دریاچه
دریاچه نئور اردبیل
برای بسیاری از طبیعت‌دوستان بازدید از بکرترین جاذبه‌های طبیعی مانند دریاچه نئور هیجان‌انگیز است. دریاچه نئور با قرارگیری در نزدیکی شهرهایی مانند اردبیل و خلخال، نسبت به سایر جاذبه‌های اطراف آن کمتر شناخته شده است. این دریاچه زیبا در دامنه کوه‌های تالش قرار گرفته است و برای اتراق در طبیعت، محیطی دلچسب دارد. دریاچه نئور در شمال غربی ایران و حد فاصل استان‌های گیلان و اردبیل واقع شده است. این دریاچه در میان کوه‌های بلند قرار دارد؛ به همین دلیل، منطقه‌ای سردسیر و پر بارش است. گردشگران بسیاری در طول سال در سفر به استان‌های گیلان و اردبیل از دریاچه نئور بازدید می‌کنند. در سفر به دریاچه نئور، از تماشای زیبایی‌های اطراف آن غافلگیر خواهید شد. اگر از علاقه‌مندان به طبیعت گردی در نقاط بکر و دست نخورده هستید، با ما همراه شوید تا شما را با دریاچه نئور آشنا کنیم. بازدید از این دریاچه دیدنی می‌تواند خاطره‌ای مانا برای شما بسازد. دریاچه نئور از جاهای دیدنی استان اردبیل و استان گیلان است و در نزدیکی جاده اسالم به خلخال و در خط مرزی استان‌های گیلان و اردبیل قرار دارد. این دریاچه در اصل دو بخش جدا از هم دارد که در فصل بهار و با آب شدن برف کوهستان‌ها، این دو قسمت به‌هم پیوسته و دریاچه نئور شکل می‌گیرد. عمق قسمت‌های مختلف دریاچه نئور در بهار بین پنج تا ۱۳ متر تغییر می‌کند. بخش کوچک‌تر این دریاچه در حدود ۴۰ هکتار و قسمت بزرگ‌تر نزدیک به ۱۸۰ هکتار مساحت دارد. دریاچه نئور با عنوان منطقه حفاظت‌شده زیر نظر سازمان محیط زیست کشور قرار دارد و اکوسیستم محیطی و اقلیم آن حائز اهمیت است. تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری در این دریاچه و اطراف آن، توجه کارشناسان را به خود جلب می‌کند. بیش از ۷۰ گونه گیاهی معطر و دارویی، گرداگرد دریاچه نئور را پوشانده‌اند که از میان آن‌ها می‌توان به شبدر، بابونه، آلاله، کنگر و خاکشیر اشاره کرد. تنوع گونه‌های جانوری در این منطقه نیز بیش از ۹۰ گونه است که از میان آن‌ها می‌توان خرس، راسو، اسب، انواع خفاش و حیوانات اهلی مانند گاو و گوسفند را نام برد. دریاچه نئور به‌دلیل قرارگیری در مناطق خوش آب و هوای جنگلی و سرسبز، در طول سال مورد توجه طبیعت‌دوستان و گردشگران بسیاری واقع می‌شود. به‌دلیل شهرت کمتر این دریاچه از جاذبه‌های طبیعی اطراف خود، دریاچه نئور بکر و دست نخورده باقی مانده است؛ گرچه روز به روز استقبال طبیعت‌گردان و گردشگران از این منطقه بیشتر می‌شود. اطراف دریاچه نئور از مهم‌ترین سکونتگاه‌های ییلاقی عشایر نیز است.
دریاچه نئور کجاست؟ دریاچه نئور در مرز بین استان‌های گیلان و اردبیل و دامنه‌های کوه تالش قرار دارد. این دریاچه از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در شمال غربی ایران به شمار می‌رود و دسترسی به آن از هر دو استان گیلان و اردبیل میسر است. به‌دلیل وجود مسیر آسفالت و مناسب برای دسترسی به این دریاچه از سمت استان اردبیل، تردد به‌سمت این منطقه بیشتر از سمت اردبیل و خلخال صورت می گیرد. برای رسیدن به دریاچه نئور باید به مسیری پرپیچ‌وخم در دامنه کوهستان تالش وارد شوید. با بالا رفتن از کوه‌های تالش به این دریاچه خواهید رسید. این منطقه موردتوجه علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعتگردی قرار دارد. مسیر پیادهروی از این دریاچه تا ییلاق سوباتان نیز برای علاقه‌مندان به طبیعتگردی بسیار جالب‌توجه است. دشت‌های اطراف دریاچه نئور از اواخر بهار تا پایان تابستان پوشیده از گل‌های رنگارنگ و مراتع سرسبز می‌شوند. مسیر پرپیچ‌وخم کوهستانی به‌سمت این دریاچه زیباترین چشم‌اندازها از دشت‌های کوهپایه‌ای را دارد و پیمودن آن در حدود ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. این جاده آسفالت است؛ اما مسیر دورتادور دریاچه، جاده‌ای خاکی و مناسب برای پیاده روی است.
