ایرانشناسی
تنگه هلت لرستان
یکی از مقاصد طبیعتگردی و جاذبه های گردشگری استان لرستان در شهرستان پل دختر، تنگ هِلت (helt) است که به اشتباه تنگه هَلَت (halat) خوانده میشود. این تنگه شگفتآور یکی از مقاصد عالی برای گردش و صخرهنوردی به شمار میرود و بهترین مکانبرای داشتن یک روز مهیج و هیجانانگیز است. تنگه هلت حدود چهار کیلومتر طول دارد و در میان صخرههای بلند جای گرفته است. تنگه هلت یا تنگه هلد یکی از تنگههای افسانهای استان لرستان است که در در میان سنگهای سترگ و صخرههای بلند جای گرفته است. از داخل این تنگه رودخانهای جریان دارد که با عبور خود بر عظمت و بزرگی هلت افزوده و سیمایی جادویی به آن بخشیده است. تنگه هلت در طی زمان و در اثر فرسایشهای آبی به وجود آمده است. وجود چشمهها و آبهای جاری، موجب تغییر شکل لایههای رسوبی و آهکی شده و به مرور زمان و در اثر عبور آب، این دره شگفت انگیز به وجود آمده است. باید گفت که تا سالهای اخیر ورودی تنگه هلت در زیر آب قرار داشت و دسترسی به آن ممکن نبود. در اثر سیلابها مسیر این تنگه باز و این مکان شگفتانگیز هویدا شد. طول تنگه هلت حدود چهار کیلومتر است و چنانچه با سرعت متوسط حرکت کنید تقریبا ۱٫۵ تا دو ساعت زمان میبرد تا این دره را بپمایید و همین مدت نیز طول میکشد تا این مسیر را برگردید. عمق آب تنگه هلت گاهی تا ۱٫۵ متر نیز میرسد.
وجه تسمیه تنگه هلت : تنگه هلت به نامهای تنگ هلت، تنگه هلد و تنگ هلد نیز شناخته میشود. واژه هلت نام یکی از طایفههای لر به اسم نجفوندها است که در منطقه هلد لرستان زندگی میکنند. مردمان محلی این خطه این تنگه اعجابآور را هلد نامیدهاند. این تنگه افسانهای و زیبا در محور آزادراه پل زال–خرم آباد بین تونل خرگوشان یک و دو واقع شده است.
دریاچه سوها اردبیل
دریاچه سوها، یکی از مقاصد بکر و کمتر شناختهشده استان اردبیل است که مناظر خیرهکننده و طبیعت سرسبزی را در اطراف خود دارد. این دریاچه حیرتانگیز یکی از منزلگاههای محبوب طبیعتگردان اردبیل نیز محسوب میشود و با آبوهوای خنک و دلپذیر خود در فصل تابستان، از ظرفیتهای بسیاری برای جذب گردشگران برخوردار است. دریاچه سوها بهعنوان یکی از جاهای دیدنی استان اردبیل، مقصدی ایدئال برای عکاسان حیاتوحش و علاقهمندان به فعالیت و ورزشهای آبی نیز به شمار میآید؛ جایی که آنان قادرند تا از زیباییهای این منطقه رویایی، بهره لازم را ببرند. با ما همراه شوید تا در این مقاله به دریاچه سوها، پهنهای فیروزهای و مهآلود در دل کوهستانهای سرسبز اردبیل سفر کنیم. شهرستان «نمین»، میزبان یکی از شگفتیهای استان اردبیل است. دریاچه سوها که در ۳۵ کیلومتری شرق اردبیل قرار دارد، همچون نگینی در مناظر بدیع کوهستانی استان اردبیل خودنمایی میکند. دریاچه سوها که در واقع آبگیری نهچندان بزرگ محسوب میشود، محل تامین آب روستایی بههمین نام است که در چهار کیلومتری دریاچه قرار دارد. این آبگیر بهواسطه جمع شدن آب پشت سد کوچکی بهوجود آمده که جهت بهرهبرداری از آبهای جاری منطقه احداث شده است. عمق این دریاچه که در زبان مردم محلی به «سوا» نیز معروف است، در مناطق میانی به ۶ متر نیز میرسد. پهنای دریاچه سوها به نیمکیلومتر و طول آن به ۱٫۵ کیلومتر میرسد و اطراف آن، محل رویش گلهای بابونه وحشی است. روستای سوها در در دهستان «ویلکیج» با ۳۵۰ خانوار، روستایی خوشآبوهوا در مجاورت جنگلهای فندقلو است. نام این روستا بهمعنی «آبها» است و وجه تسمیه آن را میتوان دریاچه پرشکوه و چشمهسارهای منطقه دانست. همچنین خاک مرطوب این منطقه بهگونهای است که گویا اگر گامی را محکم بردارید، از جای پای شما چشمهای جاری میشود. سوها را که در فاصله ۶۲۵ کیلومتری پایتخت قرار گرفته است، سرآغاز جنگلهای افسانهای گیلان میدانند و آنگونه به نظر میرسد که دروازه ورود به بهشت، در این روستا قرار دارد.
مسیر دسترسی به دریاچه سوها : دسترسی به دریاچه سوها از طریق مسیر مواصلاتی اردبیل به «بریس» امکانپذیر است. پس از گذر از این جاده و رسیدن به «نیارق»، با توجه به تابلوهای راهنما بهسمت روستای سوها در شهرستان نمین حرکت کنید. برای بازدید از دریاچه سوها، از طریق مسیری چهار کیلومتری و خاکی بهسمت شمال شرق روستا حرکت کنید.
