تاریخی
پل معلق بابلسر
پل معلق بابلسر مربوط به دوره پهلوی اول است و در بابلسر، خیابان پاسداران واقع شده است. این پل فلزی معلق در سال ۱۳۱۳، قبل از جنگ جهانی دوم توسط مهندسین و متخصصین آلمانی و سوئدی بر روی بابلرود احداث شد و از مهمترین آثار باستانی و از جاذبههای شهر است که بر زیبایی بابلرود میافزاید. این پل اولین پل ماشینرو است که قسمت شرقی و غربی بابلسر را به هم پیوند میدهد و راه ارتباطی بابلسر، فریدونکنار و در مسیر شاهراه شرقی، غربی استان و بسیار پرتردد است. طول آن ۸۰ متر، عرض آن ۸ متر و ارتفاع آن ۱۶ متر است.
غار کلماکره لرستان
غار کلماکره یکی از جاهای دیدنی پل دختر در استان لرستان و یکی از پررمز و رازترین غارهای تاریخی و طبیعی ایران است. در مورد این غار که مدفن ششمین گنجینه بزرگ جهان بوده، داستانهای بسیار جالبی وجود دارد، از داستان پیدا شدن گرفته تا آثار تاریخی کشف شده و قدمت آن. غار کلماکره در بخش مرکزی شهرستان پلدختر استان لرستان و در نزدیکی روستایی به نام طاق ملک حسین، در شرق یکی از آخرین درههای صخرهای کوه آهکی ملّه در پلدختر قرار دارد و به علت اینکه پیشانی غار حدود ۱/۵ متر پایینتر از دهانه آن است، غار برای مدتهای طولانی از نظرها پنهان بوده است. درباره محل این غار اختلاف نظرهایی وجود دارد، چرا که اهالی پلدختر آن را به نام خود و مردم رومشکان هم آن را متعلق به خود میدانند، اما در اسناد رسمی این غار در حوزه شهرستان پلدختر ثبت شده است.
تاریخچه غار : داستان غار کلماکره از ابتدا تا انتها پر از رمز و راز است و روایتهای مختلفی درباره آن وجود دارد. قدمت این غار به حدود ۲۷۰۰ سال پیش بازمیگردد و برخی معتقدند که اینجا مدفن ثروت پادشاهان ساسانی بوده و یکی از مهمترین خزائن دولتهای ایران باستان مثل هخامنشیان و ساسانیان در این غار نگهداری میشده است. عدهای دیگر این غار را مربوط به دوران نوعیلامیان و ماقبل هخامنشیان میدانند و میگویند که این گنجینه، میراث یا هدایای پادشاهان متعدد است. در هر صورت یکی از روایتها درباره گنجینه غار کلماکره این است که پس از تصرف بابل و بینالنهرین توسط کورش، تمام خزائن معابد بابل از شوش به این غار منتقل شدند. روایت دیگری هم میگوید که این گنجینه در زمان حمله اسکندر به ایران به کوههای پلدختر منتقل شد و چهار نگهبان برای محافظت از آن انتخاب شدند. این چهار نگهبان به مرگ طبیعی از دنیا رفتند و هر کدام نفر قبل از خود را دفن کرده است. در زمان کشف غار در سالهای گذشته، بقایای اسکلتهای این نگهبانان پیدا شد. یکی از باستانشناسانی که مدتی را در غار کلماکره به اکتشاف گذرانده میگوید که خاکی اول غار، گورستانی است که ۱۲ تدفین در آن انجام شده است. در سالهای اخیر یک پژوهشگر ایرانی (رسول بشاش) با انجام مطالعاتی روی کتیبههای اشیای مربوط به غار موفق به کشف نام یک خانواده سلطنتی مربوط به یک سرزمین ناشناخته شد. گویا آثار باارزش موجود در غار متعلق به سرزمین ساماتی (ساماتوره) است که بنیانگذار آن پادشاهی به نام آمیریش، فرزند دابالا است. این سلسله محلی دارای ثروتی بسیار زیاد بوده و در دوره عیلامی نو بر سرزمین کوچکی در جنوب لرستان فرمانروایی میکردهاند و به هنگام زوال حکومت عیلام و قدرت گرفتن تدریجی امپراطوری هخامنشی، بخشی از گنجینه سلطنتی این سلسله در غار کلماکره نگهداری میشده است. با این وجود عدهای از باستانشناسان معتقدند که این گنجینه به پادشاهی خاصی تعلق ندارد. برخی دیگر هم بر این باورند که ظروف نقرهای کشف شده، احتمالا از غنائمی است که کاسیان (ساکنان اصلی لرستان) از یغماگران و سپاهیان آنتیگون (از سرداران اسکندر مقدونی) پس گرفتهاند.