مسیر دسترسی به دریاچه نئور : مسیر دسترسی به دریاچه نئور در میانه مسیر جاده اردبیل به خلخال قرار دارد. برای رسیدن به این دریاچه باید از سمت اردبیل به خلخال بروید و اگر از تهران یا شهرهای خارج از استان‌های آذربایجان شرقی و غربی قصد تردد به این منطقه را دارید، خود را به زنجان و مسیر جنوب به شمال جاده خلخال-اردبیل برسانید. در فاصله حدودی ۴۰ کیلومتری از اردبیل، روبه‌روی روستای «بودالالو» و سمت شرق جاده اردبیل-خلخال، جاده ای پرپیچ‌وخم به‌سمت دریاچه نئور و روستاهای اطراف آن وجود دارد. پس از پیمودن ۱۲ کیلومتر در این جاده به یک خروجی در سمت راست خواهید رسید که شما را به روستای «داش بلاغ» و جنوب دریاچه نئور می‌رساند و مسیر در امتداد جاده قبلی به بخش شمالی این دریاچه می‌رسد. روستای «عباس آباد» نیز در طول مسیر این دریاچه قرار دارد. برای تردد به‌سمت دریاچه نئور از استان گیلان می‌توانید به حوالی جنگل‌های لیسار و ییلاق سوباتان بروید و با گذشتن از مسیری پرپیچ‌وخم در غرب منطقه سوباتان به این دریاچه برسید. جاده‌های منتهی به دریاچه نئور از مسیر کوهستان عبور می‌کنند و از زیباترین مسیرهای جاده‌ای شمال غربی ایران هستند.
تفریحات دریاچه نئور : قدم زدن در جاده خاکی اطراف دریاچه نئور و لذت بردن از گیاهان معطر کوهی در این منطقه برای بسیاری از گردشگران لذت‌بخش است. تماشای مناظر زیبای کوهپایه‌های تالش در جوار این دریاچه نیز می‌تواند خاطره‌ساز باشد. می‌توانید در اطراف دریاچه نئور عکاسی کنید و خاطرات خود را ثبت کنید. در فصل زمستان عمق ۸۰ سانتیمتری از آب این دریاچه یخ می‌بندد و به پیستی بزرگ برای اسکیت روی یخ تبدیل می‌شود. اگر به کوهنوردی علاقه دارید می‌توانید در کوه‌های اطراف دریاچه نئور به‌سمت قله‌ها بروید تا به زیباترین چشم‌اندازهای دریای خزر و جنگل‌های شمال ایران برسید. مسیرهای مختلفی برای کوهنوردی در اطراف این دریاچه وجود دارند و یکی از معروف‌ترین قله‌ها برای صعود قله «بغروداغ» است. این قله نزدیک به ۳۲۰۰ متر ارتفاع دارد و دریاچه نئور در دامنه شمالی آن واقع شده است. فضای اطراف این دریاچه برای دوچرخه‌سواری نیز بسیار مناسب است و علاقه‌مندان به دوچرخه سواری کوهستانی را جذب می‌کند. بسیاری از علاقه‌مندان به این رشته ورزشی در فصل‌های بهار و تابستان، فاصله بین این دریاچه تا ییلاق سوباتان در جنوب شرقی آن را که در حدود ۲۰ کیلومتر است، با دوچرخه طی می‌کنند. اسب‌سواری و قایق‌رانی نیز از دیگر تفریحات ورزشی در دریاچه نئور به شمار می‌روند. در اطراف این دریاچه امکان اجاره کردن اسب وجود دارد؛ اما اگر می‌خواهید قایق سواری کنید، باید قایق بادی با خود ببرید. آب این دریاچه برای شنا کردن مناسب نیست و گل و لای بعضی قسمت‌های آن شکل باتلاقی دارند؛ به همین دلیل شنا کردن در این دریاچه ممنوع است. علاقه‌مندان به پرنده‌نگری می‌توانند در فصل مهاجرت پرندگان از تماشای گونه‌های مختلف آن‌ها در اطراف این منطقه لذت ببرند. دریاچه نئور و مناطق اطراف آن شکارممنوع و محافظت‌شده هستند و برای حفظ امنیت حیوانات و اکوسیستم منطقه باید موارد ایمنی را رعایت کنید. برای بسیاری از گردشگران اتراق در طبیعت و گذراندن یک روز در هوای آزاد، تفریحی لذت‌بخش به شمار می‌رود. این منطقه به‌دلیل بکر بودن و آب و هوای مناسب در تابستان محیطی مناسب برای پیک نیک یک‌روزه در طبیعت دارد؛ پس اگر از طرفداران این تفریح هستید حتما در سفر به اطراف این دریاچه برای گذراندن یک روز در حوالی دریاچه نئور برنامه‌ریزی کنید.