آدرس دریاچه سوها: استان اردبیل، ۳۶ کیلومتری شهر اردبیل، شهرستان نمین، ۴ کیلومتری شمال شرقی روستای سوها
آبوهوای سرد و کوهستانی منطقه سوها، این مکان را به یکی از مقاصد گردشگری مناسب در فصل تابستان تبدیل کرده است. هوای مطبوع و غیرشرجی منطقه در کنار طبیعت سرسبز و بکر، دریاچه سوها را به بهشتی وصفناشدنی و یکی از رویاییترین مقاصد اردبیل تبدیل میکند. تلفیق نسیم خنک کوهستان، درختچههای جنگل فندقلو، جنگلهای هیرکانی، چشمهسارهای گوارا و آبهای فیروزهای سوها، مژده روزی خاطرهانگیز و فراموشنشدنی را به گردشگران میدهد. در تیرماه، مه نسبتا غلیظی سراسر منطقه سوها را میپوشاند و هر نسیم خنک، قطرات آب را با چهره گردشگران آشنا میکند. بهترین زمان سفر به دریاچه سوها اردبیل : بهترین زمان سفر به شهرستان نمین و دریاچه سوها، ۶ ماهه اول سال است. هوای این منطقه از فصل پاییز رو به سردی میگذارد و در زمستان، دریاچه سوها به منطقهای صعبالعبور تبدیل میشود؛ گرچه تماشای مناظر پوشیده از برف و زمستانی اردبیل نیز خالی از لطف نیست.
ماهیگیری در دریاچه سوها : دریاچه سوها، آبی راکد دارد که برای شنا و آبتنی مناسب نیست؛ در عوض، همین راکد بودن آب این دریاچه را برای فعالیتهایی مثل ماهیگیری و قایقرانی بهینه ساخته است؛ البته به یاد داشته باشید که ماهیگیری در دریاچه سوها بههیچوجه کار آسانی نیست. این دریاچه زیستگاه قزلآلای رنگین کمان محسوب میشود و اداره حفاظت از محیط زیست استان اردبیل، نظارت بر این مکان را عهدهدار است و از ماهیگیری در فصل تخمریزی جلوگیری بهعمل میآورد. اطراف دریاچه سوها، محل زندگی اسبهای وحشی و زیبایی است که کرههای آنان در فصل بهار به جستوخیز و بازی میپردازند و گردشگران را به خود مجذوب میکنند.
امکانات رفاهی اطراف دریاچه سوها: در سالهای اخیر، امکانات رفاهی اولیه مانند آب قابلشرب و سرویس بهداشتی در اطراف دریاچه سوها فراهم شده است؛ البته باید گفت که همانند گذشته، آنتندهی تلفن همراه در این منطقه نامطلوب است. گهگاه دستفروشان محلی و اغذیهفروشان سیار در منطقه حاضر میشوند. هنچنین شما میتوانید ملزومات و مواد غذایی موردنیاز خود را در روستای سوها خریداری کنید یا خود را برای کاسهای آش محلی دلچسب، املت یا خوراک لوبیا وعده بگیرید. شایسته است که برای کمک به اقتصادهای کوچک محلی، از فروشگاههای منطقه سوها خرید کنید. روستا و دریاچه سوها از نظر امکانات اقامتی کمبهره است. نزدیکترین اقامتگاه بومگردی در منطقه، در شهرستان نمین قرار دارد؛ البته طبیعتگردان معمولا ترجیح میدهند که اطراف دریاچه اتراق کنند و با برپایی چادر، از اقامت شبانه در طبیعت بکر و افسانهای سوها لذت ببرند.
کویر حلوان طبس
استان خراسان جنوبی بهدلیل داشتن کویرهای بکر و دیدنی، از مقاصد کویرگردی و طبیعتگردی، بهویژه در فصلهای پاییز، زمستان و ابتدای بهار به شمار میرود. یکی از کویرهای زیبا و دیدنی این استان، کویر حلوان نام دارد که با وسعت ۷۵۰ کیلومتر مربع، در ۸۰ کیلومتری شهرستان طبس و در نزدیکی روستایی تاریخی به همین نام قرار دارد. این کویر در سال ۱۳۹۷ در فهرست آثار طبیعی – ملی کشور به ثبت رسید. کویر حلوان از جاهای دیدنی طبس است و در ۹۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان طبس و در شمال شرقی استان خراسان جنوبی قرار دارد. این کویر در محور طبس – تهران واقع شده است و از شمال به کویر مرکزی ایران و ارتفاعات پیر حاجات طبس، از جنوب به محور ارتباطی شهرستان خور به طبس، از شرق به کوهها و ارتفاعات عاشقان و از غرب به دریاچه نمک خور و کویر مرکزی ایران محدود میشود. حلوان، کویری پوشیده از ریگزار و مثلثیشکل است که رأس آن در جهت شرق قرار دارد. این کویر در حاشیهی ریگزار باتلاقهای نمکی و رسی کویر مرکزی و دریاچهی نمک خور واقع شده است. فاصلهی شمال به جنوب ریگزار در بیشترین حالت ۴۰ کیلومتر و فاصله شرق به غرب آن در قسمتهای مرکزی حدود ۱۴ کیلومتر و در نواحی شمالی، پنج کیلومتر است. ریگزار حلوان، گسترهای شمالی جنوبی دارد و بیشترین ارتفاع تپههای حلوان را میتوان در نواحی شرقی آن جستجو کرد. ارتفاع این تپههای ماسهای از کف دشت حدود ۸۰ متر است و بهسمت غرب کاهش پیدا میکند. از زیباییهای کویر حلوان میتوان به تلاقی تپههای ماسهای و ارتفاعات عاشقان اشاره کرد که در نواحی جنوب شرقی شکل گرفته و صحنهی دیدنیای از پیوند ماسه و کوه ایجاد کرده است. همچنین در این نواحی در محل تلاقی کوه و ریگ درهها، گذرگاههای زیبایی پدید آمدهاند که در نوع خود در ایران کمنظیر هستند. در کویرها و بیابانها مانند سایر مناطق طبیعی، حیات و زندگی در جریان است. در کویر حلوان، انواع مار و عقرب، شاهین، هوبره، کبک، چکاوک بیابانی و کاکلی، مگس گیر، زنبور خور، سارگپه بیابانی، عقاب طلایی، کرکس، گرگ، شغال، روباه شنی، گربه شنی، سمور سنگی، جرد، پا مسواکی، موش صحرایی، انواع آگاما و جکو زندگی میکنند. پوشش گیاهی بسیار غنی منطقه شامل گیاهان نواحی استپی و ماسهای همچون قیچ، درمنه، تاغ، دم گاوی، بادام کوهی و اسکنبیل میشود و در نواحی غربی حاشیه کویر مرکزی، گیاهان نمکپسند نظیر شور بیابانی،گز و اشنان قابلمشاهده هستند.
