دیدنی
دریاچه ای به نام کیو
اینجا هر فصلش دیدنی است. از زمستان سرد و برفنشین هم که خبری نیست، سالهاست که هوا رو به گرمی میرود. بهارش بوی طراوت میدهد. گرمای تابستانش زیر خنکی سبز درختان و آوای پرندگان مثل یک خواب رویایی میماند. کیو با لهجه مردمانش، یعنی لهجه لری خرمآبادیها به معنی کبود و آبی است. دریاچهای زلال و نیلگون که آسمان را در خود به تصویر میکشد و تقدیم نگاه رهگذران میکند. آیینهای آبی و نیلی در مساحتی هفت هکتاری و عمقی که بین سه تا هفتمتر نوسان دارد. زیبایی بیبدیل این آبی آرام که آن را در شمار یکی از منحصربهفردترین و زیباترین دریاچههای استان لرستان قرار داده، سالانه گردشگران زیادی را مهمان زیباییهای خود میکند. شاید بتوان ادعا کرد که آبیترین دریاچه کشور را باید در لابهلای درختان سبز در سبز این بخش از خرمآباد در مرکز لرستان یافت. کیو با لهجه مردمانش، یعنی لهجه لری خرمآبادیها به معنی کبود و آبی است. دریاچهای زلال و نیلگون که آسمان را در خود به تصویر میکشد و تقدیم نگاه رهگذران میکند . کیو، زاده چشمهساران جوشان است ؛ چشمههای آهکی که در محدوده شهر خرمآباد میجوشند. چشمههایی که کیو را رنگی چنین آرام میدهند در زیر دریاچه قرار دارند. چشمههای مادر، فصلیاند.
آبشار شابیل
آبشار شابیل در استان اردبیل واقع است. این آبشار در شمال دامنه های قله سبلان (ساوالان) و در ۷۰۰ متری شمال مجموعه آبگرم شابیل واقع شده است. ارتفاع آبشار در حدود ۳۰ متر و در ارتفاع ۲۸۷۰ متری از سطح دریا واقع است. چشمه شابیل در مسیر صعود به سبلان قرار دارد. آب این چشمه دارای ۴۹ درجه سانتی گراد ذما و دبی ۵ لیتر در ثانیه است. مجتمع آب درمانی شابیل در دو طبقه شامل بخش های مجزای زنانه و مردانه و هرکدام مجهز به استخر ، سالن دوش ، رستوران ، سوئیت ، سونا و جکوزی احداث گردیده و در حال بهره برداری است .شابیل در ۴۲ کیلو متری جنوب مشکین شهر با خواص مفید در امراض و بیماریهای کلیه و با قابلیت شرب و بهمراه گاز که در کنار چشمه آبگرم شابیل قابل دسترسی و استفاده است. چشمه آبگرم شابیل دارای ظاهری زلال، شفاف، کمی ترش مزه، بی رنگ و نیز کمی بودار است. این آب گرم به خاطر وجود مقدار زیادی اسید کربنیک برای درمان پادرد و کمردرد مفید است. وجود عشایر ایل سون در منطقه جذابیت خاص و عمیق را تداعی میکند.
آشنایی با کویر بشرویه
آب و هوای حاکم بر منطقه از نوع خشک و کویری میباشد حداکثر و حداقل مطلق درجه حرارت هوا در ایستگاه بشرویه ۴۹ و ۲۷- درجه سانتیگراد گزارش شده است در روستاهای حاشیه شمالی بشرویه درجه حرارت بالا و روستاهای غربی و جنوب غربی که دارای ارتفاعات میباشند از درجه حرارت ملایمتری برخوردارند . ریگزار بشرویه در شرق شهرستان بشرویه در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این ریگزار از جنوب شرقی به شهرستان بشرویه، از شرق به کویر نمک بشرویه، از شمال به شهرستان کاشمر و از جنوب به رود کال شور محدود می شود. عرض ریگزار در وسیعترین قسمت در حدود ۳۰ کیلومتر و طول آن در حدود ۲۴ کیلومتر است. در مناطق شرقی ریگزار بین تپه ها بوسیله نمکزارهای پراکنده ای پوشیده شده است. بلندترین ارتفاع تپه ها در منطقه جنوبی و در حدود ۷۰ متر است. در قسمت جنوبی و مرکزی تپه های ماسه ای عمدتا جهتی شرقی-غربی دارند و در قسمت شمالی ارتفاع تپه ها کاسته شده و جهت مشخصی ندارند. پوشش گیاهی ریگزار در قسمت شمالی انبوهتر و در قسمت جنوبی تنکتر است. این پوشش عمدتا شامل گیاهان ماسه پسند همچون تاغ و اسکمبیل است که جوامع بوته ای همچون نسی و … نیز در آن دیده می شود. پوشش جانوری منطقه عبارت است از: سارگپه بیابانی، شاهین، پا مسواکی، شغال، گرگ، روباه شنی، گربه شنی، انواع آگاما و جکو، افعی شاخدار، تیر مار، مار جعفری، مار شتری و …