علت نامگذاری : کلماکره (Kalmakareh) از سه کلمه «کل»، «ما» و «کره» تشکیل شده است. «کل» در گویش لری نوعی حیوان حلالگوشت کوهی با شاخهای کمانی رو به بالا یا همان نرینه بز کوهی است. «ما (مان)» به معنای مأوا و مکان استقرار و «کره» نیز نوعی درخت مشابه انجیر با میوههای نامرغوب و غیرخوراکیست که در بدو ورودی غار قرار داشته است. این درخت تا سال ۷۴ بر دهانه غار وجود داشته، اما بعد از آن توسط حفاران غیرمجاز برای تهیه آتش قطع شده و در حال حاضر وجود خارجی ندارد. پس به طور کلی کلماکره به معنای مأوای کل و درخت انجیر است که در واقع مشخصات غار را ارائه میدهد.
داستان کشف شدن : درباره چگونگی کشف غار کلماکره حرف و حدیثهای بسیاری وجود دارد. داستانی که در همه جا ثبت شده به شرح زیر است: در سال ۱۳۶۸ یک چوپان (شکارچی) محلی در تعقیب یک بز کوهی این غار را کشف میکند. وی مشاهده میکند که بز کوهی چندبار داخل این غار میرود و از آن خارج میشود. در اولین بازدید این مرد (که عزیز کلماکرهای نام دارد) از غار، وی یک سکه قدیمی پیدا میکند و پس از نشان دادن این سکه به یک فروشنده عتیقه به ارزش غار پی میبرد. وی دفعات بعد مجهزتر وارد غار شده و اشیای بیشتری پیدا میکند که کمکم آنها را به فروش میرساند. چند سال بعد سازمان میراث فرهنگی از وجود این غار مطلع میشود و گروهی را برای حفاظت از غار کلماکره و گنجینه باقیمانده آن به محل میفرستد، اما دیگر چیز چندانی برای محافظت باقی نمانده بود، چرا که افراد محلی، قاچاقچیان، حفاران، دلالها، مالخرها، دزدها، جاعلان آثار هنری و حفاران سادهلوح اشیا موجود در این غار را که شامل سکه و تعدادی مجسمه نقرهای از اشکال حیوانات و جامهای نقرهای مربوط به دوران هخامنشیان و حکومت مادهاست، به یغما بردهاند. متأسفانه سازمان میراث فرهنگی نیز در این مورد اهمال میکند و تنها با بستن دهانه غار آنجا را ترک میکنند و به سایر قاچاقچیان فرصت میدهند، گنجینه باقیمانده را هم غارت کنند. اکنون در غار تنها تعدادی ستون درهمریخته باقی مانده و تمام دیوارههای آن تخریب شده است. در فیلم مستندی که به تازگی درباره غار کلماکره ساخته شده است، عزیز کلماکرهای داستان دیگری را میگوید. او نه شکارچی است و نه چوپان، بلکه راننده ماشین سنگینی است از اهالی روستاهای اطراف. وی میگوید از سال ۱۳۵۰ توسط عمویش با غار آشنا شده و بالاخره در سال ۱۳۵۷ دلش را به دریا میزند و بر ترس خود غلبه میکند و به غار میرود. وی