ساحل
پارک جنگلی چاهکوتاه
پارک جنگلی چاه کوتاه در روستای چاهکوتاه (چاه کوتاه) از توابع بخش مرکزی شهرستان بوشهر در ۵۰ کیلومتری شمال شرقی بوشهر واقع شده است. روستای چاهکوتاه در منطقه ای دشتی استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. چاهکوتاه از سطح دریا ۳۰ متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در فصول پاییز، زمستان و بهار معتدل و در تابستان گرم و خشک است. روستای چاهکوتاه از جنوب غربی به روستای کنار آبادی و از شمال شرقی به روستاهای تل اشکی و دویره محدود می شود. توفان شن و تش باد (آتش باد) دو عامل اساسی مؤثر در اقلیم و معماری این روستاست. به دلیل بالا بودن سطح آب های زیرزمینی و عمق کم چاه های آب در گذشته، نام روستا چاه کوتاه نامیده شده است. قدمت این روستا به اواخر دوره صفوی مربوط است. مردم روستای چاهکوتاه، در حوادث جنگ های جنوب (ایران – انگلیس) نقش فعالی داشته اند و آرامگاه هایی از آنها به جا مانده است. مردم روستای چاهکوتاه به زبان فارسی با لهجه محلی سخن می گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. در دهه ۱۳۵۰ در اجرای طرح کنترل و مهار شن های روان، پارک جنگلی چاکوتاه احداث گردید و کشت درختان کویری به منظور مهار پیشروی بیابان در این منطقه رواج یافت. پارک جنگلی چاکوتاه، به یکی از نشانه های اصلی این روستا تبدیل شده است.
اقتصاد روستای چاهکوتاه بر پایه فعالیت های کشاورزی، دامداری، امور خدماتی و تولید صنایع دستی استوار شده است. گندم و جو مهم ترین محصول زراعی این روستاست. دامداری سنتی و تولید انواع لبنیات مانند شیر، ماست، پنیر، کره و روغن حیوانی در روستا رواج دارد. گروهی از زنان و دختران روستای چاهکوتاه به تولید انواع صنایع دستی اشتغال دارند. برخی از طرح های بافته های قالی ، گلیم و گبه های تولیدی روستا کاملاً رنگ و طرح بومی دارند و حاصل تصویرسازی و هنرمندی زنان و دختران روستاست. از مراسم ویژه مردم روستای چاهکوتاه می توان به مراسم دعای باران، دعای آرامش دریا، آیین های عزاداری روز عاشورا و مراسم سنتی عروسی اشاره کرد. در مراسم دعای باران و دعای آرامش دریا، از سازهای بادی و زهی استفاده می شود که جذابیت خاصی به برگزاری مراسم می بخشد. مردم روستا در این نوع مراسم عمومی حضوری فعال دارند.
سوغات روستای چاهکوتاه شامل صمغ، کندر، داروهای گیاهی و لبنیات می باشد و طبخ للک، رشته و انواع غذاهای جنوبی در روستای چاهکوتاه رواج دارد. پارک جنگلی چاه کوتاه با قدمتی ۴۰ ساله، پارک بسیار زیبایی است که به زیستگاه گونه های گیاهی – درختی مناطق کویری و حاره ای و گونه های پرندگان ساحلی تبدیل شده است. مسیرهای بسیار زیبایی در دل این پارک جنگلی احداث شده است که از میان درختان کویری عبور می کند. آواز پرندگان و سکوت و پاکیزگی عمومی فضا، جذابیت پارک را دو چندان کرده است. نخلستان های انبوه خرما و مزارع طلایی گندم از دیگر چشم اندازهای زیبای روستای چاهکوتاه هستند. آرامگاه شیخ حسینی چاهکوتاهی و فرزندانش که در جنگ معروف جنوب (ایران و انگلیس) به شهادت رسیده اند، از آثار تاریخی روستای چاهکوتاه است. در ضلع شمال غربی آرامگاه شیخ، آرامگاه شاعر معاصر ایران، زنده یاد منوچهر آتشی قرار دارد. مختصات جغرافیایی روستای چاهکوتاه ۵۱ درجه و ۸ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۳ دقیقه عرض شمالی است و این روستا از طریق شهر بوشهر با جاده ای مناسب قابل دسترسی است.
بندر پزم
بندر صیادی پزم تیاب یکی از روستاهایی است که از توانمندی ها و پتانسیل های بالقوه گردشگری – تفریحی و اقتصادی خوبی برخوردار است و چون نگینی بر انگشتر در حاشیه خلیج عمان با ساحلی آرام و دلنشینی که توجه هر ناظر و بیننده ای را بخود جلب می نماید. بندر پزم از توابع بخش مرکزی شهرستان کنارک در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. روستای مذکور دارای ۲۰۴۸ نفر جمعیت و با مساحت ۷۴۵۸۴ مترمربع در منتهی الیه جنوب کشور واقع شده است. افراد محلی و مسئولان منطقه از پزم تیاب به عنوان روستایی موفق یاد می کنند»این روستا با بندر زیبایش نام خود را پرآوازه کرده است روستای پزم تیاب یکی از بنادرهای مهم جنوب کشور می باشد و قسمتی از پروتئین کشور از این منطقه تامین میگردد. صیدو صیادی عمده شغل شریف ساحل نشینان و دریادلان منطقه پزم بوده و است که با تحمل سختی ها و مشکلات فراوان در جدال بر امواج سهمگین دریای عمان و اقیانوس هند به منظور کسب روزی حلال کمر همت بر بسته و در جهت رشد و شکوفائی اقتصادی و عدم وابستگی و ارز آوری هر چه بیشتر یار و یاور نظام مقدس جمهوری اسلامی می باشد. نام پزم بر گرفته از پوزه کوه که قسمت جنوب از سمت شرق وغرب ادامه دارد.بندر پزم تیاب با مساحت ۷۴۸۴۵ مترمبع در منتهی الیه جنوب شرق ایران در کنار آبهای نیلگون دریای عمان واقع شده است این بندر از جانب شمال به دهستان جهلیان و از جانب جنوب به دریای عمان واز جانب شرق به شهرستان کنارک و از جانب شرق به شهرستان کنارک و از جانب مغرب به دریای عمان محدود می شود. این بندر دارای یک پاسگاه نظامی و انتظامی دریابانی می باشد.