ماهیگیری در دریاچه نئور : دریاچه نئور به‌دلیل آب فراوان و شیرینی که دارد محیطی مناسب برای رشد ماهیان به شمار می‌رود؛ از طرف دیگر، گاماروس‌ها که از دسته سخت‌پوستان آبزی هستند، در این دریاچه زندگی می‌کنند. این سخت‌پوستان نقش مهمی در پاک سازی آب دریاچه نئور دارند. برای کنترل رشد گاماروس‌ها در این دریاچه، پرورش ماهی قزل‌آلا در دریاچه نئور به‌صورت مصنوعی انجام می‌شود. ماهی‌های کوچک قزل‌آلای رنگین‌کمانی در فصل گرما در دریاچه نئور رها می‌شوند و تا پایان تابستان به شرایط ایدئال برای صید می‌رسند؛ به همین جهت، طول تابستان و به‌خصوص شهریور ماه زمان‌هایی مناسب برای ماهیگیری در این دریاچه به شمار می‌روند. ماهیگیری در دریاچه نئور برای علاقه‌مندان به این سرگرمی بسیار جذاب است و در اواخر تابستان نیز مسابقه‌های ماهیگیری در این منطقه برگزار می‌شود. در سفر به دریاچه نئور اگر قصد دارید شانس خود را در ماهیگیری امتحان کنید، بهتر است پیش از سرد شدن هوا به این منطقه بروید. ماهی‌های قزل‌آلا در این دریاچه در مقابل سرما مقاوم نیستند و به همین دلیل پیش از شروع سرما و یخ زدن آب، آن‌ها را از سطح دریاچه نئور جمع می‌کنند. با شروع فصل گرما بار دیگر ماهی‌های پرورشی درون این دریاچه رها می‌شوند. ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمانی از خوش‌طعم‌ترین انواع ماهی قزل‌آلا است. در آب دریاچه نئور و اطراف آن آبزیان دیگری مانند زالو، پلانکتون‌ها، صدف، سمور آبی، قورباغه آبی، قورباغه راه‌راه و انواع نرم‌تنان زندگی می‌کنند.
بهترین زمان سفر به دریاچه نئور : دریاچه نئور به‌دلیل قرار گرفتن در محیطی سردسیر و کوهستانی با بارش‌های مداوم، در طول سال پر آب است و سطح آب دریاچه بالا می‌ماند. این منطقه در فصل‌های پاییز و زمستان سرد است و برای تماشای زیبایی‌های دریاچه نئور در این فصل، باید لباس گرم و مناسب بپوشید. در فصل پاییز طبیعت اطراف دریاچه نئور رنگارنگ و تماشایی است و در زمستان سطح این دریاچه یخ می‌بندد. بهترین زمان برای سفر به دریاچه نئور فصل‌های بهار و تابستان است؛ البته به‌دلیل اقلیم سرد این منطقه، فصل بهار در طبیعت این دریاچه از اواسط اردیبهشت ماه آغاز می‌شود. در این زمان دشت‌های اطراف سرسبز و پر گل می‌شوند و هوا بسیار مطبوع و مناسب است. هرچه به‌سمت تابستان پیش برویم، دمای هوا در اطراف دریاچه گرم‌تر می‌شود؛ اما در طول تابستان نیز متوسط دمای هوای این منطقه از حدود ۲۵ درجه بالای صفر بیشتر نمی‌شود. اگر تمایل به اتراق کنار دریاچه نئور دارید، می‌توانید در روزهای بلند تابستان برای رفتن به این دریاچه برنامه‌ریزی کنید. طبیعت سرسبز و چشمه‌های پر آب اطراف این دریاچه در فصل تابستان برای قدم زدن و گشت و گذار مناسب است. در بهار نیز می‌توانید از زیبایی‌های اطراف این دریاچه لذت ببرید؛ اما حتما لباس گرم به‌همراه داشته باشید؛ زیرا دمای هوا در این فصل متغیر است. پوشش گیاهی اطراف دریاچه نئور متنوع و چشم‌نواز است و بخشی از منطقه حفاظت‌شده به شمار می‌رود. با توجه به شکار ممنوع بودن این منطقه، حیوانات و پرندگان در این نواحی احساس امنیت می‌کنند و به همین دلیل در زمان مناسب و زمان کوچ پرندگان می‌توانید زیباترین مناظر حیات وحش را در دریاچه نئور ببینید.