پس از اینکه بار اول یک سکه را در ورودی غار پیدا میکند و آن را به یک فرد صاحبنظر نشان میدهد، مجهزتر به غار میرود. وی با تفنگش به سقف غار شلیک میکند و انبوهی از سکههای طلا و نقره بر سرش میریزد. او که میداند به تنهایی نمیتواند همه غار را بگردد، پس از مدتها بررسی تصمیم میگیرد پسرعمهاش را هم در راز خود شریک کند. آنها در کنار ستونها و سرستونها و طاقچهها اشیایی پیدا میکنند و معتقدند که حدود هشت یا نه انبار دیگر هم از عتیقه وجود داشته که آنها به علت دستگیر شدن، موفق به دستیابی به آن نشدند. پس از دستگیری آنان محل غار لو میرود و تا سال ۱۳۶۸، غار کلماکره به طور کامل از اشیای باستانی تخلیه میشود. طبق گزارشها در این مدت، روزانه ۵۰ الی ۷۰ نفر در حال تاراج غار مشاهده میشدند. در این زمینه بسیاری از افراد پیکان انتقاداتشان را علاوه بر مردم قانونشکن سمت سازمان میراث فرهنگی به علت اهمال فراوانش در مورد غار کلماکره گرفتهاند.
معماری غار : زمینشناسان میگویند که غار کلماکره بیشتر یک مکان طبیعی است تا تاریخی. این غار پر است از پدیدههای زیبای طبیعی و ستونهای جالب. غار از چهار تالار نسبتا بزرگ تشکیل شده که هر کدام دارای ستونهای رسوبی و آویزهای شکوهمندی هستند که ارتفاع برخی از آنها تا ۱۵ متر میرسد. غار کلماکره پر است از استالکتیتها و استالاکمیتهای طلایی، حوضچههای پرآب، دهلیزها و حفرهها. آبچالهای طبیعی درون غار، ستونهای رسوبی و سقفآویزهای زیبا از جذابیتهای این غار هستند. مساحت کلی فضای شناخته شده غار، ۴۳۰۰ متر و طول فضاهای متصل به هم و شناخته شده مسیر فعلی آن در حدود ۶۷۰ متر است. قسمت ورودی غار دارای فضایی به طول تقریبی ۲۰ متر و به عرض حدود ۸ متر است. ارتفاع غار از سطح زمین ۵۵۰ متر است. تالار اول محل نگهبانی محافظان بوده است که در آن اتاقکی هم برای نگهبانی به ارتفاع ۸۰ سانتیمتر و وسعت ۲ متر و از جنس قلوهسنگ و ملاط گل رس و کاه وجود داشته که اکنون تخریب شده است. در این تالار استالاکمیتهایی نیز وجود دارند که نتیجه دخالت انسان هستند، که حتی از آنها هم به علت تخریب اثر چندانی باقی نمانده است. در تالار دوم خمرههای بزرگ و کوچکی وجود داشته که به طرز خاصی روی ستونهای آهکی نازک قرار گرفته بودند و احتمالا محل نگهداری مایحتاج روزانه بودهاند. جالب است که درباره تالار سوم و چهارم که محل اصلی نگهداری گنجینه غار بودهاند، اطلاعات چندانی در گزارشهای باستانشناسی نیامده است.
