در دامنه جنوبی اشترانكوه دو درياچه آب شيرين و دائمی بنام گهر بالا و گهر پايين قرار گرفته اند . علت ايجاد درياچه بالا را ذوب برف های اشترانكوه و تجمع آب در پشت سدی كه به علت ريزش كوه بوجود آمده است می دانند . به علت فراوانی نسبی آب های ورودی ، سطح آب اين درياچه بالا آمده و ضمن تخريب و ايجاد دره عرضی (تنگ) آب اضافه خود را به درياچه پائينی (بزرگ) انتقال داده است . طول درياچه اصلی گهر را۵/۱ كيلومتر و عرض متوسط آن را۶۰۰ متر برآورد كرده اند . درياچه گهر در ميان رشته كوه اشترانكوه در استان لرستان واقع است . اين درياچه در منطقه حفاظت شده اشتانكوه در استان لرستان واقع است . اين درياچه در منطقه حفاظت شده اشترانكوه بين بخش ماهر و اليگودرز و بخش مركزی دورود قرار دارد . اين درياچه كه به “نگين اشترانكوه” معروف است يكی از زيباترين درياچه های طبيعی ايران به شمار می رود . بهترين راه رسيدن به درياچه زيبای گهر از شهرستان اليگودرز، تقريبا ۷۰ كيلومتر است كه تقريبا هشت كيلومتر آن ، مسيری با شيب ملايم به صورت مالروست ، حال آنكه مسير دسترسی به درياچه از مسير درود از شهر درود تا چشمه خيه ، نزديك ۱۷ كيلومتر جاده آسفالته است و از چشمه خيه تا درياچه گهر، ۱۸كيلومتر مسافت مالروست تا به درياچه بروند و همين سبب شده است كه بيشتر گردشگران ، مسير شهرستان اليگودرز را برگزينند ، چرا كه با يك ساعت و نيم پياده روی به درياچه ميرسند . در عين حال هر كدام از مسيرهای فوق زيبايی های خاص خود را دارند.

مَراغه یکی از شهرهای استان آذربایجانشرقی و مرکز شهرستان مراغه است. مراغه در کنار رودخانه صوفی چای و در مشرق دریاچه ارومیه و بر دامنه جنوبی کوه سهند قرار گرفته ‌است . این شهر با ۲۷۲۲۷۵ نفرجمعیت (طبق آمار سال ۹۰) و ۲۵/۹۷ کیلومترمربع مساحت بزرگ‌ ترین و پر جمعیت‌ ترین شهر استان آذربایجانشرقی پس از کلان ‌شهر تبریز است . شهر مراغه در ۱۳۵ کیلومتری مرکز استان واقع شده است. شهرت نام مراغه به عهد هلاکوخان می ‌رسد . در دوره هلاکوخان و در زمانی که مراغه به عنوان پایتخت برگزیده شده بود با تقاضا و تشویق دانشمند بزرگ ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی معتبرترین مرکز علمی جهان یعنی رصد خانه مراغه در یکی از تپه‌های شمال غربی مراغه احداث گردید که قبل از ویرانی یکی از بزرگ‌ ترین مراکز پژوهشی و نجومی زمان خود در جهان بود.
واژه مراغه پس از فتح ایران توسط اعراب رایج شده و پیش از ورود اسلام این شهر با نام‌ هایی همچون «افرازه ‌رود»، «افراز روح»، «افراه ‌روز» و «افرازهارود» شناخته می ‌شده که بعد ها به «ماراوا»، «ماراغا» و «مراغه» تغییر یافته ‌است . شهر مراغه در طول سده ‌های گذشته همواره به ‌عنوان یکی از آبادترین و پرجمعیت ‌ترین شهرهای آذربایجان و ایران شناخته می‌شده و پادشاهان توجه ویژه ‌ای نسبت به این شهر داشته ‌اند . واژه ‌ای کها مروزه بر این شهر اطلاق می‌ شود تغییر یافته واژهٔ ترکی «ماراآغا» به ‌معنای جایگاه بزرگان است. مراغه در منطقه کوهستانی واقع شده و مردم اکثرا اذری زبان و اقلیت ارمنی هستند . حمل و نقل از طریق راههای هوایی (فرودگاه سهند) و ریلی (راه اهن مراغه) و راههای ترانزیتی انجام میشود.
اماکن دیدنی مراغه: ازجملهٔ آثار تاریخی و جای‌های دیدنی مراغه می‌ توان به آرامگاه اوحدی مراغه‌ ای ، برج مدور، پل خانقاه ، پل قلعهٔ دختر، پل مردق ، رصدخانهٔ مراغه ، غارکبوتر، غارهای رصدخانه ، کلیسای هوانس ، گنبد سرخ ، گنبد غفاریه ، گنبد کبود ، مسجد شجاع‌ الدوله ، مسجد شیخ بابا ، مسجد شیخ تاج ، مسجد ضریر، مسجد طاق، مسجد ملا رستم ، مسجد ملا معزالدین ، معبد مهر، مقبرهٔ آقالار و موزهٔ ایلخانان اشاره کرد.