امکانات دریاچه نئور : محیط اطراف دریاچه نئور از بکرترین و دست نخورده‌ترین مناطق طبیعی در شمال غربی ایران محسوب می‌شود. این منطقه امکانات خاصی ندارد و برای طبیعت‌گردان که عاشق طبیعت دنج هستند، انتخابی مناسب به شمار می‌رود. در اطراف دریاچه نئور تنها چند سکو برای اتراق، یک سرویس بهداشتی و بوفه‌ای کوچک با اجناس محدود وجود دارد. برای انجام ورزش‌های مختلف و اتراق در طبیعت باید لوازم و تجهیزات مورد نیاز را با خود ببرید؛ همراه داشتن غذا و آب کافی نیز ضروری است.
کمپ در دریاچه نئور : با توجه به جاذبه‌های طبیعی برجسته در اطراف دریاچه نئور می‌توانید برای لذت بیشتر از زیبایی‌های این منطقه، یک شب در اطراف این دریاچه اقامت کنید. برای اقامت شبانه در اطراف دریاچه نئور باید در این منطقه کمپ کنید. با توجه به کمبود امکانات در اطراف این دریاچه باید لوازم و وسایل مورد نیاز برای کمپ کردن در طبیعت را با خود ببرید. این منطقه کوهستانی است و حتی در فصل‌های گرم سال نیز با غروب خورشید و آغاز شب، هوا رو به سردی می‌رود. لباس گرم، کیسه خواب، بادگیر، چادر و زیرانداز مناسب از واجب‌ترین وسایل برای کمپ کردن اطرف دریاچه نئور هستند؛ غذا و آب کافی نیز به‌همراه داشته باشید. این منطقه برای کمپ کردن مناسب است و امنیت بالایی دارد؛ اما در صورت تمایل می‌توانید هتل‌ها و اقامتگاه‌های سنتی نزدیک به این دریاچه را برای اقامت شبانه انتخاب کنید.
سراب نیلوفر کرمانشاه
استان زیبای کرمانشاه را بیشتر افراد به جاذبه‌های تاریخی معروف آن می‌شناسند؛ اما این استان سرسبز و کوهستانی جاذبه‌های طبیعی فراوانی در دل خود دارد. یکی از مناطق طبیعی مهم کرمانشاه، مجموعه تفریحی توریستی سراب نیلوفر در نزدیکی روستای سراب نیلوفر است که بسیاری از مسافران را به بازدید از خود فرا می‌خواند. سراب نیلوفر یکی از مقاصد مهم گردشگری در شمال غرب کرمانشاه به شمار می‌رود. گل‌های نیلوفر که در بستر دریاچه زندگی می‌کنند، سوژه‌ای عالی برای عکاسان جلوه‌های ناب طبییعی هستند و همین ویژگی هرساله گردشگران بسیاری را به سوی دریاچه سراب نیلوفر می‌کشاند. سراب نیلوفر در حاشیه روستایی به همین نام، در ۲۰ کیلومتری شمال غرب کرمانشاه قرار دارد. این مجموعه تفریحی در ابتدای منطقه «سنجابی» و در دامنه کوه‌های «کماجار» واقع شده است. سراب نیلوفر مملو از نیلوفرهای آبی است که در نیمه اول سال غنچه‌ها و برگ‌های آن‌ها سر از آب برمی‌آورند و سطح زیادی از آن را می‌پوشانند. وزش باد روی تالاب سبب حرکت گل‌ها می‌شود و منظره زیبایی را ایجاد می‌کند. سراب نیلوفر در واقع دریاچه‌ای طبیعی با وسعت ۱,۳۳۱ هکتار است که از تعدادی چشمه در کف و اطراف آن تغذیه می‌شود. آب زلال و شفاف دریاچه سبب می‌شود که در تمام طول سال ریشه و ساقه‌های نیلوفرهای آبی قابل دیدن باشند. در صورتی که بارندگی سالانه خوب باشد، تالاب در طول سال پرآب است و عمق بخش‌هایی از آن به ۳۲ متر می‌رسد. این تالاب دارای غارهای زیرزمینی است. آب دریاچه سراب نیلوفر نوعی مواد معدنی خاص دارد که شرایط رشد نیلوفرها را فراهم می‌کند. سراب نیلوفر یکی از زیست‌بوم‌های مهم انواع ماهی، مرغ ماهی خوار و غازهای وحشی به شمار می‌رود. تعداد زیادی از پرندگان مهاجر در فصل زمستان به سراب نیلوفر سفر می‌کنند و همین موضوع این منطقه را به یکی از نواحی مهم پرنده‌نگری کشور تبدیل کرده است. برای رفتن به سراب نیلوفر از شهر کرمانشاه، باید در میدان اصلی شهر یا همان میدان آزادی وارد بلوار کارگر شده و تا بلوار باهنر مسیر را ادامه دهید. بلوار با هنر به جاده سراب نیلوفر می‌رسد. تابلوهای راهنما در جاده به‌خوبی مسیر رسیدن به این جاذبه را مشخص می‌کنند. برای رفتن به سراب نیلوفر قطار یا اتوبوس در کرمانشاه وجود ندارد و بهترین راه استفاده از تاکسی یا وسیله نقلیه شخصی است. سراب نیلوفر در ۲۷ اسفند سال ۱۳۸۷ از طرف سازمان میراث فرهنگی به‌عنوان میراث طبیعی ملی به‌ثبت رسیده است تا اهمیت حفظ و حراست از آن برای همگان مشخص شود.