امروزه تورهای کویرگردی با کمک افراد حرفهای و متخصصان این زمینه، برنامههای متنوعی را در کویرها و بیابانهای ایران برپا میکنند که با شرکت در آنها، تجربهی متفاوتی از تفریحهای مهیج خواهید داشت. در کویر حلوان نیز که یکی از مقاصد کویری و جاهای دیدنی استان خراسان جنوبی است، میتوانید تفریحهای متنوعی از شترسواری تا پیادهروی و سافاری را تجربه کنید.
- شترسواری: شترسواری در دل کویر حلوان، خاطرهی کاروانها و مسافران گذشته را برای شما زنده خواهد کرد. لذت سوارشدن بر این حیوان بومی کویر شاید قابل مقایسه با سایر تفریحهای جدید نباشد.
- رصد ستارگان: آسمان شب کویر در هیچکجا پیدا نمیشود؛ آسمانی پرستاره، پرفروغ و بدون آلودگی نوری که گویی به زمین نزدیک است.
- حمام شن: حمام گرفتن در شنهای نرم و داغ حلوان، تجربهای متفاوت را برایتان رقم خواهد زد و حسی پر از آرامش به شما خواهد داد.
- پیادهروی روی رملهای شنی: در کویر حلوان، ساعتی را به پیادهروی روی تپههای شنی و ماسهای اختصاص دهید؛ با خود خلوت کنید و از تماشای چشمانداز زیبای کویر لذت ببرید.
- آفرودسواری، راندن موتورهای چهارچرخ، کمپینگ و…
- همایش کویرنوردی: حاشیه شرقی حلوان، مکان مناسبی برای برگزاری همایشهای کویرنوردی است.
شب کجا اقامت کنیم؟ اگر دوست دارید که شب را در کویر حلوان بمانید و تجربهی ماندن در دل کویر و تماشای آسمان پرستاره را تجربه کنید، میتوانید بهصورت کمپ اقامت داشته باشید. همچنین در نزدیکی این مکان، روستای حلوان قرار دارد که دارای اقامتگاه سنتی است. حلوان، از روستاهای تاریخی و جاهای دیدنی طبس به شمار میرود که در گذشته در مسیر کاروانها قرار داشته است. یکی از دلایل شهرت این مکان، به نخلستانهای و خرماهای مرغوب آن، بهویژه واریته خرما مربوط میشود. از دیدنیهای این روستا، قلعه و پنج برج نگهبانی هستند که در گذشته ۱۳ برج بودهاند. بافت قدیمی روستا و قدم زدن در میان نخلها، شما را وسوسه میکند که بعد از کویرگردی، در این مکان اقامت کنید. علاوه بر این، غار حلوان با قدمت ۱۶۰ میلیون سال، در ۱۵ کیلومتری روستا قرار دارد که پیشنهاد میکنیم از آن نیز دیدن کنید.
کلبه وحشت انزلی
به داستانهای ترسناک باور دارید؟ بسیاری از افراد عاشق ماجراجویی و کاوش در مکانهای ترسناک و رعبآور هستند. شاید تاکنون نام کلبه وحشت انزلی به گوشتان نخورده باشد؛ اما باید بدانید که این مکان مخوف در دل جنگلی در نزدیکی صومعهسرا و بندر انزلی به باور بسیاری، محلی نفرین شده و ترسناک است. استان گیلان، یکی از قدیمیترین مناطق ایران با طبیعتی بکر و دوستداشتنی است که بسیاری از مناطق آن تاکنون مورد کاوش و تحقیق قرار نگرفته است. جاذبههای طبیعی و تاریخی گیلان، هر سال هزاران گردشگر را بهسمت خود میکشانند. سفر به این منطقه شمالی با وجود انواع دیدنیها یکی از بهترین تجربیاتی است که میتوان کسب کرد. پس با کجارو همراه باشید تا داستانهای ترسناک کلبه وحشت انزلی، از مرز واقعیت تا خیال را با هم بررسی کنیم. تجربه وحشت و دلهره در جنگل، کوهستان، کلبه و خانههای تسخیرشده، یکی از محبوبترین جاذبههایی است که بسیاری از ماجراجویان را ترغیب به سفر میکند. در این میان، برخی از افراد در حال انکار هستند؛ در حالی که برخی دیگر برای یافتن واقعیت بهسمت این مکانها میروند تا راز آنها را کشف کنند. شما از کدام دسته از افراد هستید؟ آیا دوست دارید به کلبه وحشتی بروید که گفته میشود چند نفر در آن جان خود را از دست دادهاند و چند نفر هم تا آخر عمر دیوانه شدهاند؟ کلبه وحشت انزلی از جاهای دیدنی بندر انزلی است و در دل جنگل هفت دغنان قرار دارد. روستا یا منطقه تاریخی هفت دغنان، در ۲۵ کیلومتری غرب صومعهسرا، در بخش مرکزی دهستان ضیابر و روستای بهمبر و در نزدیکی بندر انزلی در استان گیلان واقع شده است. جنگل هفت دغنان نیز در نزدیکی روستای هفت دغنان قرار دارد که علاوه بر زیبایی، بسیار رعبآور و ترسناک است و هر کسی جرات ندارد در آن پای بگذارد. محلیهای این منطقه، صداهای زیادی را از این جنگل شنیدهاند و طبق گفته آنها، بهتر است تا شب نشده این منطقه را ترک کنید. البته اگر برای تجربه ترس و دلهره به این جنگل سفر کردهاید، راه خود را بهسمت بخش شرقی روستا کج کنید، جایی که هوا بهیکباره سنگینتر میشود و حضور کلبهای دو طبقه، متروکه و پرماجرا فضا را حتی سنگینتر هم میکند؛ مکانی که افسانههای محلی بسیاری در مورد آن وجود دارد. طبق تجربه بسیاری از افراد، این جنگل باشکوه در طول شب، تبدیل به یکی از ترسناکترین و دلهرهآورترین نقاط کره زمین میشود و صداهای عجیبی در آن به گوش میرسد؛ اما واقعا چه اتفاقات ترسناکی در کلبه وحشت انزلی اتفاق افتاده است؟
