بقعه
زیارتگاه دانای علی (رحمة الله علیه)
زیارتگاه دانای علی (رحمة الله علیه) در استان گیلان-شهرستان رشت-بخش مرکزی-خیابان بیستون واقع شده است. دانای علی حدود دو قرن پیش در محله (عینک) و به روایتی (سیاه اسطلخ) رشت می زیست که اصالتاً زنجانی بود او از کودکی در رشت زندگی می کرده و شغل او زراعت بود و نیز از طریق فروش علف به صاحبان دام امرار معاش می کرده است. این عبد صالح خدا همچون کربلائی احمد (حافظ کل قران) و شیخ رجبعلی خیاط عارف و زاهد و … به علت ایمان و تقوا و صداقت در گفتار و رفتار و سلامت نفس به مناعت طبع و دستگیری و یاری نیازمندان و رعایت حرام و حلال و روحیه شجاعت، علیرغم اینکه نه امام زاده بودند و نه سید، هم در حیات خود رافع مشکلات مردم بودند و هم در ممات خود واسطه خیرات و برکات برای زوار و متوسلین به قبر خود میباشند. این عارف زاهد به علت داشتن طی الا رض، مریدانی داشت و از هر پیرمرد رشتی اگر درباره دانای علی سوال شود با شور و شعف داستان نجات یک حاجی رشتی که در مکه گرفتار راهزنان و سارقان شده بود و تمام پول و مال خود را از دست داده بود و سرانجام توسط دانای علی با طرفه العینی با سلامت به زادگاهش برگشته بود. از جمله پیران سریه ای است که در حدود سال ۱۲۶۴ه.ق وفات کرده و این بقعه از بقاع مشهور و مورد علاقه مردم رشت است. پیران قوم و محله میگفتند این بقعه از آن پیری دانا و مومنی پرهیزگار است که به مقام طیالارض رسیده و نمازهای روزانه خود را در مکه معظمه میخواند و همین نکته علاوه بر دانش بالای این فرد در زمان خود او را متمایز از دیگران کرده بود. همچنین در روایات آمده است هنگامی که راز فارغ از زمان و مکان بودن او توسط دیگر افراد کشف شد دانای علی برای همیشه ناپدید شد و برخی نیز فوت او را به همین واقعه نسبت میدهند. در روایات آمده که وی عارفی وارسته و مردی متقی و پرهیزگار بوده که به مقام «ابدالی» رسیده بود که در عرفان به معنای انسان کامل است و به همین دلیل لقب دانا که مترادف «انسان کامل» است را به خود اختصاص داد. یکی از کرامات این بزرگوار آگاهی کامل به اسماء اعظم بود.
روستای گوشه شهنشاه
روسـتای گوشه شهنشاه از توابع بخش مرکزی شـهرسـتان خرم آباد، با مـختصات جـغرافیایی ۴۸ درجـه و ۱۷ دقـیقه طـول شرقی و ۳۳ درجــه و ۲۴ دقیقه عرض شمالی، در ۱۵ کیلومتری شهر خرم آباد قرار دارد. این روستا از سطح دریا ۱۴۰۰ متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در فصول بهار و تابستان مطبوع و دلپذیر و در فصول پاییز و زمستان سرد و خشک است.در نزدیکی این روستا، دره ای پوشیده از باغ های انبوه انار و انجیر وجود دارد.ﺁﺏ ﺷﺮﺏ ﺍﻫﺎﻟﯽ ﺍﺯ ﭼﺸﻤﻪ ﻭ ﺁﺏ ﺑﺎﻏﺎﺕ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﺏ (ﺳﺮ ﺳﺮﺁﻭ) ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽ شود . به دلیل واقع شدن بقعه شجاع الدین خورشید (ﺳﺮﺳﻠﺴﻠﻪ ﺍﺗﺎﺑﮑﺎﻥ ﻟﺮ) به گوشه شهنشاه مشهور می باشد.در کنار این آرامگاه،گورستان قدیمی با سنگ قبرهای کهن وجود دارد که بر روی آن ها آیاتی از قرآن کریم و کلمات مقدس با نقش های برجسته و خط زیبای کوفی کنده کاری شده است . آرامگاه در زمان شاهوردیخان آخرین اتابک لر ساخته شده است . شجاع الدین خورشید به مدت سی سال از آخر قرن پنجم تا اوایل قرن ششم ه.ق(۵۸۰ – ۶۲۱) بر ایالات لر کوچک فرمانروایی کرده است. این فرمانروا به واسطه عدالت و دادگستری مقبره وی مورد احترام اهالی قرار گرفته است.