اشیای پیدا شده : اغلب اشیای یافتشده از غار کلماکره شامل پیکرهها، بشقابها و تکوکهای نفیس هماکنون در خارج از کشور و موزههایی چون لوور، موزه بریتانیا و موزه متروپولیتن نیویورک قرار دارند. در ایران نیز این اشیا در موزه ایران باستان تهران و موزه قلعه فلکالافلاک در خرمآباد نگهداری میشوند. از اشیای یافتشده نفیس این غار میتوان به کاسههای ماهی بادامی بسیار معروف و انواع تکوکها اشاره کرد. معروفترین شی پیدا شده در غار کلماکره که به آن سلطان کلماکره میگویند، جامش شیردال است که در سال ۱۳۹۲ بهعنوان نشانه حسن نیت از سوی دولت آمریکا به ایران بازگردانده شد. اولین اشیایی که توسط کمیته انقلاب اسلامی پلدختر کشف میشوند عبارت بودند از: یک نقاب طلا، ۶ گوش نقرهای حیوانات، ران یک بز کوهی بالدار به اندازه طبیعی، دو عدد میله فلزی منحنی داسمانند، سه قطعه شمش نقره ذوب شده و تعدادی از قطعات جدا شده حیوانات. دستهای از اشیای یافتشده در غار کلماکره نقابها هستند که مروبط به نیمه نخست هزاره پیش از میلادند. این نقابهای طلایی که هماکنون در موزه ایران باستان نگهداری میشوند، خبر از وجود نوعی مراسم آیینی باستانی شبیه بالماسکه در ایران میدهند. غیر از ظرفها، جامها و تکوکها، بیشترین اشیای نقرهای منسوب به غار کلماکره پیکرههای توخالی جانوران طبیعی، اساطیری یا افسانهای هستند که از آنها برای افشاندن مایعات مقدس در مراسم آیینی استفاده میشده است. تنگهای نقرهای با برجستگیهای بسیار زیبا، ریتون و سکههای طلا و نقره از دیگر اشیا هستند. هماکنون ۱۱۴ عدد از این آثار تاریخی در موزه فلکالافلاک خرمآباد نگهداری میشوند. ۱۰۰ شی نیز در موزه ایران باستان، دو شی در استان ایلام و دو شی در موزه تبریز قرار دارند. در خارج از کشور هم ۳۰ قطعه در موزه لوور پاریس، ۳۰ قطعه در موزه متروپولیتن نیویورک، ۲ قطعه در موزه میهو کیوتو و… وجود دارند. مدیر کل سازمان میراث فرهنگی لرستان مدعی است که ۲۳۰۰ اثر از غار کلماکره در سطح جهان پراکنده است. گفته میشود به طور کلی ۵۰۰۰ شی در این غار یافت شده که تنها ۱۰درصد آنها در ایران باقی ماندهاند. همچنین یک تاجر عتیقه که سالهاست با باستانشناسی ایران درگیر است، کتابی را با عنوان «گنجینه کوهها و هنر ماده» در لندن منتشر کرده و به معرفی برخی اشیای یافت شده در این غار پرداخته است.
مسیر دسترسی : برای رسیدن به غار کلماکره باید بخشی از مسیر را با ماشین و بخشی را پیاده طی کنید. از مسیر پلدختر و از جادهای که در حاشیه شمالی رودخانه کشکان واقع شده است، حدود ۱۲ کیلومتر را به سمت روستای درهباغ بروید و بقیه مسیر کوهستانی را تا دهانه غار پیادهروی کنید. دهانه غار به سمت غرب است. برای رسیدن به غار باید با طناب از درهای که حدود ۱۰۰ متر عمق دارد، یک فرود ۱۰متری انجام دهید. به همین علت سفر افراد غیرحرفهای یا