تاریخچه کلبه وحشت انزلی : یکی از مشهورترین داستانهای ترسناک اتفاق افتاده در کلبه وحشت انزلی به حدود ۴۴ سال پیش، یعنی سال ۱۳۶۵ برمیگردد، زمانی که چهار پسر جوان تصمیم میگیرند یک شب را در کلبه وحشت انزلی بگذرانند. اهالی آن منطقه سعی کردند تا آنها را از این تصمیم منصرف کنند؛ اما پسرهای جوان به آنها میگویند که این شایعات دروغی بیش نیست و برای اثبات این حرفشان حاضر هستند که شب را تا صبح در کلبه وحشت انزلی بمانند و صبح برای اهالی روستا تعریف کنند که هیچ اتفاق مرموز یا عجیب و غریبی برای آنها نیفتاده است. برخی از اهالی روستا منتظر بودند تا صبح شود و بلاخره راز کلبه وحشت انزلی مشخص شود؛ اما شب هنگام، دو نفر از این چهار پسر به دلایلی نامعلوم از کلبه وحشت انزلی فرار میکنند، در حالی که دو نفر دیگر در کلبه باقی میمانند. متاسفانه سرنوشت دو نفری که آن شب در کلبه میمانند، بسیار غمانگیز است. گفته میشود که یکی از آنها در کلبه از ترس، جان خود را از دست میدهد و سکته قلبی میکند و نفر دوم نیز به جنون دچار میشود و هرگز به حالت عادی برنمیگردد. طبق گفته محلیها پس از این ماجرا برای ماهها درب خانه وحشت انزلی پلمپ شد و دیگر هیچ فردی جرات رفتن به آنجا و بازدید از این کلبه شوم را، حتی در روز، نداشت. مردم آن منطقه سعی میکردند که از اطراف خانه هم رد نشوند و پس از مدتی، در جنگل نیز تردد نمیکردند. دیری نپایید که داستان هولناک و مرموز دیگری در این منطقه اتفاق افتاد. درست ۴ سال بعد از حادثه سال ۱۳۶۵، سه دختر مسافر که به روستای هفت دغنان آمده بودند، تصمیم میگیرند که یک شب را در کلبه وحشت انزلی بگذرانند. آنها شایعاتی راجع به مرگ و داستان پسرهای دانشجو و همچنین نحس بودن این کلبه از گذشته شنیده بودند و قصد داشتند تا به این حرف و حدیثها پایان دهند. آنها بهطور پنهانی و بدون اطلاع به هیچ کسی از درب پشتی کلبه وارد آن شدند و تصمیم گرفتند تا شب را در آنجا بمانند. آنها میخواستند با این کار به همه ثابت کنند که در این کلبه، هیچ اتفاق مرموز و ترسناکی اتفاق نخواهد افتاد. از آنجا که هیچکس در روستا از تصمیم این سه دختر مطلع نبود، کسی هم در صبح آن شب شوم در انتظار آنها نبود. دو روز پس از رفتن آن سه دختر به کلبه وحشت انزلی، محلیهای آن منطقه یکی از آنها را در فاصله حدود ۳۰۰ متری کلبه پیدا کردند. دختر بیچاره در تنه یک درخت مخفی شده بود. او آنقدر ترسیده بود و شوکه شده بود که حتی نمیتوانست حرف بزند. وی مدام بهسمت خانه اشاره می کرد و از ترس میلرزید. محلیها تصمیم میگیرند که پلمپ درب کلبه را بشکنند و وارد آن شوند تا از سرنوشت دو دختر دیگر اطلاعی به دست آورند که متاسفانه با اجساد آنها مواجه میشوند. پزشکی قانونی علت مرگ هر دوی آنها را سکته قلبی و مرگ آنی تشخیص داد. طبق گفتههای شاهدان ماجرا، چشم هر دو دختر به نقطه مشخصی خیره شده و باز مانده بود. دختری که موفق شده بود فرار کند نیز پس از چهار روز، خودکشی میکند و جان خود را از دست میدهد. پلیس محلی پس از این اتفاق، کلبه را تخلیه میکند و تحت تدابیر امنیتی قرار میدهد. گفته میشود از آن زمان به بعد هیچ کس اجازه ندارد که به کلبه وحشت نزدیک شود یا از آن دیدن کند. داستانها و روایتهای موجود از کلبه وحشت انزلی بسیار دور از ذهن به نظر میرسند؛ اما برخی از محلیها باور دارند که این حرفها واقعی است. البته باید بدانید که هیچ سند یا شواهد موثقی برای اثبات داستانهای ترسناک کلبه وحشت انزلی وجود ندارد.
