خراسان رضوی
آبشار بردو
آبشار بردو در استان خراسان رضوی واقع است. این آبشار در ۲ کیلومتری غرب روستای شورآب علیا از توابع شهرستان تربت جام واقع است. آبشار از ارتفاع ۳۰ متری بر روی شیار کوه و بر روی شیب صخره ای به پایین میریزد. ارتفاع آبشار از سطح دریا ۱۴۶۰ متر است و در پیرامون آن صخره های خزه بسته مناظر زیبایی ایجاد کرده است. روستای شوراب علیا ، روستایی از توابع بخش نصرآباد، دهستان کاریزان و در شهرستان تربت جام است. دسترسی به آبشار از طریق جاده ارتباطی فریمان به ترتبت جام، بعد از روستای کهریز نو، جاده فرعی روستای شوراب علیا میسر است. آبشار در میان تنگه شرقی روستا در فاصله ۲ کیلومتری روستا واقع شده است.
آبشار ارزنه
آبشار ارزنه در استان خراسان رضوی واقع است. آبشارهای ارزنه از جاذبه های طبیعی روستای ارزنه هستند که در امتداد رودختنه ارزنه از ارتفاعات باخرز سرچشمه می گیرند. آبشارها از ۳ آبشار پی درپی تشکیل شده اند. در بالادست آبشار اول، آبگیری ایجاد شده است که برای شنا مورد استفاده گردشگران قرار می گیرد. دسترسی به این آبگیر، دشوار است و نیاز به مهارتهای فنی دارد . آبشار اصلی ارزنه، باارتفاع ۶۰ متر، در ضلع جنوب غربی آبگیر و آبشار دوم، با ارتفاع تقریبی ۲۵ متر در جنوب آبگیر به صورت پلکانی واقع شده اند. آبشار سوم در ضلع غربی آبگیر واقع شده و در واقع ترکیبی از ۲ آبشار قبلی است. این آبشار با ارتفاع ۳۰ متر، ابتدا در آبگیری کوچک جمع می شود و سپس جریان می یابد. دسترسی به این منطقه از طریق مشهد- فریمان- تربت جام – باخرز- ارزنه ( طول مسیر ۲۱۰ کیلومتر) و یا مشهد-تربت حیدریه – باخرز- ارزنه ( طول مسیر ۲۴۰ کیلومتر) امکانپذیر است. شایان ذکر است امکانات رفاهی و اقامتی در این مکان برای بازدیدگنندگان مهیا شده است. روستای ارزنه ، روستایی از توابع بخش باخرز شهرستان تایباد در استان خراسان رضوی ایران است. روستای ارزنه در ۱۴ کیلومتری جنوب غربی باخرز و ۲۱۰ کیلومتری مشهد واقع شده است.
آبشار بوژان
آبشار بوژان نیشابور در استان خراسان رضوی واقع است. طبیعت شهرستان نیشابور که در دامنهٔ رشته کوه های البرز و بینالود و مناطق کوهستانی قرار دارند، از مراکز گردشگری به حساب می آیند شهرها و روستاهای دیزباد، خرو، بار، دررود و بوژان و غار و کوه ابراهیم ادهم از جمله مراکز گردشگری طبیعی نیشابور است. بوژان نام روستایی است با ارتفاع ۱۶۰۰ متر که در ۱۳ کیلومتری شمال شرق نیشابور و ۱۲۰ کیلومتری مشهد ، این روستای کوهستانی که در شکل دره مانندی در جنوب بینالود قرار گرفته دارای آب و هوای معتدل کوهستانی و زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است. در مورد وجه تسمیه بوژان چند تا نظر وجود داره: بوژان به معنای رشد کرده ..۲- نام گیاهی که برگهای ریز و ساقه های دراز داره..۳- ان در بوژان پسوند مکان است مثل چشمه ساران..مرغزاران…که میتونه برگرفته از درختان سرسبز و رودهای پرآبش.
