاى روباز قرار مىدادند تا در هواى آزاد گوشت آنها تجزيه شود. سپس استخوانها را جمعآورى کرده و در استودانها مىگذاشتند. روبروى قبرستان غربى، قبرستان ديگرى وجود دارد که هر چه ارتفاع تپه زيادتر مىشود، گورها بزرگتر مىشوند و دهانهها گشادتر و عمق بيشترى پیدا میکنند. در جلوى تپه به تبعيت از عوارض طبيعى، گورهاى عمودى با ارتفاع ۳ متر و عرض ۲ متر وجود دارند که مانند پهنهاى از کندوهاى زنبورعسل بهطور مرتب در سراشيبى دامنه چيده شدهاند. از عجايب شهر باستانى سيراف قبرستان آن و از عجايب اين قبرستان وجود اين رشته مقابر سنگى منظم و فراوان در سطح شیبدار و سرازيرى تند دامنه کوهستان با پلکانهاى سنگى عريض و بقاياى دو عمارت سنگى بر فراز آنها است. به احتمال زیاد قبرهای سنگی قبرستان و گودالهای حفر شده بر پهنه کوهستان سیراف در ابتدا به منظور جمعآوری و استحصال آب ایجاد شدهاند و بعدها توسط افراد و به دلیل رخداد حوادث غیر مترقبه همچون زلزله یا بیماری طاعون و نیاز به دفن سریع مردگان به عنوان گورهای فردی یا خانوادگی مورد استفاده قرار میگرفت. با دقت بر گورهای یافته شده و وجود لایهای از قشر نفوذناپذیر ساروج درون حوضچههای استفاده شده به عنوان قبر، میتوان به نکاتی درباره روش تأمین آب در شهر باستانی سیراف پی برد. این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۵۰۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آبشار گویله مریوان
آبشار گویله مریوان در استان کردستان و در نزدیکی شهر مریوان واقع است. مریوان یکی از شهرهای دیدنی استان کردستان است که با طبیعت بکرخویش پذیرای علاقمندان زيادي می باشد. آبشار گویله در ۲۰ کیلومتری شهرستان مریوان در نزدیکی روستای گویله قرار دارد. این آبشار از بین جنگلهای پرپوشش منطقه مرزی کردستان در محور سقز- مریوان قرار دارد و ارتفاع آن به بیش از ۵۰ متر میرسد . لازم به ذکر است آبشار گویله از جاده ی سقز – مریوان قابل رویت است و مسافت آن تا جاده حدود ۱ کیلومتر است. یکی از چشم اندازهای زیبای مسیر سقز مریوان بعد از کوهستان عمدتاً سفید پوش چهل چشمه این آبشار زیباست که از بین پیچ وتاب های جاده جنگلی و قدیمی سقز- مریوان سر بر می آورد و به عمق دره می ریزد. مسیر پیاده روی آبشار گویله از کنار جاده هم قابل رویت است ولی برای رسیدن به آن احتیاج به یک کوه پیمایی سبک حدود یک ساعته دارید، از کنار جاده، مسیری به طرف پایین قابل رویت است و مسیر پاکوب درست از همانجا آغاز می شود، با دنبال کردن پاکوب ها راحت میتوانید تا زیر آبشار گویله بروید و از بزرگی و شکوه آن لذت ببرید.
عمارت قزاقخانه تهران
در نزدیکی کاخ شهربانی تهران بنای قدیمی با معماری ساده به چشم میخورد که عمارت قزاقخانه نام دارد. این بنا با زیبایی و معماری جذاب خود هر بازدیدکنندهای را وسوسه میکند که از این بنا دیدن کند. این بنا را میتوان یکی از اولین ساختمانهای اداری و نظامی پایتخت نامید که تا امروز پا برجاست و در دل پایتخت قرار دارد. عمارت قزاقخانه در سال ۱۲۸۰ به دستور مظفرالدین شاه و در زمان ناصرالدین شاه ساخته شده است و حدود ۱۶۰ هزار متر مربع مساحت دارد. بنای عمارت قزاقخانه تهران در گذشته محلی برای استقرار قوای قزاق بود (قوای نظامی ویژهای که در پی قراردادی بین ایران و روسیه تشکیل شد) که رضا شاه و کلنل لیاخوف فرماندهان این ارتش بودند. سازه عمارت قزاقخانه در ۳ طبقه ساخته شده که در طبقهی اول تالارهایی آجری و در طبقات بالاتر راهروهایی با اتاقهای مختلف وجود دارد. این عمارت تا سالها قبل در اختیار ارتش بود و بخشهایی از آن مورد مرمت قرار گرفت. امروزه میتوان نمونهای از بازسازیهای دیوار بیرونی عمارت که شامل کاشیها و آجرهای زیبا و همچنین گچبریهای ساده است را دید و پی به رمز و راز این بنای قدیمی برد. سازه عمارت قزاقخانه نیاز شدیدی به بازسازی داخلی دارد و نمیتوان از آن بازدید کرد. به جز ساختمان عمارت قزاقخانه دو بنای دیگر که خوابگاه سربازان بوده نیز باقی مانده که قرار است تا در آینده در این مجموعه مورد مرمت قرار گیرند و ابهت گذشتهی خود را باز پس گیرند. در پلان عمارت قزاقخانه ترکیبی از هنر اروپایی و ایرانی به چشم میخورد و با داشتن ایوانهای مختلف دید خوبی به اطراف خود دارد. دلیل وجود ایوانهای مختلف این مجموعه این است که در محوطهی کنار آن مراسمات نظامی برگزار میشد و افراد والامقام در آن ایوانها به تماشا میایستادند. معماری این بنا بسیار هنرمندانه انجام شده و نمای بیرونی آن با وجود آسیب دیدن هنوز هم زیبا است. امروزه عمارت قزاقخانه در اختیار دانشگاه هنر تهران قرار دارد و همچنان منتظر بازسازیهای لازم است. اگر روزی از کاخ شهربانی و سردر باغ ملی دیدن کردید، حتما در کنار عمارت قزاقخانه نیز عکس یادگاری بگیرید و از تماشای معماری جذاب آن لذت ببرید. آدرس عمارت قزاقخانه به راحتی قابل جستجو است و میتوانید به خیابان امام خمینی، سردر باغ ملی و محوطه میدان مشق تهران بروید و آن را به نظاره بنشینید.