منطقه مرگور معروف به آلپ ایران مجموعه ای از تپه ها و کوه های پر برف تا ارتفاع ۳۵۰۰ متری است.این منطقه با دره ها، رودها و آبشار های پر آب و خروشان، دریاچه ها و تالاب های گوناگون مکانی پر از آرامش را برای مسافران مهیا می کند. کوه دالامپر با ارتفاع حدود ۳۵۰۰ متر در۴۵ کیلومتری جنوب غربی اورمیه و ۳۵ کیلومتری اشنویه قرار دارد. این کوه در نقطه مرزی ایران، ترکیه و عراق واقع است و از فراز آن خاک هر سه کشور قابل مشاهده‌است. این کوه دارای یخچال های چند هزار ساله است. از ویژگی‌ های منحصر به فرد این کوه وجود دریاچه‌ های طبیعی در ارتفاعات است . همچنین از برفاب های این کوه رودی پر آب سرچشمه می ‌گیرد که در دامنه این کوه به صورت آبشاری بزرگ به نام سوله دوکل(در کردی به معنای آبشار مه آلود) به پایین می ‌ریزد. آبشار سوله دوکل گل سرسبد زیبایی های بهشت اورمیه است. جایی که گل و بوته و درخت و چشمه و کوه و صخره و بلبل و نسیم و سرسبزی و هوای پاک همه یکجا هست. آبشاری که همه دوازده ماه سال را خروشان است و از بالای کوه ها و صخره های با ارتفاع بیش از ۲۰۰۰ متر سرازیر می شود. دالان های برفی یکی از مشخصه های شگفت انگیز دامنه های دالامپر است. حفره هایی که به واسطه جریان مستمر آب میان برف ها به این شکل درآمده اند.

یکی دیگر از زیبایی های این منطقه دریاچه شگفت انگیز آن است که محلی ها«مام الشیخ» می نامندش. ظاهرا مام الشیخ ارباب روستای دالامپر بوده، ولی همه، اسم دالامپر را برای دریاچه برگزیده اند.  این در یاچه هرساله به ویژه در فصل های بهار وتابستان در دامنه کوه دالامپر ایجاد می شود ومنظره بسیار دیدنی را ایجاد می کند .یکی دیگر ازمناطق زیبای این منطقه روستای  پلکانی کچله است که در دامنه های کوه سر به فلک کشیده دالامپر واقع شده و راه مواصلاتی پر پیچ وخم وزیبایی دارد .منطقه دالامپر در محل مرگور ارومیه دارای ۶۲۰ گونه گیاهی است که گفته می شود ۴ گونه آن هیچ شناسنامه ای ندارند و در هیچ کتابی درباره اش نوشته نشده واین به معنی بکر بودن منطقه است. علاوه بر این گونه های گیاهی و وضعیت آن، گرگ و روباه پستانداران وحشی این مناطقه اند. کرکس، عقاب طلایی، جغد شاخدار، بالابان، شاهین و قرقی هم نگهبانان آسمان دالامپرند.