ارتفاعات بلند، باغات سرسبز، آبشار، حواشی رودخانه و بافت مسکونی پلکانی، روستای بوژان را به یکی از مراکز مهم گردشگری شهرستان نیشابور تبدیل کرده است. باغ های میوه، پیرامون روستای بوژان گسترده شده اند که در فصول مختلف سال، چشم اندازهای رویایی و رنگارنگی پدید می آورند و دوستداران طبیعت را مشعوف می کنند. روستای بوژان، در دامنه ارتفاعات جنوبی رشته کوه بینالود استقرار یافته است. دامنه ارتفاعات سرسبز و مرتعی بینالود از انواع گل ها و گیاهان دارویی و صنعتی پوشیده شده اند. چشم انداز دره سرسبز روستا و رودخانه جاری آن، همراه با منظره کشتزارها و باغ های گسترده، جلوه بسیار زیبا و تماشایی دارند که طبیعت گردان و گردشگران را به سوی خود جلب می کنند. حواشی رودخانه پرآب و دائمی بوژان، به ویژه در بهار و تابستان، مکان مناسبی برای گذران اوقات فراغت گردشگران است. آبشار بسیار زیبایی از ارتفاعات پیرامون روستا سرازیر می شود. طبیعت سرسبز اطراف آبشار با گل ها و درختچه های فراوان، زیبایی خاصی یافته است. در مسیر رودخانه بوژان، آبشارهای کوچک و بزرگ دیگری نیز وجود دارند که بر طراوت پیرامون آن می افزایند. در انتهای این روستا دره ای بزرگ لابلای صخره های بلند نفوذ نموده است که در امتداد این دره، رودخانه بوژان و آبشار زیبا و سفیدرنگ آن نمایان می شود. برای رسیدن به آبشار بوژان حدود دو ساعت پیاده روی از محل روستا لازم است. رودخانه بوژان به طول تقریبی ۱۰ کیلومتر از کوه های گودزرد، بوژان و سیاه خانی سرچشمه می گیرد.
رشته کوه های هزار مسجد کجاست؟
جهت رشته کوه های هزار مسجد ، از شمال غربى به جنوب شرقى و ادامه ارتفاعات کپه داغ و بالخان است که در ترکمنستان قرار دارند.بخشى از کوه هاى هزارمسجد را « کپه داغ » مى نامند. در امتداد جاده درگز – قوچان، این رشته به نام اللّه اکبر خوانده مى شود که ارتفاع قله اصلى آن ۲۴۰۰ متر است. این کوه، ناحیه قوچان را از درگز جدا مى کند. این کوهستان که عبور از آن دشوار است، به مدت زیادى مانعى عمده براى ارتباط بین دو ناحیه قوچان و درگز بوده است. در شرق اللّه اکبر، کوه کاماس و کوه خارپشته قرار گرفته اند که ارتفاع آن ها به ۲۴۱۰ متر مى رسد و هنوز هم انبوه ترین جنگل هاى اُرُس کوه هاى هزارمسجد در آن ها دیده مى شود. کوه عمارت، در جنوب شرقى اللّه اکبر و در شرق شهر قوچان قرار گرفته است، و رودخانه اترک از آن سرچشمه مى گیرد که با بسترى به طول ۶۰۰ کیلومتر طویل ترین رود این ناحیه از استان خراسان است. قله مرتفع این رشته کوه، یعنى قله هزارمسجد با ۳۰۰۰ متر ارتفاع، در شمال غربى شهر مشهد قرار گرفته است. بر دامنه هاى شمالى این قسمت (به فاصله ۱۸۰ کیلومتر خط مستقیم از شمال مشهد) منطقه کلات نادرى قرار گرفته که در کوهپایه اى وسیع بین این کوهستان و دشت قره قوم ترکمنستان گسترده شده است.