همراه بردن کودکان به این غار توصیه نمیشود. تا عمق ده متری غار نور طبیعی وجود دارد، اما پس از آن حتما باید چراغ قوه یا هدلایت همراه داشته باشید، چرا که غار در تاریکی محض فرو میرود. دسترسی به فضای داخلی غار که از چهار تالار نسبتا بزرگ تشکیل شده و برخی ورودیهایش حفرهای نزدیک ۸۰ سانتیمتر دارند، اندکی دشوار است. چند آبچال کوچک و بزرگ هم در تالارهای دوم، سوم و چهارم قرار دارند. غار کلماکره در نهایت در ۲۲ مرداد سال ۱۳۸۴ با شماره ۱۳۱۱۹ در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه تاریخی صادقی اردبیل
اردبیل یکی از زیباترین شهرهای ایران با تاریخی کهن و مردمی مهماننواز و خونگرم است. بهترین زمان برای سفر به شهر و استان اردبیل اواخر بهار و تابستان است، تا اگر به سرمای زمستانی این منطقه عادت ندارید، بتوانید در این ایام سال از هوای خنک استان اردبیل و طبیعت سرسبز و زیبا و دیدنیهای آن در هوایی خنک لذت ببرید. از اولین مکانهایی که پس از ورود به هر شهر تاریخی در ایران توصیه میشود که از آن بازدید کنید، خانههای تاریخی است. خانه تاریخی مرحوم حاج میرزا ابراهیم صادقی، در کوچه سرتیپ آباد، جنب مسجد اوچدکان واقع شده است. این خانه به خاطر داشتن معماری سنتی و هنر مقرنس و مشبک کاری در اورسیها دارای ارزش هنری و معماری است. خانه صادقی در سال ۱۲۸۳ هجری قمری، مطابق با ۱۲۴۳ هجری شمسی بنا شده است. این خانه از یادکارهای ارزشمند دوران قاجار به شما میرود. ساخت این بنا چهار سال طول کشید. این خانه تاریخی زیبا حاصل هنر حاج محمد معمار اردبیلی است. این بنای تاریخی دارای سه بخش مجزا است که برای مراودات اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و خانوادگی به کار گرفته میشد. در تالار اصلی عمارت هنوز بر طاق نماها و بالای طاقچهها مقرنس گچی مشاهده میشود. در ازاره دیوارهای جانبی کتیبه زیبای آیتالکرسی به خط نستعلیق نقش بسته است. این خانه تاریخی از ویژگیهای منحصر به فردی بهره میبرد. خانه تاریخی صادقی در ۱۶ اسفند ۱۳۸۶ به شماره ۱۴۴۶۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آرامگاه بزرگمهر قاینی
ابوذر جمهر یکی از بزرگان منطقه قاینات بود که گاهی او را با بزرگمهر حکیم، وزیر دانای انوشیروان، یکی میدانند. برای پی بردن به این ماجرا با ما همراه باشید.
قائن یا قاین یکی از شهرهای استان خراستان جنوبی است که به علت زعفرانش شهرت زیادی دارد. شهر قائن که در گذشته دارای برج و بارو، کهندژ، خندق و ارگ بوده همراه با شهر تون (فردوس امروزی) از شهرهای مهم ایالت قهستان محسوب میشده است. با وجود ویژگیهای آب و هوای کویری این خطه جاذبههای فراوانی در گوشه و کنار این دیار به چشم میخورد که هر بینندهای را به تعجب وامیدارد. تا کنون در این شهر ۱۷۰ اثر باستانی و تاریخی از جمله تپهها و محوطههای