وجه تسمیه نام سراب نیلوفر : در کرمانشاه به چشمه‌های پرآبی که در کنارشان حوض بزرگی وجود دارد، «سرآب» یا «سراب» می‌گویند؛ علاوه بر این، «سراب» یک نام کلی است و به دریاچه‌هایی اطلاق می‌شود که آب آن‌ها از چشمه‌های داخل یا کنار دریاچه تامین شود. در استان کرمانشاه سراب‌های زیادی وجود دارد و سراب نیلوفر از زیباترین آن‌ها است. گل‌های نیلوفر نشان سلطنتی ایران باستان و نماد پاکی و سادگی هستند. سراب نیلوفر به یمن وجود گل‌های نیلوفر به سرآب نیلوفر معروف شده است. دریاچه سراب نیلوفر جایگاه و تقدس ویژه‌ای در مردم داشته است و همین امر سبب شده تا افسانه‌های بسیاری در مورد آن میان مردم محلی نقل شود. شنیدن این داستان‌ها خالی از لطف نیست. مشهورترین این روایت‌ها گنج بزرگی است که در کف دریاچه توسط خسرو پرویز، پادشاه ساسانی، مخفی شده است. دریاچه سراب نیلوفر بیشترین تجمع گل‌های نیلوفر آبی را تا میانه دهه ۸۰ داشت. طی دهه گذشته و با به وقوع پیوستن خشکسالی‌های پی‌درپی و حفر چاه‌های غیر مجار فرعی، دریاچه به‌کلی خشک شد. این خشکی دریاچه، نیلوفرهای آبی را در خطر انقراض قرار داد. در سال ۱۳۹۳ با تلاش «دکتر کهریزی» عضو هیت علمی دانشگاه رازی و تیم همراه ایشان، به‌وسیله ریشه و ساقه نیلوفر آبی این گیاه در آزمایشگاه احیا شد؛ سپس با اهدا ۲۳۰ بوته نیلوفر گل زرد به دریاچه اوضاع رو به بهبودی رفت. بارندگی‌های اخیر، پر شدن نسبی دوباره دریاچه از آب و رشد نیلوفرهای آبی امیدبخش هستند؛ اما باز هم به‌دلیل وجود زمین‌های کشاورزی ذرت و هندوانه در اطراف دریاچه و حفر چاه‌های غیر مجاز، خطر نابودی وجود دارد. امروزه با گذشت حدود هفت سال، هنوز تعداد نیلوفرهای آبی به‌میزان سابق نرسیده است.
دریاچه الیمالات مازندران
به هرکدام از دریاچه‌های ایرانی که سر می‌زنید، طبیعتی در مقابل‌تان قرار می‌گیرد که همتای آن را جایی نخواهید دید؛ پهنه‌ای آبی که بر فرش زمین گسترده شده است و باشکوه و آرامشی خاص خودنمایی می‌کند. یکی از این دریاچه‌های دیدنی، دریاچه الیمالات است؛ دریاچه‌ای تماشایی که هیچ چیز در برابر این زیبایی به چشم‌تان نخواهد آمد. خنکای آب، سرسبزی جنگل، شکوه آسمان، نور ملایم خورشید و سکوتی وصف‌ناپذیر در الیمالات در انتظار شما است. دریاچه الیمالات از جاهای دیدنی نور به شمار می‌آید و در مسیر آن به چمستان قرار دارد. نور در سمت شمال با دریای خزر هم‌مرز است و می‌توان دریاچه‌ها و رودخانه‌های زیادی را در آن مشاهده کرد. شهر چمستان نیز مرکز بخش چمستان، یکی از بهترین نقاطی است که می‌توان برای سفر برگزید. دریاچه الیمالات به‌دلیل قرارگیری در میان جنگل، مناطق استوایی را برایتان تداعی می‌کند. بخشی از مسیر دسترسی به دریاچه از میان درختان سر به فلک کشیده می‌گذرد و چشم‌اندازهایی بی‌نظیر را ارائه می‌دهد. دریاچه الیمالات تنها دیدنی چمستان نیست. روستای لاویج یکی دیگر از نقاط پرگردشگر این منطقه به حساب می‌آید که در میان کوه‌ها واقع شده است و هر ساله گردشگران زیادی را به‌سمت خود جذب می‌کند. بهتر است بازدید از این نقطه را نیز در برنامه سفر خود به چمستان بگنجانید. طبیعت زیبای اطراف دریاچه با درختانی که تا نزدیکی لبه ساحل رشد کرده‌‌اند و دریاچه را در آغوش کشیده‌اند، خالق چشم‌اندازی به واقع دیدنی خلق هستند که در کمتر دریاچه‌ای می‌توان مشابه آن را پیدا کرد.