راز کلبه وحشت انزلی از افسانه تا واقعیت : یکی از دلایل شهرت کلبه وحشت انزلی داستانی بوده که از گذشته در بین مردم دهان به دهان چرخیده است. داستانی که طبق آن، هر کس بتواند تنها یک شب را در این کلبه سپری کند و زنده بماند، ثروتمند و پولدار خواهد شد. کلبه وحشت، مکانی وهمآلود است و شاید به همین علت، افراد بسیاری تصور میکردند که اگر بتوانند در آنجا بمانند، موجودات فرا انسانی به آنها ثروت میدهند. روایات ترسناکی که درباره کلبه وحشت انزلی گفته میشود، در مکانی در اطراف روستای هفت دغنان و در نزدیکی انزلی اتفاق افتاده است. برای رسیدن به این روستا باید به صومعهسرا در استان گیلان بروید و از آنجا ۲۵ کیلومتر بهسمت غرب برانید؛ اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید در حال حاضر هیچ کلبهای در جنگل هفت دغنان وجود ندارد و اهالی این روستا منکر این داستانهای ترسناک میشوند و طبق گفته آنها در روستای هفت دغنان از اول هم هیچ کلبهای وجود نداشته است. در حال حاضر، یک کلبه متروکه در روستای رینه در نزدیکی پونل و در فاصله ۳۵ کیلومتری غرب صومعهسرا وجود دارد که به باور بسیاری از افراد، این کلبه همان کلبه وحشت انزلی است. کلبه متروکه روستای رینه در گذشته محل زندگی بانویی به نام عزتالملوک ساسانی، رییس قبیله تالش بوده است. عزت الملوک فردی ثروتمند، ماهر و توانا بوده است و در گذشته او را با عنوان «ملکه جنگل» میشناختند. سالها از زندگی عزت الملوک ساسانی در کلبه وحشت انزلی میگذرد و متاسفانه از این ملک تاریخی چیزی بهجز یک بنای مخروبه باقی نمانده است. این کلبه با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال، کماکان مکانی پر رمز و راز است که واقعیت اتفاقات رخ داده در آن مشخص نشده است. خانه تاریخی عزت الملوک ساسانی در دامان طبیعت و محیطی کاملا ییلاقی، مکانی بسیار باشکوه و زیبا است.
فیلم ترسناک کلبه وحشت انزلی : داستانها و شایعات درباره کلبه وحشت انزلی موجب شد تا تیم «انزلی پرس» بهدنبال پاسخ سوالهای بیشمار در مورد این منطقه مرموز برود و ضمن بازدید از کلبه وحشت انزلی با اهالی هر دو روستای هفت دغنان و رینه مصاحبه کند. در ادامه شما را به تماشای ویدئوی مربوط به این تحقیق دعوت میکنیم. عزت الملوک ساسانی در بین گیلانیها از احترام و محبوبیت بالایی برخوردار بوده است. گفته میشود این بانو در سوارکاری و تیراندازی، تبحر بسیاری داشته است. او که از رهبران ایل تالش بوده است، از سال ۱۳۱۵ تا چند دهه بعد در عمارتی در روستای رینه در نزدیکی پونل اقامت داشته است؛ عمارتی با معماری منحصربهفرد که هماکنون در آستانه ویرانی کامل است. عمارت عزت الملوک ساسانی، یکی از آثار ملی ثبت شده کشور است.
روستای سر آقا سید
روستای سر آقا سید کوهرنگ از زیباترین جاذبههای طبیعی در استان چهار محال و بختیاری است که در میان کوهستانهای سرسبز زاگرس قرار دارد. معماری پلکانی، پوشش اصیل و سنتی مردم، آداب و رسوم خاص و طبیعت بکر و تماشایی از برجستهترین ویژگیهای روستای سر آقا سید هستند. در طول سالهای اخیر بهدلیل استقبال طبیعت گردان از این منطقه، گردشگران زیادی با این روستا آشنا شدهاند و گردشگران خارجی نیز به این منطقه سفر کردهاند. روستای سر آقا سید از زیباترین جاهای دیدنی چهار محال و بختیاری است که هنوز بکر و دست نخورده مانده است. این روستا امکانات محدودی دارد و یکی از بهترین گزینهها برای علاقهمندان سفر به مناطق روستایی دنج و خلوت به شمار میرود. در فصلهای سرد سال جمعیت روستای سر آقا سید کاهش مییابد و در طول فصلهای گرم گردشگران زیادی به این منطقه میروند. عشایر بختیاری نیز در ۶ ماه نخست سال به اطراف این روستا کوچ میکنند. روستای سر آقا سید در بخش مرکزی دهستان میانکوه در استان چهار محال و بختیاری قرار دارد. این دهستان در شهرستان کوهرنگ و در فاصله ۱۳۵ کیلومتری شمال غربی شهرکرد و ۴۵ کیلومتری «چلگرد» قرار دارد. اطراف این روستای تاریخی را زیباترین جاهای دیدنی استان چهار محال و بختیاری پوشاندهاند. شهرستان کوهرنگ از معروفترین نقاط این استان به شمار میرود و در طول سال از گردشگران زیادی میزبانی میکند. روستای سر آقا سید یکی از روستاهای کوهستانی ایران به شمار میرود و ساختاری پلکانی دارد. این روستا میان کوههای زردکوه بختیاری واقع شده است و شباهت زیادی به روستای ماسوله در استان گیلان دارد. به همین دلیل از آن با نام «ماسوله زاگرس» یاد میکنند؛ البته برخلاف روستای ماسوله، روستای سر آقا سید بین گردشگران چندان شناخته شده نیست و داخل این روستا رستوران و بازارچه سنتی وجود ندارد. شهرستان کوهرنگ در طول