باستانی، قلعهها، مساجد، مقابر و آرامگاهها، خانههای تاریخی، درختان کهنسال، غارها، پناهگاههای سنگی و دژهای زیرزمینی شناسایی شده است. در حاشیهی جنوب این شهر و بر دامنهی رشتهکوه قهستان، مقبرهای قرار دارد که متعلق به یکی از عرفای نامدار و شاعران قرن چهارم و پنجم هجری قمری به نام بوذرجمهر قاینی است. بنای مقبره بوذرجمهر که در قرن ۶ و ۷ هجری قمری، به صورت چلیپایی و با معماری زیبایی ساخته شده است، امروزه از جاهای دیدنی استان خراسان جنوبی به شمار میرود. این بقعه چهار ایوانی است و گنبدی برفراز ایوانها قرار دارد. طاق ایوانها به صورت کلیل اجرا شده اما جرز اصلی طاقها به صورت نیمه بیضی باز کار شده و بعد با استفاده از پوشش کاذب به شکل کلیل درآمده است. برای تزئین داخلی بنا از گچ استفاده شده و نوع کاربندی پیشانی ایوانها به شکل طاقنماهای جناقی است. تزئینات گچکاری زیر گنبد نیز یکی از زیباترین بخشهای این بنا محسوب میشود که لچکیهای ۴ به ۸ آن مقرنسها و گچبریهای خفیف و هنرمندانهای دارد. در این مکان اتاقهای بسیار جالبی دیده می شود که یکی از آن ها گنبد زیبایی دارد که با سنگ کار شده است. مصالح اصلی به کار گرفته در ساخت این مقبره سنگ، گچ و آجر است و در پشت بقعه، صفحهای ایجاد شده که بناهای جنبی مقبره روی آن ساخته شدهاند. همچنین در کنار این مقبره درخت کهنسال بنهای دیده میشود که حداقل ۷۰۰ سال از عمر آن میگذرد. منطقه گردشگری بوذرجمهر حدود ۵۰۹ هکتار وسعت دارد که از سمت شرق و جنوب شرق به ارتفاعات کوه ابوذر و قلعه کوه از جنوب تا انتهای پارک جنگلی قهستان در ضلع شرق جاده قاین- بیرجند کشیده شده است. این بنا بهعنوان یکی از جاهای دیدنی قاين، با شماره ۲۷۵۹ در فهرست آثار می کشور به ثبت رسیده و تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.
بوذرجمهر که بود؟ قسیم بن ابراهیم بن منصور معروف بزرگمهر قائنی (معرب: بوذرجمهر یا ابوذرجمهر) سیاستمدار ادیب و عارف و شاعر اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری قمری است که در دربار سلطان مسعود غزنوی خدمت می کرده است. وی به زبان فارسی و عربی سخن میگفته و از وی اشعار و قصیدههایی به جای مانده که قصیده بهاریه او از شهرت خاصی بر خوردار است. بوذرجمهر بعد از مرگ سلطان محمود تا زمان فروپاشی حکومت غزنویان در دربار سلطان مسعود غزنوی به سر برد و در اواخر حکومت غزنویان از غزنه که پایتخت بود به قاین آمد و پس از مدتی در گذشت. رضاقلی خان هدایت، مورخ دوران آل ناصری، درباره بوذرجمهر نوشته است: «وی از امرای سلطان محمود غزنوی (۳۸۷-۴۲۱) بوده، به تازی و فارسی اشعار دلکش مشتمل بر مضامین خویش میداشته» نوادگان بزرگمهر ، خانواده «نوری ابوذری» هستند که اکثرا ساکن همین شهر هستند. پسوند خانوادگی «ابوذری» متعلق به این خانواده و برگرفته از نام بوذرجمهر است.