دسترسی به دریاچه الیمالات : برای دسترسی به دریاچه، در مسیر نور به چمستان پیش برانید. پس از طی هشت کیلومتر، درون فرعی دریاچه بپیچید. اگر از مسیر نور راهی این مکان نیستید و مستقیما از تهران قصد بازدید از آن را دارید، از جاده هراز عازم آمل و از کمربندی آمل، وارد چمستان شوید. از چمستان به‌سمت نور حرکت کنید. پس از حدودا ۴۰ دقیقه رانندگی، نرسیده به نور، وارد فرعی دریاچه الیمالات در سمت چپ جاده شوید. گردشگاه دریاچه الیمالات در دل جنگل واقع شده است. در آنجا همه چیز برای چند ساعت تفریح و البته آرامش مهیا است. بعد از پارک اتومبیل، باید مسیری پنج دقیقه‌ای را پیادهروی کنید و بعد از طی این مسافت، از بلندی به‌سمت پایین (محل دریاچه) هدایت می‌شوید. پلی زیبا شما را به آنجا وصل می‌کند. زیر پل سدی قرار دارد که گاهی اوقات پرآب است. پس از پشت سر گذاشتن چند پله به سنگ‌‌های زیبای کنار رودخانه نزدیک می‌شوید. خبر خوب برای علاقه‌مندان به ماهیگیری اینکه ماهیانی از جمله قزل آلا و آمور در این دریاچه زندگی می‌کنند. البته به‌دلیل اینکه اغلب مردم این ناحیه ماهی‌های قرمز شب عید خود را درون آب دریاچه رها می‌کنند، می‌توان تعداد قابل توجهی از این نوع ماهی را نیز مشاهده کرد.
دریاچه سوها اردبیل
دریاچه سوها، یکی از مقاصد بکر و کمتر شناخته‌شده استان اردبیل است که مناظر خیره‌کننده و طبیعت سرسبزی را در اطراف خود دارد. این دریاچه حیرت‌انگیز یکی از منزلگاه‌های محبوب طبیعت‌گردان اردبیل نیز محسوب می‌شود و با آب‌وهوای خنک و دلپذیر خود در فصل تابستان، از ظرفیت‌های بسیاری برای جذب گردشگران برخوردار است. دریاچه سوها به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی استان اردبیل، مقصدی ایدئال برای عکاسان حیات‌وحش و علاقه‌مندان به فعالیت و ورزش‌های آبی نیز به شمار می‌آید؛ جایی که آنان قادرند تا از زیبایی‌های این منطقه رویایی، بهره لازم را ببرند. با ما همراه شوید تا در این مقاله به دریاچه سوها، پهنه‌ای فیروزه‌ای و مه‌آلود در دل کوهستان‌های سرسبز اردبیل سفر کنیم. شهرستان «نمین»، میزبان یکی از شگفتی‌های استان اردبیل است. دریاچه سوها که در ۳۵ کیلومتری شرق اردبیل قرار دارد، همچون نگینی در مناظر بدیع کوهستانی استان اردبیل خودنمایی می‌کند. دریاچه سوها که در واقع آبگیری نه‌چندان بزرگ محسوب می‌شود، محل تامین آب روستایی به‌همین نام است که در چهار کیلومتری دریاچه قرار دارد. این آبگیر به‌واسطه جمع شدن آب پشت سد کوچکی به‌وجود آمده که جهت بهره‌برداری از آبهای جاری منطقه احداث شده است. عمق این دریاچه که در زبان مردم محلی به «سوا» نیز معروف است، در مناطق میانی به ۶ متر نیز می‌رسد. پهنای دریاچه سوها به نیم‌کیلومتر و طول آن به ۱٫۵ کیلومتر می‌رسد و اطراف آن، محل رویش گل‌های بابونه وحشی است. روستای سوها در در دهستان «ویلکیج» با ۳۵۰ خانوار، روستایی خوش‌آب‌وهوا در مجاورت جنگل‌های فندق‌لو است. نام این روستا به‌‌معنی «آب‌ها» است و وجه تسمیه آن را می‌توان دریاچه پرشکوه و چشمهسارهای منطقه دانست. همچنین خاک مرطوب این منطقه به‌گونه‌ای است که گویا اگر گامی را محکم بردارید، از جای پای شما چشمه‌ای جاری می‌شود. سوها را که در فاصله ۶۲۵ کیلومتری پایتخت قرار گرفته است، سرآغاز جنگل‌های افسانه‌ای گیلان می‌دانند و آنگونه به نظر می‌رسد که دروازه ورود به بهشت، در این روستا قرار دارد.