سالهای اخیر از طرف فرمانداری استان چهار محال و بختیاری بهعنوان یکی از قطبهای اصلی گردشگری در این استان معرفی شده است. این منطقه از مهمترین نواحی کوچ ییلاقی عشایر کشور ما نیز به شمار میرود و اگر در فصلهای بهار و تابستان به این منطقه سفر کنید، میتوانید چادرهای عشایر را بر دامنههای سرسبز زاگرس ببینید. با وجود ظرفیتهای برجسته گردشگری در این منطقه ساکنان روستای سر آقا سید امکانات محدودی دارند و به همین دلیل به سنتیترین روشها زندگی خود را میگذرانند. کودکان و نوجوانان این روستا تنها میتوانند تا پایان مقطع راهنمایی را در روستا بگذرانند و برای ادامه تحصیل در مقطع دبیرستان باید به روستاها و شهرهای اطراف بروند. در این روستا تنها انرژی برق وجود دارد و برای گرم کردن منازل و پختن غذا از روشهای سنتی استفاده میشود. اطراف روستای سر آقا سید را کوهستانهای انبوه پوشاندهاند و این روستا از شمال با کوه «کنگله»، از شمال شرقی با کوه «نرمه» و از جنوب با کوههای «وند» و «خیمه» احاطه میشود. تنها مسیر دسترسی به این روستا از شهر «چلگرد» میگذرد که در مرکز شهرستان کوهرنگ قرار دارد. برای رسیدن به شهرستان کوهرنگ ابتدا باید به استان چهار محال و بختیاری وارد شوید. این استان در مرکز ایران و نزدیک به شرق کشور ما قرار گرفته است. با توجه به محل سکونت خود و قرار داشتن شهرستان کوهرنگ در شمال غربی این استان، نزدیکترین مسیر به این شهرستان را انتخاب کنید.
مسیر دسترسی روستای سرآقاسید : مسیر دسترسی به روستای سر آقا سید از غرب شهر چلگرد آغاز میشود. فاصله این شهر تا روستای سر آقا سید در حدود ۵۰ کیلومتر است. در ابتدای مسیر این جاده به روستای «شیخ علیخان» خواهید رسید. پس از آن جاده آسفالت تمام میشود و ادامه مسیر را باید در جادهای خاکی و پرپیچوخم طی کنید. در طول این مسیر میتوانید از جاذبههای طبیعی زیبایی مانند «غار یخی چما» و «قله زردکوه» دیدن کنید. در مسیر چلگرد تا روستای سر آقا سید خودروهای محلی تردد میکنند و در صورت تمایل میتوانید ماشین خود را در شهر چلگرد پارک کنید و باماشینهای خطی بهسمت این روستا بروید. جاده خاکی روستای سر آقا سید تنها مسیر ارتباطی مردم این روستا با شهرها و روستاهای دیگر است که در سال ۱۳۶۳ ساخته شد. این جاده در طول فصلهای سرد بهدلیل یخ زدگی مسیر و احتمال بالای ریزش سنگ، مسدود میشود. روستای سر آقا سید از زیباترین مقاصد طبیعت گردی در استان چهار محال و بختیاری است که گردشگران زیادی را در طول سال جذب میکند. این روستا در محیطی کوهستانی در ارتفاعات زاگرس و کوه «هفت تنان» ساخته شده است. شواهدی در اطراف روستای سر آقا سید وجود دارند که بر اساس آنها کارشناسان قدمت این روستا را مربوط به دوره پارینه سنگی میدانند. به اعتقاد باستان شناسان روستای سر آقا سید مانند بسیاری از روستاهای کنده شده در دل کوه، از نخستین پناهگاههای انسان بوده است و قدمت آن به هزاران سال پیش میرسد. در حال حاضر تنها سند موجود از عمر روستای سر آقا سید شجره نامه امامزاه آن است که سکونت فردی به نام آقا عیسی بههمراه خویشاوندان او را بیش از ۶۰۰ سال پیش در این روستا را نشان میدهد. در روستای سر آقا سید هنوز معماری بومی به چشم میخورد و مردم این منطقه بهوسیله کشاورزی، دامداری و استخراج نمک امرار معاش میکنند. در طول سالیان اخیر رشد فعالیتهای گردشگری در این روستا سبب بهبود اقتصاد آن شده است. در حال حاضر مردم این روستا همه نیازمندیهای خود را از داخل آن تهیه میکنند و امکانات نسبی برای پذیرای از گردشگران نیز تدارک دیدهاند. بیش از ۶۰۰ سال پیش شخصی به نام آقا عیسی بههمراه خانواده و خویشاوندان خود در روستای سر آقا سید زندگی میکردند. در حال حاضر امامزاده آقا سید که محل دفن آقا عیسی است، در پایین دست این روستا قرار دارد و خانههای پلکانی این روستا مشرف به این مقبره قرار گرفتهاند. در گذشته عشایر و روستاییان به زیارت امامزاده آقا سید میرفتند و قصد آنها از سفر به این منطقه سر مزار آقا سید رفتن بود. بعضی از محلیان اعتقاد دارند که به همین دلیل به مرور زمان این روستا سر آقا سید نامیده شد. از طرف دیگر امامزاده آقا سید در جنوب روستا قرار دارد و خانهها در نقاط مرتفع و مشرف به آن واقع شدهاند. قرار داشتن خانههای روستا بالای سر این امامزاده دلیل دیگر نامگذاری این روستا است. هرکدام از محلیان این منطقه یکی از این روایتها را وجه تسمیه روستای سر آقا سید میدانند. این نام به مرور زمان به وجود آمده است و به همین دلیل نمیتوان بهطور قطع بر درستی هرکدام از روایتها پافشاری کرد. روستای سر آقا سید در منطقهای کوهستانی قرار