خوزستان

 
 

کلیسای سورت مسروپ اهواز

2016523222948953560a

کلیسای سورت مسروپ توسط ترداد داویدیان در سال ۱۳۴۷ که در شرکت ملی نفت مشغول به کار بوده طراحی و ساخته شد. این کلیسا که در یکی از نقاط مرکزی اهواز قرار دارد؛ تنها مورد استفاده تعداد قلیلی از ارامنه اهواز است.

پل بکان

2016523223157935130a

پل بکان مربوط به دوره ساسانیان است و در شهرستان بهبهان، بخش مرکزی، دهستان حومه، روستای امام رضا (ع)، روی رودخانه مارون واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ مرداد ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۱۹۲۶۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قسمت بیشتر این پل که در محل قدیمی شهر ارجان قرار دارد زیر آب رفته است و فقط قسمت کمی از آن مشخص است و متاسفانه در حال تخریب است. این پل که از جمله اولین آثاری است که در شهرستان بهبهان به ثبت رسیده در حال حاضر ستون هایی برجا مانده است.

صنایع دستی دزفول،تاریخی دیرپا

IMG-20150515-WA0000(1)

سابقه صنایع دستی را در دزفول باید از زمانی بدانیم که مهارت‌های فردی با استفاده از اندیشه و خلاقیت، دستان پرتوان و سواد اولیه، انسان را به ساخت وسایل مورد نیازش وادار کرد.بر حسب نوشته‌های پروفسور گیرشمن، در ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد در کوه‌های شمال خوزستان مردمانی زندگی می‌کردند که با فن سفالگری و بافندگی آشنایی داشته‌اند. با توجه به این که کوه‌هایی که در موقعیت جغرافیای  شهرستان دزفول قرار دارند جزو کوه‌های مذکور می‌باشند به رایج بودن این گونه مهارت‌ها که امروز به آنها صنایع دستی گفته می‌شود پی خواهیم برد. این مصنوعات روزگاری مصرفی بودند و سپس برای معاملات پایاپای استفاده شدند و در نهایت به عنوان شغل و حرفه درآمدند.راسته‌های متعدد در بازار قدیم، نام برخی محله‌ها، مساجد و القاب خانوادگی شهروندانی که از پیشه‌های صنایع دستی اقتباس گردیده، نشان از غنا و توانمندی‌های صنایع دستی این شهرستان است. با اندکی تامل در پیشینه این مشاغل در دزفول به قریب ۶۰ حرفه پی خواهیم برد که جمعیتی حدود یک ششم شاغلان و کاسب‌کاران روزگار خود را در این شهر شامل بوده است.

صاحبان این حرفه‌ها تولیدکنندگان کلیه مصنوعات مورد نیاز مردم این خطه اعم از پوشاک، لوازم خانه، وسایل زندگی، تجهیزات و ابزار پیشه‌وران بوده‌اند. به طور کلی آنچه در منزل، مسجد و محل کسب مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت توسط صنعتگران صنایع دستی دزفول ساخته می‌شد. هیچ کالایی برای مصرف مردم به این منطقه وارد نمی‌شد بلکه دزفول تامین‌کننده کالاهای مورد نیاز شهرهای اطراف و استان‌های همجوار بوده است. حتی کالاهایی به هندوستان و اروپا و مقنعه و سفال به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس صادر می‌گردید. باید خاطرنشان کرد انواع حرفه‌های صنایع دستی از گذشته تا به امروز در این شهرستان بافته‌های اداری، بافندگی سنتی، نمدمالی، سفالگری، فلزی و آلیاژی، زیورآلات سنتی، سنگ‌تراشی، کاشی، شیشه‌گری، خراطی، ریزه‌کاری چوب، محصولات حصیری، فرآورده‌های چرم و پوست، بافتنی، قلم‌زنی، معرق‌کاری، چاپ‌های سنتی و سایر فرآورده‌های دستی است. گستردگی‌ حرفه‌ها در این شهرستان چنان بوده که از ۲۴ گروه طبقه‌بندی در کل کشور، دزفول در ۱۸ گروه قریب ۶۰ نوع حرفه داشته است. نام محله‌ها، مساجد، مکان‌ها و القاب مشهور تاییدی است که این ادعا را به سندی زنده مبدل می‌سازد. تعدد رشته‌ها و کثرت صنعتگران موجب گردید تا دزفول به عنوان قطب صنایع دستی استان خوزستان محسوب شود. علاوه بر آن مصنوعات از چنان کیفیتی برخوردار بودند که فروش آنها از محدوده جغرافیایی شهرستان و استان گذشته و به دیگر استان‌ها گسیل داده شده و حتی برخی اقلام نیز صادر شده‌اند.