مسیر دسترسی به دریاچه سوها : دسترسی به دریاچه سوها از طریق مسیر مواصلاتی اردبیل به «بریس» امکان‌پذیر است. پس از گذر از این جاده و رسیدن به «نیارق»، با توجه به تابلوهای راهنما به‌سمت روستای سوها در شهرستان نمین حرکت کنید. برای بازدید از دریاچه سوها، از طریق مسیری چهار کیلومتری و خاکی به‌سمت شمال شرق روستا حرکت کنید.
آدرس دریاچه سوها: استان اردبیل، ۳۶ کیلومتری شهر اردبیل، شهرستان نمین، ۴ کیلومتری شمال شرقی روستای سوها
آب‌وهوای سرد و کوهستانی منطقه سوها، این مکان را به یکی از مقاصد گردشگری مناسب در فصل تابستان تبدیل کرده است. هوای مطبوع و غیرشرجی منطقه در کنار طبیعت سرسبز و بکر، دریاچه سوها را به بهشتی وصف‌ناشدنی و یکی از رویایی‌ترین مقاصد اردبیل تبدیل می‌کند. تلفیق نسیم خنک کوهستان، درختچه‌های جنگل فندق‌لو، جنگل‌های هیرکانی، چشمهسارهای گوارا و آبهای فیروزه‌ای سوها، مژده روزی خاطره‌انگیز و فراموش‌نشدنی را به گردشگران می‌دهد. در تیرماه، مه نسبتا غلیظی سراسر منطقه سوها را می‌پوشاند و هر نسیم خنک، قطرات آب را با چهره گردشگران آشنا می‌کند. بهترین زمان سفر به دریاچه سوها اردبیل : بهترین زمان سفر به شهرستان نمین و دریاچه سوها، ۶ ماهه اول سال است. هوای این منطقه از فصل پاییز رو به سردی می‌گذارد و در زمستان، دریاچه سوها به منطقه‌ای صعب‌العبور تبدیل می‌شود؛ گرچه تماشای مناظر پوشیده از برف و زمستانی اردبیل نیز خالی از لطف نیست.
ماهیگیری در دریاچه سوها : دریاچه سوها، آبی راکد دارد که برای شنا و آبتنی مناسب نیست؛ در عوض، همین راکد بودن آب این دریاچه را برای فعالیت‌هایی مثل ماهیگیری و قایق‌رانی بهینه ساخته است؛ البته به یاد داشته باشید که ماهیگیری در دریاچه سوها به‌هیچ‌وجه کار آسانی نیست. این دریاچه زیستگاه قزل‌آلای رنگین کمان محسوب می‌شود و اداره حفاظت از محیط زیست استان اردبیل، نظارت بر این مکان را عهده‌دار است و از ماهیگیری در فصل تخم‌ریزی جلوگیری به‌عمل می‌آورد. اطراف دریاچه سوها، محل زندگی اسب‌های وحشی و زیبایی است که کره‌های آنان در فصل بهار به جست‌وخیز و بازی می‌پردازند و گردشگران را به خود مجذوب می‌کنند.
امکانات رفاهی اطراف دریاچه سوها: در سال‌های اخیر، امکانات رفاهی اولیه مانند آب قابل‌شرب و سرویس بهداشتی در اطراف دریاچه سوها فراهم شده است؛ البته باید گفت که همانند گذشته، آنتن‌دهی تلفن همراه در این منطقه نامطلوب است. گهگاه دست‌فروشان محلی و اغذیه‌فروشان سیار در منطقه حاضر می‌شوند. هنچنین شما می‌توانید ملزومات و مواد غذایی موردنیاز خود را در روستای سوها خریداری کنید یا خود را برای کاسه‌ای آش محلی دلچسب، املت یا خوراک لوبیا وعده بگیرید. شایسته است که برای کمک به اقتصادهای کوچک محلی، از فروشگاه‌های منطقه سوها خرید کنید. روستا و دریاچه سوها از نظر امکانات اقامتی کم‌بهره است. نزدیک‌ترین اقامتگاه بوم‌گردی در منطقه، در شهرستان نمین قرار دارد؛ البته طبیعت‌گردان معمولا ترجیح می‌دهند که اطراف دریاچه اتراق کنند و با برپایی چادر، از اقامت شبانه در طبیعت بکر و افسانه‌ای سوها لذت ببرند.