پارک ملی قبوستان آذربایجان
یکی دیگر از جاذبه های گردشگری آذربایجان که توانسته به یکی از مناطق پرطرفدار و جذاب در بین گردشگران تبدیل شود پارک ملی قبوستان آذربایجان نام دارد ، این پارک که در سمت غربی دریای خزر در بین تنگه ها و دره های عمیق که خود مردم محلی آن ها را قبو می نامند واقع شده است در ۶۴ کیلومتری شهر باکو قابل مشاهده می باشد ، قبوستان که یکی از شهرهای اطراف باکو است که به دلیل وجود آثاری چون سنگ نوشته ها و نقاشی های زیبا باستانی توانسته در بین بسیاری از تاریخ دوستان و علاقه مندان به سفر از شهرت خاصی برخوردار شود و البته گفتنی است که این منطقه باستانی جذاب تنها به واسطه سنگ نوشته هایش معروف نشده است در واقع این منطقه می تواند به گردشگران و علاقه مندان خود بازدید و مشاهده تعداد بی شماری از آثار باستانی زیبا ، تصاویر زیبا و خیره کننده که به صورت برجسته بر سنگ نقش بسته ، گل فشان های درمانی ، نقاشی ها و سنگ تراشی های فوق العاده را هدیه دهد و البته گفتنی است که این سنگ نگارها به حدی زیبا و چشم نواز هستند که در سال ۱۹۶۶ دولت آذربایجان از این منطقه با عنوان منطقه ملی تاریخی یاد کرد و از آن زمان تا به اکنون جر مناطق محافظت شده کشور آذربایجان به شمار می رود و نکته جالب توجه دیگر آن است که به دلیل آثار باستانی کشف شده و همچنین وجود سنگ نگاره های زیبا و ارزشمند در این منطقه در سال ۲۰۰۷ میلادی این حکاکی ها و آثار مهم و ارزشمند تاریخی در فهرست سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده است . گردشگران با بازدید از این جاذبه گردشگری و توریستی هیجان انگیز با منطقه ای کوهستانی و تفریحی روبرو می شوند که پر از صخره های زیبا و کنده کاری های بی نظیر است و البته این تمام چیزی نیست که در این منطقه انتظار شما را می کشد افراد با ورود به این منطقه علاوه بر این صخره ها می توانند نقاشی های زیبای از حیوانات ، شمایل انسانی ، صحنههای شکار ، صور فلکی ، رقص و مبارزه ها و قایق های نظامی ، شترها و کاروان ها را مشاهده کنند و بعد به غارهایی بروند که از قرن هشتم پیش از میلاد مسیح مسکونی بوده است و یا حتی گور های آنان را که در همین منطقه است را مشاهده کنند و از وجود نقاشی ها و حکاکی ها در فضای بالغ بر ۱۰۰ متر مربع نهایت لذت را ببرند و البته جالب است بدانید که تعداد این نقاشی ها و حکاکی ها که متعلق به ۴۰ هزار سال پیش می باشد بیش از ۶۰۰۰ است و همچنین جالب است بدانید که این منطقه به دلیل نمایش تاریخ و فرهنگ های مختلف از دوران های متفاوت از اهمیت بسیار بالای برخوردار است و البته نا گفته نماند این منطقه که به عنوان یکی از سکونت گاه های بشر شناخته شده به دلیل قدمت سکونت طولانی اش که به عصر یخبندان می رسد نیز در لیست آثار ارزشمند جهانی قرار گرفته است . تمام زیبای ها و جذابیت قبوستان به همین جا ختم نمی شود بلکه گردشگران می توانند در این منطقه خارق العاده تاریخی قدیمی ترین کتیبه ها و سنگ نگاره های که متعلق به قرن ۱۲ پیش از میلاد است را مشاهده نمایند و البته نکته جالب توجه دیگر در این منطقه باستانی وجود کتیبه ها است که از دوران حکومت رومیان باقی مانده است و همچنین لازم به ذکر است که قبوستان تنها به دلیل سنگ نگاره ها و نقاشی ها از شهرت جهانی برخوردار نشده است بلکه گردشگران و توریست ها می توانند در این منطقه چشم نواز از تماشای زیبا ترین و شگفت انگیز ترین گل فشان ها نیز نهایت لذت را ببرند و در واقع باید گفت این منطقه علی رغم جاذبه های فراوان و بی شمار تاریخی و باستانی به واسطه گل فشان هایش نیز مشهور شده است و ضمنا جالب است بدانید که اغلب مردم جهان بر این باورند که این گل ها که از دل زمین به بیرون پرتاب می شود دارای خاصیت دارویی است و البته گفتنی است که در هر ۲۰ سال یک بار یک گلفشان با نیروی فوق العاده که علاوه بر آتش چند تن گل را به اطراف پرتاب می کند در این منطقه زیبا و تاریخی از دل زمین فوران می کند که قطعا تماشای آن ها می تواند یک تجربه شگفت انگیز از سفر به آذربایجان را برای بازدید کنندگان به وجود آورد .