کاخ مروارید (کاخ شمس) البرز
مهرشهر یکی از مناطق مهم شهر کرج، دارای دو خیابان اصلی به نامهای ارم و شهرداری است که در انتهای خیابان ارم کاخ مروارید یا همان کاخ شمس پهلوی قرار دارد. پس از ساخت کاخ مروارید و در زمان محمدرضا شاه پهلوی، یک بلوار ۴ بانده و منطقهای ویلایی برای شهروندان در سه فاز در مجاورت کاخ ساخته شد که مهرشهر نام گرفت. شمس پهلوی به دلیل بیماری آسم این منطقه را برای زندگی انتخاب کرد. کاخ مروارید که هم اکنون نیز پا برجاست و عموما از آن با نام کاخ شمس یاد میشود، از آثار تاریخی و جاهای دیدنی کرج و استان البرز محسوب میشود. کاخ مروارید با زیر بنای ۲۵۰۰ متر مربع برای اقامت شمس پهلوی در سالهای ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ بنا شد. این بنا توسط وسلی پیترز، معمار آمریکایی و بنیاد فرانک لوید رایت با صرف هزینه یک میلیون دلار به شکل یک سفره ماهی که صدفی آن را در برگرفته است، طراحی و ساخته شد. این کاخ در زمینی به مساحت ۱۱۱ هکتار با ۲۵۰۰ متر مربع زیربنا در مهرشهر کرج، انتهای خیابان ارم واقع شده است. تا سال ۱۳۵۷ به مدت ۱۲ سال شمس پهلوی و خانواده او در این کاخ زندگی میکردند. گفته میشود شمس پهلوی در این کاخ ایرانی، اروپایی پذیرای مهمانان ویژهای از داخل و خارج از کشور بوده است. کاخ مروارید یکی از با ارزشترین کاخهای تاریخی ایران است و از لحاظ ویژگیهای فنی از بسیاری از کاخهای موجود چند پله بالاتر است و تکنیکهای که در ساخت، طراحی و رنگ آمیزی این مجموعه به کارگرفته شده حتی از سبک و شیوه ساخت کاخ سعدآباد نیز برتر است. سازه اصلی بنا به صورت سفره ماهی طراحی شده است و ضلع شمالی کاخ و محوطه بیرونی دریاچه نیز به شکل بالههای سفرهماهی اجرا شده است. در طراحی فضای بیرونی دریاچه کوچکی از سه طرف کاخ را احاطه کرده است. همه فضاهای معماری در زیر سقفی با فرم حلزونی و با نورگیرهای گوناگون و بهشکل دانههای مروارید اجرا شده است. تالار طلایی بار، دفتر مخصوص شمس، تالار پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد، استخر، آبنما، محل نگهداری پرندگان کمیاب، اتاقهای خواب از بخشهای متنوع این کاخ هستند. یکی از مهمترین بخشهای این کاخ اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده، به خصوص نمای بیرونی آن که بصورت حلزونی شکل ساخته شده است. این کاخ یکی از مجهزترین، مرفهترین و اشرافیترین بناهای دورهی پهلوی محسوب میشود. در ساخت و ساز کاخ شمس، هیچ یک از اصول معماری ایرانی رعایت نشده و سبک، نقشه و ساختار آن کاملا غربی است. معماری این اثر که بخشی از تاریخ معماری مدرن است، با تاثیر از شیوه فرانک لوید رایت از پرآوازهترین معماران آمریکایی است که از سوی یکی از شاگردان ایرانیاش به نام عامری شکل گرفته است.
پس از انقلاب این کاخ به بنیاد مستضعفان و بعد از حدود ۱۵ سال به بنیاد تعاون واگذار شد و بنیاد تعاون نیز در ازای هزینهی صدور مجوزِ ساخت و ساز در حدود ۸۰ هکتارِ این مجموعه، ساختمانهای مسکونی مجموعهی کاخ شمس را به شهرداری فروخت. از آن زمان از این کاخ به عنوان موزه و با نام مجتمع اردویی، تفریحی شهید فهمیده استفاده شده است تا حدود سال ۱۳۸۲ و پس از بارش سنگین برف و با شکایت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، کار این مجتمع تفریحی به پایان رسید. ۳۰ درصد یعنی ۲۷ هکتار از مجموعه کاخ مروارید به اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان البرز واگذار شد تا با مرمت و ساماندهی فضای کاخ، امکان بازدید عموم از آن فراهم شود. این کاخ اکنون در وضعیت نامناسبی قرار دارد و گفته میشود به بودجهای معادل ۲۰۰ میلیارد تومان برای بازسازی و مرمت نیاز دارد و هنوز مالکیت آن کامل تعیین نشده است. بیشتر بخشهای بنا دچار آسیبهای جدی شده است، سقفها نم برداشته، جداره و تزیینات سردرها کنده شده و دربها شکسته شدهاند. آب باغ قطع شده است و درختان نادر آن زرد شدهاند. این اثر در سال ۱۳۸۲ به شماره ثبت ۷۰۶۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.