سردار پارت‌ها در ایذه

4833

اگر سفر به ایذه در این فصل سال برایتان دشوار است، اما در عین حال دلتان می‌خواهد آثاری از این منطقه باستانی را ببینید توصیه می‌کنیم سری به موزه ایران باستان بزنید… در آنجا علاوه بر اشیایی که از تپه‌های باستانی ایذه به دست آمده، مجسمه فلزی (مفرغی) بزرگی نظرتان را جلب خواهد کرد که به مرد اشکانی شهرت دارد. این مجسمه در سال ۱۳۱۲ در حوالی روستایی به نام «شمی» که تقریبا ۴۵ کیلومتر با شهرستان ایذه فاصله دارد، پیدا شد. کاوش‌ها نشان داد که آنجا نیایشگاهی بوده متعلق به دوره اشکانیان یا همان پارت‌ها که مجسمه مرد اشکانی نیز در آن نیایشگاه قرار داشته، اما زمانی که باستان‌شناسان این محل را کشف کردند متوجه آثار تخریب و آتش‌سوزی در این محل شدند. به همین علت مجسمه‌ای که در موزه می‌بینید یک دستش به طور کامل و دست دیگرش از مچ به پایین از بین رفته است. از آنجا که ساسانیان پس از به قدرت رسیدن، سعی کردند اغلب آثار برجای مانده از حکومت پیش از خود یعنی اشکانیان (پارت‌ها) را از میان ببرند، به نظر می‌رسد تخریب نیایشگاه شمی نیز توسط آنان صورت گرفته باشد، اما مجسمه مرد اشکانی متعلق به کیست؟ این پرسشی است که ذهن بسیاری از پژوهشگران را درگیر خود کرده؛ چراکه مجسمه‌ای در این ابعاد آن هم در یک جایگاه مقدس نمی‌تواند مربوط به یک شخصیت عادی باشد.
لباس‌ها و نوع پوشش او شبیه به مردان دینی نیست، بنابراین بلندمرتبه بودن او را می‌باید در زمینه‌های دیگری چون اجتماعی و سیاسی جستجو کرد. کمربند، پای‌افزار و سربند او نشان می‌دهد که او از مردان و سرداران جنگی بوده است، به همین علت اغلب محققان بر این باورند که مجسمه مرد اشکانی متعلق به سورنا (۸۲ ـ ۵۲ پیش از میلاد) سردار شجاع و نامی پارت‌هاست.  سورنا سپاه ایران را در نخستین جنگ با رومیان فرماندهی کرد و رومی‌ها را که تا آن زمان در همه جا پیروز بودند، برای اولین بار با شکستی سخت و تاریخی روبه‌رو ساخت. او روش نوینی را در جنگ پایه‌گذاری کرد که به آن شیوه جنگ و گریز می‌گویند. این سردار ایرانی را پدیدآورنده جنگ پارتیزانی (جنگ به روش پارتیان) در جهان و مجسمه او را نمونه زیبایی از هنر ریخته‌گری در دوران باستان می‌دانند. بنابراین دیدن و مطالعه در مورد مجسمه این سردار بزرگ می‌تواند شما را با بخش دیگری از تاریخ غرورآفرین ایران آشنا کند. پس اگر شما به هر دلیل امکان سفر به نقاط دوردست مانند ایذه را ندارید، موزه‌ها را فراموش نکنید. چه موزه ایران باستان و چه موزه‌های دیگر، همه شما را به سفری دور و دراز در تاریخ می‌برند.

تالاب هورالعظیم

201653013445143225a

تالاب هورالعظیم دراستان خوزستان واقع است. هورالعظیم که تنها باقیمانده تالابهای بسیار بزرگ بین النهرین است در غرب استان خوزستان واقع است و به لحاظ تنوع زیستی فوق العاده غنی است و عمده منابع آبی تالاب از طریق رودخانه های کرخه، نیسان، سابله و نهرهای انشعابی تامین می شود. هورالعظیم یا هورالهویزه درجنوب غرب شهرستان جدیدالتأسیس هویزه واقع بوده وشهررفیع مرکز بخش نیسان در۳کیلومتری آن قرار دارد. این تالاب شاهدی زنده براقوام وتمدنهای مختلفی از بدو خلقت تاکنون بوده است این تالاب یابه اصطلاح محلی«هور» همواره منبع اقتصادی غنیی برای مردم مجاور آن بوده وحاشیه نشینان هور که مردمی از تبار عرب می باشند بواسطه نعمات موجود درآن امرار معاش می نمودند و تا قبل ازجنگ تحمیلی دهها روستا و آبادی حاشیه هور با استفاده از هور و نیز از آبزیان آن اقتصاد خانواده های خویش رات أمین می کردند. اما تقریباً تمام روستاهای مجاورهور بجز شهر رفیع به طور کلی ازبین رفته وعملاً جز اسمی آز آنها جیزی برجای نمانده است از جمله ی این روستاها می توان به روستاهای زیر اشاره کرد:حسچه،لولیه،عمه،کسر،مچریه،محیّره، سیّدیّه، ابوچلاچ، مشیمشیّه، جرایه، طبر، شط علی،زهیریِه،برگه ،برص و…