مسیر دسترسی

در امتداد جاده ارومیه به اشنویه در سه‌راهی روستای آغبلاغ از جاده آسفالته دست راست  به سمت غرب  در طول جاده “مرگور” از ۲ گردنه باید عبور کرد تا به  روستای دزج (دزه ) که در دشتی بسیار سرسبز و زیبا  در حصار کوههای بلند و پربرف دالان‌یر و بوز سینا قرار دارد رسیده  . از این روستا در جهت غرب پس از عبور از  روستای کیسیان به روستای سوله دوکل خواهید رسید جاده تا آبادی  کیسیان آسفالت می باشد و از آنجا به بعد خاکی می باشد و این مسیر را با هرنوع وسیله نقلیه می توان رفت .

شهرستان طالقان واقع در ۱۲۰ كيلومتری شمال غربی تهران و در استان البرز قرار گرفته است . طالقان منطقه ای است متشكل از حدود ۸۰ روستای كوهستانی ، شهر طالقان به لحاظ قرار گرفتن در رشته كوه های البرز ميانی دارای آب و هوای كوهستانی و ييلاقی است به همين دليل يكی از ييلاقات مهم استان تهران نيز محسوب می شود و در تابستان جمعيت اين منطقه تا چند برابر افزايش می يابد . از جاذبه های ديدنی اين منطقه درياچه و سد زيبای طالقان است . از جمله مهم ترين جاذبه های طبيعی بخش طالقان آبشار زيبای كركبود است كه در كنار روستايی به همين نام قرار دارد . اين آبشار در واقع همان سوباشی (ساواشی) كوچك است . كسانی كه به تنگه سوباشی سفر كرده اند با بازديد از آبشار كركبود خاطرات تنگه سوباشی را در ذهن زنده می كنند.
از جمله جاذبه های مهم مذهبی در اين منطقه تعداد امامزاده هايی است كه به ويژه در نقاط مرتفع قرار دارند و دسترسی به آنها هم كمی مشكل است اما گردشگران با همه وجود سعی ميكنند به آن مناطق برسند . از مشهورترين آنها می توان به امامزاده يوسف در روستای وشته امامزاده هارون در جوستان امامزاده بالا و امامزاده های ديگر اشاره كرد . روستاهای زيبای طالقان در دامنه های جنوبی و شمالی در ارتفاع ۱۴۰۰ تا ۲۶۰۰ متر از سطح دريا در امتداد رودخانه ها و كنار چشمه سارها پراكنده شده اند . طبيعت روح نواز طالقان بعنوان مهمترين جاذبه منطقه گردشگران بسياری را بسوی خود جلب می كند . رود شاهرود نيز كه رگ حياتی اين سرزمين است از كوهپايه های شرقی آغاز و با طولی نزديك به ۱۰۵ كيلومتر به غرب می رود اين شريان آبی بيش از ۱۵ رودخانه كوچك و بزرگ منطقه را كه از چشمه سارها و برفاب ها سرچشمه می گيرند همراه خود تا سپيد رود می برد تا با آبهای قزل اوزن آميخته و راهی دريای خزر شود.

این دریاچه که به تالاب ارواح نیز شهرت دارد در ۵ کیلومتری شمال روستای چلندر از توابع نوشهر واقع است. دریاچه در میان جنگل انبوه پهن برگ در منطقه ملاکلا قرار گرفته است. طول دریاچه در حدود ۷۰۰ متر و عرض آن ۳۰۰ متر است. در درون دریاچه درختان خشک شده ای قرار دارند که منظره جالبی ایجاد کرده اند. برای دسترسی به این دریاچه در کیلومتر ۱۲ مسیر نور به نوشهر پس از جاده ونوش، باید وارد جاده فرعی روستای چلندر و صلاح الدین کلای سفلی شد و بعد از عبور از روستا به محیط بانی خواهید رسید. بعد از انجام اقدامات اداری لازم در محیط بانی جاده شمالی را به طول ۱۰ کیلومتر ادامه دهید. پس از مشاهده تابلوی دشت و بند ممرز وارد جاده فرعی شوید. این جاده فرعی شما را به دریاچه بند ممرز خواهد رساند. توجه داشته باشید عبور از جاده فرعی به خودروهای کمک دار نیاز است و به دلیل بکر بودن منطقه امکان مواجهه با حیات وحش بسیار زیاد است.