دارد و ارتفاع بالای این منطقه سبب خنکی هوا در فصلهای گرم و یخبندان و سرمای شدید در فصلهای سرد میشود. سرمای هوا در فصلهای پاییز و زمستان تا حدی زیاد است که ساکنان این روستا را دچار مشکل میکند. با شروع بارشهای زمستانی ارتباط مردم روستای سر آقا سید با دیگر شهرها قطع میشود و تردد به این روستا و برعکس بهسختی امکانپذیر است. ساختار خانههای روستای سر آقا سید بهگونهای است که از نفوذ باد و هوای سرد به داخل آنها تا حد زیادی جلوگیری میکند. ارتفاع این روستا ۲۵۰۰ متر از سطح دریا است و یکی از بهترین ییلاقها برای عشایر بختیاری به شمار میرود. طبیعت روستای سر آقا سید بکر و دست نخورده است. در گوشه و کنار این روستا درختان بلوط و چنار به چشم میخورند. ساکنان این روستا از میوه درخت بلوط استفادههای زیادی میکنند. از دیگر درختان این روستا میتوان به گردو، بید و درختچههای محلی میلو با میوههای ریز و قرمز اشاره کرد. مردم روستای سر آقا سید عمر درختان گردوی اطراف روستا را بیش از ۳۰۰ سال میدانند. لابهلای کوههای این منطقه نیز درختچههای کوهی و گیاهان معطر و خوراکی مانند سماق، موسیر، قارچ، تره و کرفس کوهی به چشم می خورد.
معماری روستای سر آقا سید : یکی از برجستهترین ویژگیهای روستای سر آقا سید شکل معماری خانههای این روستا است. روستای سر آقا سید معماری پلکانی دارد و حیاط یک خانه، پشت بام خانه دیگر است. به این ترتیب خانههای این روستا بهشکل به هم پیوسته ساخته شدهاند و مصالح به کار رفته در این خانهها خشت خام، سنگ و چوب هستند. با این وجود خانههای این روستا استحکام زیادی دارند و دیوارهای پهن و درهای چوبی کوچک تا حدود زیادی از نفوذ سرمای زمستانی به داخل جلوگیری میکنند. امامزاده آقا سید در پایین دست روستا قرار دارد و در و پنجرههای خانهها رو به آن باز میشوند. به این ترتیب چشم انداز شمال و جنوب این روستا زیبا است و علاقهمندان به عکاسی را جذب میکند. نمای بیرونی و از بالای کوه روستای سر آقا سید نیز توجه بسیاری از عکاسان را به خود جلب کرده است. هنگام غروب با روشن شدن چراغ خانههای این روستا، زیبایی این منظره نیز دوچندان میشود. خانهها در روستای سر آقا سید به دو بخش مسکونی و محل نگهداری دام و طیور تقسیم میشوند. بخش مسکونی نیز شامل دو قسمت مهمانخانه و نشیمن است. گرچه در طول سالهای اخیر بخشهای زیادی از این روستا را بازسازی کردهاند، نمای کلی آن هنوز بافتی تاریخی و قدیمی دارد. متاسفانه در طول یک دهه گذشته دو بار خانههای روستای سر آقا سید طعمه حریق شدند و تعدادی از آنها بهطور کامل از بین رفتند.
فرهنگ و اعتقادات مردم روستای سر آقا سید : مردم روستای سر آقا سید از اقوام بختیاری کشور ما هستند که فرهنگ سنتی و اصیل خود را تا به امروز بهخوبی حفظ کردهاند. مردم این منطقه با گویش لری صحبت میکنند و لباس محلی میپوشند. پوشش متداول میان آقایان در روستای سر آقا سید پیراهن، شلوار دبیت، شال، چوقا و گیوه است و پوشش بانوان این روستا را نیز پیراهن بلند، شلوار، لچک، جلیقه، روسری مینا، کلنجه و انواع کت تشکیل میدهند. تعداد ساکنان این روستا در فصلهای گرم سال دو برابر آن در طول فصلهای پاییز و زمستان است. ساکنان روستای سر آقا سید بسیار مهماننواز هستند و از گردشگران داخلی و خارجی بهخوبی پذیرایی میکنند. بانوان روستای سر آقا سید هنوز غذا را روی آتش هیزم و نان را در تنورهای خانگی میپزند. مردان این روستا نیز به کشاورزی و دامپروری مشغول هستند و همزمان به استخراج نمک از حوضچههای نمک نزدیک روستای سر آقا سید میپردازند. بیشترین محصولات کشاورزی در این روستا شامل گندم و سیبزمینی میشود و فرآوردههای دامی، لبنی و نمک نیز از دیگر محصولات این روستا هستند. بانوان روستای سر آقا سید نیز دوشادوش مردان خود کار میکنند. بافت چادر شب از موی بز و انواع قالی، جاجیم و گلیم با نخ پشمی از صنایع دستی متداول در این روستا هستند. هنر موسیقی و رقص محلی در این روستا مانند سایر مناطق لرستان رونق زیادی دارد. ساکنان روستای سر آقا سید در مراسم و جشنهای مختلف به نواختن سرنا (ساز محلی لرستان)، خواندن آواز و رقصهای محلی میپردازند و هر مراسم آواز و رقص مخصوص به خود دارد. از معروفترین غذاهای روستای سر آقا سید میتوان به آش کاردین یا کارده، آش برگ، نان گلک و کباب بختیاری اشاره کرد. آش کاردین یکی از مهمترین غذاهای مردم این روستا است که با نوعی گیاه کوهی که در کوهستانهای اطراف میروید، دوغ، برنج و انواع ادویه پخته میشود. آش برگ را با خمیر محلی رشته شده، روغن حیوانی و حبوبات مختلف طبخ میکنند و خمیر نان گلک از میوه درخت بلوط تهیه میشود.