تالاب کانی برازان آذربایجان غربی
یکی از زیباترین تالاب های استان آذربایجان غربی تالاب کانی بارازان است. کانی برازان واژه ای کردی و به معنای گرازها است. این تالاب که در کنوانسیون بین المللی تالاب ها یعنی رامسر نیز به ثبت جهانی رسیده است در سی کیلومتری شهر زیبای مهاباد واقع شده و یکی از هفت تالاب شهرستان مهاباد است. تالاب که در ضلع جنوبی دریاچه اورمیه واقع شده است از تالاب های اقماری این دریاچه به حساب می آید. این تالاب با وسعتی در حدود نهصد و هفت هکتار در ارتفاع ۱۲۷۵ متری از سطح دریاها قرار گرفته است. تالاب بین المللی کانی برازان مهاباد به عنوان نخستین سایت پرنده نگری کشور معرفی شده است و به دلیل کثرت و تنوع پرندگان موجود در آن به بهشت پرنده نگری ایران شهره است.
این تالاب همه ساله به خصوص در فصول پاییز و زمستان مامنی امن برای پرندگان مهاجر است. تالاب کانی برازان به دلیل اهمیت ان هم کنون به عنوان پناهگاه حیات وحش کانی برازان با وسعت ۹۲۷ هکتار تحت نظارت سازمان محیط زیست قرار دارد. تالاب که در شمال روستای قره داغ قرار دارد مشرف به ارتفاعات قره داغ نیز می باشد و تا تالاب گروس امتداد پیدا کرده است. در ابتدا تنها چشمه های قره داغ منبع تامین آب این تالاب زیبا بوده اند که با توجه به استفاده کشاورزان از این چشمه ها تالاب گاهی در تابستان و پاییز رو به خشکی می رفت اما با ایجاد در این تالاب زیبا چهل و پنج گونه گیاهی مختلف شناسایی شده است که بیشتر حجم آن را نی، جگن، بوریا و گز تشکیل داده است. در این تالاب مهم بیش از هفتاد و پنج گونه پرنده آبزی و غیر آبزی به چشم می خورد که برای استراحت، تغذیه و همچنین زاد و ولد به تالاب کانی برازان مهاجرت می کنند. فلامینگو، اردک سرسفید، اردک بلوطی، حواصیل، چنگر، آنقوت، اردک مرمری، پرستوی دریایی، باکلان، پلیکان سفید، عروس غاز و کشم بزرگ تنها بخشی از پرندگان این تالاب بزرگ و زیبا را تشکیل می دهند که در این بین برخی گونه ها در معرض خطر انقراض قرار داشته و از گونه های نادر به حساب می آیند. نیزارهای انبوه اطراف این تالاب مکان مناسبی برای لانه سازی و تخم گذاری این پرندگان است. عمق تالاب کانی برازان در حدود شصت سانتی متر است که این عمق به احشام روستاهای مجاور تالاب نیز اجازه استفاده از آب و گیاهان تالاب را می دهد.
خاك‌هاي منطقه ازرسوبات آبرفتي كه درپائين دست حوضه آبريز رودخانه‌ها انباشته شده تشكيل گرديده‌اند. چنين خاك‌هائي اساساً بافت ريز دارند و عموماً از رس و سيلت با قابليت زهكشی بسيار كند تشكيل شده‌اند. نزديك كوهپايه‌هاي جنوبي، قطعات كوچك سنگ و دانه‌هاي سنگريزه با رسوبات ريز بسترتالاب درهم آميخته اند. اقليم منطقه نيمه‌خشك با زمستان‌هاي سرد و تابستان‌هاي معتدل است. ميانگين حداكثر درجه حرارت ماهانه ۶/۳۲ درجه سانتي‌گراد درمرداد ماه وميانگين حداقل آن ۴- درجه سانتي‌گراد دردی ماه است. ميانگين بارش ساليانه ۴۱۰ ميلي‌متراست و بيشترين بارش درفاصله زمانی ابتداي پائيز تا اواسط بهار رخ مي‌دهد. بارش درماه هاي تابستان كمتر از ۵% كل بارش ساليانه را تشكيل مي‌دهد. در طول ماههای سرد زمستان بارش عموماً به شكل برف رخ مي دهد. ميانگين تبخير اندازه‌گيري شده از تشت تبخيركلاس A ، ۱۸۶۱ميلي‌متراست كه حدود ۴ برابرميزان بارش است. اراضی تالاب جزو منابع طبيعی و متعلق به دولت است. تالاب نیز جزو مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست بوده و تحت عنوان پناهگاه حیات وحش کانی برازان محافظت می شود ، بنابراین از اراضي تالابي بهره برداري صورت نمي‌پذيرد. هر از گاهی دربخشهای كم عمق‌تر تالاب (تالاب شمالی وحواشی تالاب جنوبی)،گه گاه گاوميش‌ها و گوسفندان روستاهاي مجاور چرا مي کنند. نی های تالاب نيز گه گاه برای کارهای ساختمانی برداشت مي شود. تپه‌هاي واقع درحاشيه جنوبي تالاب عموماً اراضی دیم بوده و جهت كشت گندم ديم مورد استفاده قرارمي‌گيرند. اهالی روستاهای مجاور بطور سنتی و معمولاً ازمنابع آبهای اطراف نیز استفاده مي نمايند.