در قسمت شرقی ریگزار کویر نمک بشرویه قرار گرفته است. این کویر از جنوب به شهرستان بشرویه، از غرب به روستا و زمینهای کشاورزی روستای غنی آباد و روستای نیگنان و از شمال به کویر بجستان منتهی میگردد. کویر از شهرستان بشرویه در جهت شمال شرقی گسترش پیدا کرده و طول این گستره در حدود کیلومتر است در حالی که عرض کویر در بیشترین حالت ۲۰ کیلومتر است. پوشش کویر از زمینهای پف کرده رسی-قلیایی تشکیل شده است و در قسمتهای مرکزی شامل کویرهای رسی خیس است. نمک موجود در کویر شامل سولفات سدیم و منیزیم است که در سالهای اخیر نسبت به استخراج از آن اقداماتی صورت گرفته است. میانگین بارش باران در منطقه در حدود ۱۵۰ میلیمتر در سال است و ارتفاع متوسط کویر از آبهای آزاد در نزدیکی شهرستان بشرویه در حدود ۸۵۰ متر است که با حرکت به سمت شمال به طور قابل ملاحظه ای تا حدود ۷۷۰ متر کاهش می یابد. پوشش گیاهی کویر عمدتا در حاشیه کویر قرار دارد و شامل گیاهان شور پسند همچون گز و بوته های اشنان است. در مرکز پهنه کویر هیچ گونه پوشش گیاهی قابل مشاهده نیست. گیاهان داروئی و صنعتی چون کتیرا .انقوزه ، زیره سیاه و بارهنگ از دیگر گیاهان این منطقه میباشد . در حاشیه کویر زمینهای کشاورزی قرار دارند .بیشتر زمینهای کشاورزی بشرویه ، عمدتاً با آب چاههای عمیق و نیمه عمیق آبیاری می شود. کشاورزی مبتنی بر منابع زیرزمینی آب و زمینهای مستعد این منطقه است و عمده محصولات به عمل آمده پنبه، جو ، گندم و پسته میباشند که در این بین کشت و برداشت پسته اگرچه از قدیم انجام میشده، ولی اخیراً رونق ویژهای گرفتهاست.
در این منطقه رودخانه دائمی وجود ندارد و بیشتر به هنگام ریزشهای جوی بصورت روان آبها و سیلاب در منطقه جریان دارند و مهمترین آنها مشتمل میشود بر : رودخانه قلعه واقی : سرچشمه از ارتفاعات جنوب شرقی به طرف شمال جریان داشته و به کویر نمک میریزد . رودخانه ریسو : از ارتفاعات جنوب سرچشمه گرفته در مسیر شمالی به رودخانه واقی پیوسته با آن کال نمک را بوجود میآورند . رودخانه فتحآباد : از ارتفاعات کوه جمال شروع در حواشی روستای فتحآباد وارد دشت بشرویه میشود . کال اصفاک : از بلندیهای قرانجیری واقع در غرب منطقه شروع و در نزدیکی روستای اصفاک به کال نمک میپیوندد . سیلاب این کال در تغذیه سفره آب زیرزمینی نقش دارد . کالشور فردوس : از شرق وارد دشت بشرویه پس ازعبور از شرق روستای نیگنان به کویر نمک میریزد .
ماسال گیلان
شهرستان ماسال و بخش شاندرمن با جاذبه های گردشگری و طبیعت زیبای خود همواره مورد توجه مردم استان گیلان و دیگر گردشگران و مسافران کشور قرار دارد و حضور هزاران گردشگر در این مناطق و در ایام مختلف سال گویای این واقعیت است. بام سبز ماسال، دهکده ییلاقی اولسبلنگاه، پارک ساحلی ماسال، اسب ریسه، آبشار ویوز، آبشارخون، آبشار تولی نساء، آبشار رامینه، غارآویشو، غار باستانی خندیله پشت، غار چسلی، غارکلچال از جمله مناطق دیدنی ماسال است. به هرحال ماسال با موقعیت جلگه ای در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال غرب رشت و در ۲۰ کیلومتری غرب فومن و صومعه سرا واقع شده است. اقلیم معتدل و مرطوب آن به جهت واقع شدن در نزدیکی کوهستانهای تالش از یکسو و دریای خزر از سوی دیگر از هر دو عامل جغرافیایی مذکور متأثر است. شهرستان ماسال درگذشته بخشی از شهرستان وسیع تالش بود که در سال ۱۳۷۶به شهرستان ماسال تبدیل شد و شامل دو بخش، مرکزی و شاندرمن است. مردم ماسال به میهمان نوازی مشهور هستند، به زبان تالشی تکلم می کنند و پیرو مذهب شیعه هستند. طبیعت مناسب ماسال سبب رونق کشاورزی و دامداری در این منطقه شده است. غار طبیعی آویشو، منطقه جنگلی طلاسکو، سورکوم، آری دول، شالماء، چسلی، ییلاق تلارگاه، ییلاق خندیله پشت، ییلاق بیلگاه دول، ییلاق مورجونه، ییلاق اسپی دشت، ییلاق رشته پشت، ییلاق مولومه بند، ییلاق شنبه راه، ییلاق اولسبلنگاه، ییلاق واشیار، ییلاق سی فی، ییلاق نمنه پشت و ییلاق سوچاله از مناطق طبیعی و گردشگری این منطقه است.