مردم روستای سر آقا سید به مراسم مذهبی و اعتقادات دینی پایبندی زیادی دارند. در امامزاده آقا سید مناسبتهای مذهبی باشکوه کامل برگزار میشوند و ماه رمضان و روزهای عزاداری ماه محرم در این روستا حال و هوای خاصی دارند. امامزاده سید آقا عیسی نیز میان ساکنان این روستا جایگاهی ویژه دارد و مردم احترام زیادی به آن میگذارند. بنا به اعتقاد مردم روستای سر آقا سید، با آمدن آقا سید عیسی به این روستا خشکسالی از بین رفته و برکت و خیر آمده است. مردم روستای سر آقا سید علم داخل امامزاده را متعلق به آقا سید عیسی میدانند که در جنگها و زمان دعوت مردم به اسلام در دست داشت. زمان خشکسالی و شیوع بیماری در این روستا، مردم این علم را در روستا میگردانند تا رفع بلا شود. روی کوه «خیمه» در مقابل روستای سر آقا سید نیز نشانهای بهشکل عدد هشت به چشم میخورد. ساکنان روستا این علامت را محل پرتاب نیزه به دست آقا سید برای تعیین جهت قبله میدانند. «مراد چشمه» در همین کوه نیز محل اجابت دعا و آرزو برای ساکنان روستای سر آقا سید است. در نزدیکی این روستا چشمه دیگری به نام «خدر» وجود دارد که مردم آن را متعلق به حضرت خضر میدانند و از آب این چشمه برای شستوشو استفاده نمیکنند. بهترین زمان سفر به روستای سر آقا سید ۶ ماه نخست سال است. در بهار هوای این روستا خنک و دلپذیر میشود و با تاریکی هوا ممکن است کمی احساس سرما کنید. با شروع سال جدید، در فروردین ماه برفها شروع به آب شدن میکنند و طبیعت اطراف این روستا جان تازه میگیرد. هرچه بهسمت تابستان پیش برویم، بر سرسبزی روستای سر آقا سید و ییلاقهای اطراف آن افزوده میشود. فصل بهار بهترین زمان برای تماشای کوچ عشایر به این روستا نیز هست. در طول فصل تابستان نیز میتوانید چادرهای عشایر بختیاری را اطراف روستای سر آقا سید ببینید. تماشای طبیعت این منطقه از بالادست روستا لذت دوچندان دارد. مسیر دسترسی به روستای سر آقا سید نیز از میان جادهای با صفا و کوهستانی میگذرد که در بهار و تابستان بسیار تماشایی است. با نزدیک شدن به فصل پاییز آب و هوای این منطقه تغییر محسوسی میکند. بارشهای زمستانی در این روستا با شروع فصل پاییز آغاز میشوند و سرمای زمستان بسیار سخت است. در زمان بارش برفهای سنگین در روستای سر آقا سید امکان دسترسی به این منطقه وجود ندارد و در بازههایی از فصل سرما ارتباط این روستا با خارج از آن قطع میشود. اگر علاقهمند به سفر به این روستا در فصل زمستان هستید بهتر است آمادگی کامل برای روبهرو شدن با سرمای طاقت فرسای این منطقه را داشته باشید.
اقامت در روستای سر آقا سید : با توجه به بکر بودن روستای سر آقا سید گزینههای متنوعی برای اقامت در این روستا وجود ندارند، اما در طول سالهای اخیر با استقبال گردشگران داخلی و خارجی از این روستا، خانههای محلی اجارهای و اقامتگاه بومگردی در این روستا تاسیس شدهاند. اگر تمایل به اقامت در طبیعت و کمپ کردن دارید ، میتوانید وسایل کامل همراه خود ببرید و در طبیعت اطراف این روستا اتراق کنید؛ اما به خاطر داشته باشید که شبها در این منطقه هوا سرد میشود. روستای سر آقا سید امکانات محدودی دارد و تنوع فروشگاهها در این روستا زیاد نیست. تلفن همراه نیز در بعضی جاهای این روستا آنتن ندارد؛ پس برای اجاره خانهها در این منطقه پول نقد کافی همراه ببرید. به خاطر داشته باشید با سکونت در خانههای اجارهای روستای سر آقا سید و خرید از فروشگاه کوچک این روستا میتوانید به اقتصاد مردم این منطقه کمک کنید و سبب رونق گردشگری در روستای سر آقا سید شوید. تجربه اقامت در خانههای روستایی سر آقا سید منحصربهفرد و لذتبخش است، با این وجود امکان بازدید از این روستا در یک روز نیز وجود دارد و شما میتوانید با اقامت در شهرهای دیگر شهرستان کوهرنگ یک روز را به بازدید از این منطقه اختصاص دهید. روستای سر آقا سید و طبیعت اطراف آن از بکرترین و تاریخیترین مناطق استان چهار محال و بختیاری هستند. حفظ محیط زیست این منطقه، احترام به طبیعت و مردم این روستا است. در سفر به این منطقه هیچ آسیبی به طبیعت بکر و گیاهان اطراف این روستا نرسانید و با حیوانات این منطقه مهربان باشید.