پیشینه تاریخی این تالاب ها نیز بسیار مورد توجه جهانیان است، بررسی ها نشان داده که این تالابها زمانی مساحتشان به دو میلیون هکتار می رسید و تقریبا یک سوم مساحت عراق را اشغال می کرد به طوری که بالاتر از بغداد شروع شده و تا اروندرود ادامه می یافت. هورالظعیم که یک سوم در ایران و دو سوم آن در عراق واقع شده یکی از زیستگاه های حساس و مهم پرندگان مهاجر آبزی و بومی منطقه است و حواصیل، غاز پیشانی سفید، شغال، روباه، گربه جنگلی، سمور آبی، گراز، شیر بد و انواع ماهی کپور از جمله حیات وحش منحصر به فرد این تالاب هستند. این هور تنها تالابی است که بر اساس بررسی های کارشناسی از ۱۰۰ نمره، نمره ۱۰۰ را کسب کرده و هیج تالابی تاکنون چنین نمره ای را به دست نیاورده است و بیشترین تعداد پرنده های در معرض خطر در این تالاب به سر می برند و این تالاب از نظر حجم و انوع پرنده نیز بسیار قابل توجه است. یکی از کارکردهای مهم تالاب، جلوگیری از طوفان شن و گرد و خاک است چراکه تالابها رطوبت آب را بالا می برند و خشک شدن هورالعظیم چه در ایران و چه در عراق میزان وقوع طوفانهای شن را افزایش داده است و باعث شده استان خوزستان در سه سال اخیر با گرد و غبارهایی حدود ۲۱ برابر استاندارد مواجه شود.

پوشش گیاهی: در منطقه حفاظت شده هورالعظیم نیزارهای انبوهی وجود دارد که عمده ترین گونه های گیاهی آن نی، لوئی، جگن، نیلوفرآبی، درختچه های گز و پده می باشد.

گونه های شاخص جانوری: تالاب ها همواره بعنوان یکی از مهم ترین و حیاتی ترین زیستگاه پرندگان آبزی بشمار می آید و بدلیل استفاده پرندگان نقاط دور دست و کشورهای دیگر در فصل مهاجرت ، مورد توجه جوامع علمی و زیست محیطی جهان می باشند و حفاظت از آنها در اولویت قرار میگیرد. بخش وسیعی از پرندگان آبزی هورالعظیم را انواع اردک ها و غازها تشکیل داده که برای مردم ساکن هور دارای اهمیت فوق العاده هستند. در فصل زمستان انواع پرندگان از جمله غاز و مرغابی، پلیکان، درنا و … به این منطقه و مناطق همجوار آن مهاجرت می کنند. در بین پرندگان بومی هور دراج، اردک مرمری، چنگر معمولی، باکلان کوچک و در بین پرندگان مهاجر اردک بلوطی، غاز پیشانی سفید، عروس غاز، اکراس آفریقایی، از اهمیت بیشتری برخوردارند. ماهیان هورالعظیم متجاوز از ۲۰ گونه اند که اغلب آنها شیلاتی و قابل صید هستند. علاوه بر ماهیان بومیی بعضی از ماهیان خلیج فارس در فصل تخم ریزی در آبهای هورالعظیم تخمگذاریی می نمایند. ماهیان هورالعظیم عبارتند از ماهی بنیی، ماهی شیربت ، ماهیی گتان ، ماهیی برزم ، ماهیی حمری، ماهی شلج ، ماهیی بیاح ، ماهی هامور معمولی، ماهی کپور نقره ای، ماهی کپور سرگنده و ماهی آمورسفید. گونه ارزشمند و در معرض خطر انقراض لاک پشت لاک نرم در هورالعظیم وجود دارد. از پستانداران منطقه می توان گراز، شغال، خرگوش و شنگ را نام برد.

راههای دسترسی : جاده های موجود در تالاب جاده طبر- شط علی و جاده شرکت نفت از جمله راههای دسترسی جهت مشاهده حیات وحش می باشد.