جاذبه های گردشگری و تاریخی ماسال نیز شامل منطقه جنگلی طاسکوه و آری دول ، منطقه باستانی اسبه ریسه با غارها و صخره های بلند، گردشگاه جنگلی ریزه مندان، ییلاق شالماء، چسلی، بیلگاه دون، اسپی دشت، دشت النزه و ویرگاه، خندیله پشت، مارجونه، رشته پشت و شنه راه، واشیار، اولسه بلنگاه، صی فی، نم نمه پشت، خشکه دریا، تلارگاه ملومه بند، غارآویشو، مناطق باستانی درخانه، گیله سرا، وردم، منطقه یادمانی مشهد میرزا ( محل شهادت میرزا کوچک خان جنگلی )، مناطق ییلاقی تاریخی سنگ بست، دره خون، خندیله پشت است. همچنین بقعه متبرکه “سبز قبا” از نوادگان امام موسی بن جعفر (ع)، بقعه ” امامزاده میرزا” از نوادگان امام موسی کاظم (ع)، بقاع متبرکه ” پیر جلودار” و آقا سرای فومن، بقعه “عون بن علی” فرزند محمد حنیفه از فرزندان امام علی (ع) از جمله مناطق زیارتگاهی و اماکن مذهبی شهرستان ماسال است.
قلعه ماندگار دزک
قلعه قدیمی دزک را لطفعلی خان امیر مفخم بختیاری، از خوانین معروف هفت لنگ بختیاری ساخته بود که بعدها اهالی روستا آن را ترمیم و بازسازی کردند. از قلعه نظامی دزک چهره باشکوه قدیمی اش باقی نمانده است اما بنایی که امروز در دزک می بینید، بخش محوری و اصلی مجموعهای نظامی مسکونی است که توسط خوانین بنام بختیاری در این روستا ساخته شده. این بنا در دوران مشروطیت، پناهگاه مشروطه خواهان بود و علی اکبر دهخدا در ایام مهاجرت خود به اتفاق تعدادی انقلابیون ضد انگلیسی در جریانات جنگ جهانی اول مدتی را در این قلعه به سر برده بود. کاخ قلعه دزک معماری ای شبیه به قصرهای اروپایی قدیمی دارد اما در گوشه و کنار آن، تزئینات و آراستگی هایی به سبک ایرانی به چشم می خورد. این بنا دو طبقه است و ایوان های شمالی و جنوبی دارد که مشرف به بیشههای منتهی به کوهستان هستند. بیشتر تزئینات در طبقه اول اعمال شده و هنر «آجر چینی» و تلفیق آن با کاشی کاری های لعابی هندسی، نقش های زیبایی را به وجود آورده است. جالب ترین و زیباترین قسمت این بنا، تالار سفره خانه و اتاق آیینه است که نقش و نگارها و تزئینات چشم نوازی دارند. گچ بری ها و نقش و نگارها، قصه استوره ایشیر و شکار و فرهاد کوهکن را نشان می دهند و در واقع از هفت پیکر نظامی الهام گرفته شده اند. تصاویری از خوانین و بزرگان بختیاری هم در این بخش به چشم می خورد. اگر گذارتان به قلعه دزک بیفتد، می بینید که چهار برج مخروطی شکل دارد که البته این برج ها کاربری نظامی نداشته اند و به عنوان انبار و زندان استفاده شده اند. دو برج قسمت جنوبی سالم و دو برج قسمت شمالی نیمه مخروبه هستند. درست قرینه بنای فعلی، در قسمت پایینی حیاط داخلی هم در گذشته قسمت شاه نشین و در کنار آن بناهای دیگری وجود داشته که امروز اثری از آنها نیست.