پلان مقبره مستطیل شکل و پلان داخلی آن هشت ضلعی و هر ضلع آن ۲,۵ متر است. سبک معماری گنبد آن دو پوسته و مواد و مصالح آن سنگ، آجر ملات، گچ و ماسه آهک است. ارتفاع گنبد از سطح زمین ۱۲ متر است،در وسط آن قبری است که برروی آن صندوق چوبی کنده کاری شده ای قرار دارد. این اثر به شماره ۱۹۲۰ مورخ ۷۶/۶/۱۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. ﮐﺎﺭﻭﺍﻧﺴﺮﺍ گوشه شهنشاه یکی از آثار به جای مانده از دوره صفویان در کنار مقبره شجاع الدین خورشید قرار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ساختمان این ﮐﺎﺭﻭﺍﻧﺴﺮﺍ دارای ۱۵ اتاق و صحنی به اندازه ۳۰۰ مترمربع است.کل ساختمان به ﺩﻭ بخش تقسیم شده که بخش پشت ﮐﺎﺭﻭﺍﻧﺴﺮﺍ محل نگهداری چهار پایان و بخش جلو اتاق های ۹ مترمربعی تشکیل شده که محل استراحت مسافران بوده است.این بنا به شماره ۱۹۲۱ و در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۷۶ درفهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است . ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺫﮐﺮ ﻫﺴﺖ،ﺩﻭ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﻨﻪ،ﯾﮏ ﺩﺭﺧﺖ ﺗﻮﺕ ﻭ ﯾﮏ ﺩﺭﺧﺖ ﺯﺭﺑﯿﻦ ﺍﺯ ﺟﺎﺫﺑﻪ ﻫﺎﯼ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺭﻭﺳﺘﺎﯼ ﮔﻮﺷﻪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﯾﺦ ۱۳۸۷/۱۲/۲۷ ﺩﺭ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻠﯽ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﯿﺪﻧﺪ.
بقعه شیخ زاهد گیلانی
بقعه شیخ زاهد گیلانی با تمام زیبایی معماری و مسیری پر از جاذبه طبیعت گردی، نشان دیگری از زیباییهای گردشگری گیلان است مسیر زیبایی که در نهایت به گنبد هشت ترک فیروزهای این بقعه تاریخی ختم میشود، خود با جاذبههایی شعف انگیز چون مزارع برنج، جنگل و رودخانه احاطه شده است. عطر برنج در مسیر راه به سمت شرق گیلان گردشگران را به استشمام عمیقتر وا میدارد، و چه بهتر اگر باران پودری شمال نیز به راه باشد و هر چند که در آفتاب طلایی آن مناظر دیدنیتر. کلبههای چوبی با دیوارهای گلین و سقفهای کلش به سر حکایت از مرز بندی مالکیت شالیزارها دارد.در دو طرف جاده در سایه سار درختان صنوبر فروشندگان محلی در زیر سایهبانهای پارچهای و آلاچیقهای چوبی سوغات محلی گیلان چون کدوتنبل، ماهی، گوجه سبز، بادام زمینی و … را چیده و سیرهای تازه را برای فروش چلیپا کردهاند. پس از این همه زیبایی در انتهای مسیری خاکی که در طرفی از آن خانههای مسکونی است و در طرفی دیگر سبزه زار، به روستای شیخانور لاهیجان میرسیم. این بقعه در روستای شیخانور یا شیخانه بر در ۴ کیلومتری شرق لاهیجان در دامنه کوه و در میان مزارع سبز چای واقع شده است.
مدفن شیخ تاجالدین ابراهیم ملقب به شیخ زاهد گیلانی از عرفا و دراویش بزرگ و از استادان شیخ صفیالدین اردبیلی است. شیخ زاهد در سال ۷۱۱قمری دار فانی را وداع گفت و بعدها به سال ۸۹۲قمری سلطان حیدر صفوی به سبب خوابی که دیده بود، با معماران و نجارانی که از شهر شیروان با کشتی به گیلان منتقل شده بودند، این بنا را ساخت و جسد شیخ را به آن جا منتقل کرد. بنای بقعه با دو اتاق مربع و مستطیل شکل در کنار هم قرار گرفتهاند در کنار اتاقها، در سمت شمال، ایوان طویلی با هفت فیلپا در شرق حرم، ایوانی با شش فیلپا و در حاشیه و قسمت جنوبی همین اتاق نیز ایوان دیگری با شش فیلپا دیده میشود. ازاره دیوارهای ایوانها تا ارتفاع ۱۱۵سانتی متر با کاشی کاری هفت رنگ عصر قاجار تزیین شده است. طاقچههایی با طاق جناقی در قسمتهای مختلف ایوان به چشم میخورد. از زیباترین قسمت بنا باید به گنبد هرمی و هشت ترک اشاره کرد که شیب تند آن به دلیل عبور سریع آب باران تهیه شده و سطح حره را با کاشی کاری زرد و آبی، سفید و سیاه، با نقوش سنتی و گل دار پوشاندهاند. اطراف گنبد و دیگر نقاط بنا را با سفال پوشش دادهاند. بقعه شیخ زاهد گیلانی، متعلق به قرن نهم قمری بوده و دارای شماره ثبت ملی ۸۲۴سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور است.مسیر راه و دیدنیهای طبیعت گردی آن موید این مطلب است که گیلان تنها به ماسوله، دیلمان و قلعه رودخان خلاصه نمیشود.