آتشکده خانه دیو
خانه دیو یک آتشکده و از بناهای معماری (احتمالا دوران ساسانیان) در روستای فشتنق سبزوار است. از این محل از دوران ساسانی تا دورهٔ سلجوقی استفاده می شده و کاربردی آیینی داشته است. نحوهٔ تاق زدن آتشکدهٔ سبزوار در نوع خود منحصر به فرد است که پلان آن با پلان آتشکدهٔ تخت سلیمان در آذربایجان قابل مقایسه است. این بنا از بناهای جالب در روستای فشتنق است و به عبارت دیگر دیو خانه که چندی پیش باستانشناسان ایرانی با لهستانی ها استقرارهای ساسانی را در سبزوار بررسی کردند. بررسی، گمانه زنی و نقشه برداری بقایای معماری در چهارتاقی سبزوار «دیوخانه» با همکاری دو هیات ایرانی و لهستانی در روستای فشتنق سبزوار آغاز شده است. براساس شواهد، نشانه ای از آتش دان و تالار طواف از نظر ساخت معماری در این مکان کشف شده اند. چارتاقی «خانه دیو» یکی دیگر از چارتاقی های منفرد ایران است که در کوهستان های دورافتاده شمال غربی سبزوار در استان خراسان و بر قلهٔ صخره ای سخت و صعب العبور جای دارد. دستیابی به چارتاقی، پس از ساعت ها پیاده روی و کوه پیمایی ممکن می شود و اکنون برای صعود از صخرهٔ حامل چارتاقی، از میلهٔ نقاله های بالابر که برای حمل مصالح ساختمانی برپا شده اند، کمک گرفته می شود. چارتاقی خانه دیو یکی دیگر از نمونه های چارتاقی های منفرد در ایران با شکل متقارن چهار وجهی است. بنا از چهار پایه با چهار تاق تشکیل شده که گنبدی به واسطه چهار فیلپوش بر روی آنها ساخته شده است. این گنبد و بخش های وسیعی از پایه ها و تاق ها به مرور زمان تخریب شده اند. چهار سوی بنا به مانند دیگر چارتاقی های منفرد ایران، چشم اندازی باز و بدون هیچگونه در یا پنجره و مانعی است. مختصات چارتاقی عبارت است از ۳۶ درجه و ۲۰ دقیقه شمالی، ۵۷ درجه و ۲۱ دقیقه شرقی و محور بنا با چهار جهت اصلی به اندازه ۲۲ درجه میل غربی دارد. ویژگی های کالبدی و خصوصیات معماری و سازه بنا نشان می دهد که هم عصر با دیگر چارتاقی های منفرد ایران است و قدمتی در حدود ۲۰۰۰ سال دارد. بنا را می توان به اواخر دوره پارتی (اشکانی) و به احتمال کمتر به اوایل دوره ساسانی منسوب کرد.
اندازه گیری و مشاهدات آقای فرشته خصلت نشان می دهد که در چارتاقی خانه دیو نیز همچون دیگر چارتاقی های منفرد ایران و از جمله چارتاقی مشهور نیاسر، ملاحظات تقویمی و تناسب با نقاط طلوع خورشید به هنگام اعتدالین و نیز انقلاب های تابستانی و زمستانی بکار بسته شده است. محور و ساختار بنا و نسبت اندازه طول پایه ها به فاصله میان آنها و زاویه های منتج شده از آن با توجه به ارتفاع افق محلی به گونه ای است که در هنگام هایی از سال، پرتوهای خورشید در راستاهای سنجیده شده ای از بنا می تابند و از روزنه های میان پایه ها دیده می شوند. چنانکه در نقشه دیده می شود، در اعتدال بهاری و پاییزی یعنی در نوروز و مهرگان باستانی (آغاز ماه مهر) پرتوهای خورشید بامدادی در امتداد قطر بنا می تابند و از دو روزنه دیده می شوند: نخست، روزنه محصورشده با گوشه های eic و دوم، با روزنه محصورشده در گوشه های gkm (خط دیدهای ES1 و ES2). طلوع خورشید در انقلاب تابستانی در امتداد روزنه تشکیل شده میان گوشه های ek دیده می شود (بنگرید به عکس)، در حالیکه در انقاب زمستانی نیز پرتوهای خورشید بامدادی در امتداد روزنه gi مشاهده می شوند. عده ای گمان برده اند که چارتاقی خانه دیو، همان آتشکده مشهور آذربرزین مهر باشد. اما موقعیت مکانی و دشوار چارتاقی، دوری آن از شهرهای امروزی یا باستانی، و نیز وسعت بسیار اندک محوطه آن، حتی امکان تصور چنین پنداری را هم نمی دهد. به ویژه که در چندین فصل از کاوش های باستان شناختی که انجام شده، هیچگونه آثار و بقایایی از آتش و آتشکده شناسایی نشده است. از آنجا که بناهای مقدس، همواره مقدس می مانند و از بین نمی روند، مکان این آتشکده و یا هرگونه بنای مقدس دیگری را می باید در بناهای مقدس بزرگ امروزی جستجو کرد. چنانکه آقای جواد مفرد- در گمانی قابل تأمل- مکان آتشکده آذربرزین مهر را در جای فعلی قدمگاه نیشابور احتمال داده است.