گنبدی از جنس دریا
جزیره قشم بزرگترین جزیره خلیج فارس است که در این روزها آب و هوای معتدل و خوبی برای سفر دارد. به خصوص اگر در مناطق سرد کشور زندگی می کنید، این جزیره گرم و آفتابی بهانه خوبی برای یک سفر اسفند ماهی به شما می دهد! یکی از دیدنیهای این جزیره برای گردشگران علاقمند به آثار تاریخی و فرهنگهای بومی، مقبره «بیبی تمسنتی» است. مقبره «بیبیتمسنیتی» که به نام بی بی مریم هم معروف است، در روستای «تم سنیتی» در جزیره قشم قرار دارد. از روستا که بگذرید با بستری خشک شده از رودخانهای که گویا تا همین چندی پیش جاری بوده، روبهرو میشوید و پس از گذشتن از آن اولین چیزی که توجهتان را جلب میکند، نمای باقیمانده گنبدی تاریخی است که نشان میدهد آدرس را درست آمدهاید. نام «تم سنیتى» یا «طم صنیتى» (به روایت بعضى کتابها) در حقیقت باید نامى باشد که اسپانیایىها به بقعه پیر داده و احتمالا تغییر یافته Tomb Saint یا Saint Tomp (مقبره مقدس) است. این بنا از جنس سنگ و مرجان همراه با روکش آهک صدفی ساخته شده است اگر شما هم جزو افراد کنجکاو و تیزبین باشید با کمی پیادهروی در اطراف این آرامگاه دچار شگفتی فراوانی میشوید زیرا با یک نگاه اجمالی میتوانید تعداد زیادی تکههای سفال را از دورههای مختلف تاریخی و همچنین سنگ قبرهای تاریخی مشاهده کنید.
این مکان ارزش و احترام خاصی بین مردم روستا دارد، آنقدر که دور تا دور آن را قبرهای بسیاری از دوران مختلف تا امروزه پوشانده است. بنای مقبره دارای پلانی چهار ضلعی است که از خارج به هشت ضلعی تبدیل و به گنبد ختم میشود. آنچه از شواهد و قرائن پیداست در چهار طرف بنا سازههایی وجود داشته که امروزه تخریب شدهاند. این سازهها به صورت یک تل آوار در ضلع جنوبی، بقایای دو دیواره در ضلع غربی و باقیمانده اتاقی کوچک در ضلع شمالی و طاقنماهای تزئینی در ضلع شرقی به چشم میخورد. در داخل اتاق مقبره تلی از خاک دیده میشود که روی آن یک پارچه سبز رنگ کشیده شده است که بیانگر اعتقاد اهالی روستا به تدفین شخصی بزرگ و احتمالا امامزاده در این محل است. هنوز در گوشه و کنار این بنا ثار کاشیکاری و رنگهای تند تکههای باقیمانده کاشی به چشم میخورد که نشان میدهد در روزگاری دور این بنا دارای تزئیناتی از جنس کاشی بوده است. در اطراف این گنبد تعداد زیادی سنگ قبر با اشکال مختلف دیده میشود که روی بیشتر نها کتیبههایی به خط کوفی، نسخ و ثلث وجود دارد . پلان بنا به صورت چهار گوش است و برای ایجاد گنبد بنای چهار ضلعی به هشت ضلعی تبدیل شده و گنبد را روی آن ایجاد کرده اند که در داخل آن تزئیناتی به صورت کاربندی ها و مقرنس کاری هایی از گچ دیده می شود. لاشه سنگ و ملات گچ شیوه ای پارتی – ساسانی است که در این بنا نیز به کار رفته است. ورودی بقعه در قسمت غربی است که با توجه به آثار باقی مانده یک ایوان کوچک نیز داشته است و با توجه به نوع گنبد سازی و تزیینات می توان این بنا را به دوره تیموری(قرن هشتم) نسبت داد. شاید در کمتر نقطهای از ایران بتوانید مشابه این گنبد را پیدا کنید زیرا جنس گنبد بنا از مرجانهای دریایی است و از داخل نیز با آهک صدفی اندود شده است. هنوز در گوشه و کنار این بنا آثار کاشیکاری و رنگهای تند تکههای باقیمانده کاشی به چشم میخورد که نشان میدهد در روزگاری دور این بنا دارای تزئیناتی از جنس کاشی بوده است. در اطراف این گنبد تعداد زیادی سنگ قبر با اشکال مختلف دیده میشود که روی بیشتر آنها کتیبههایی به خط کوفی، نسخ و ثلث وجود دارد.
وحدتیه بوشهر
تاریخچه: وحدتیه شهری کوچک از توابع شهرستان دشتستان استان بوشهر در جنوب ایران است. که حدود کیلومتر با شهر بوشهر-ایران) فاصله دارد. وحدتیه در بخش سعدآباد شهرستان دشتستان واقع است. که در فاصله ۲۸ کیلومتری مرکز شهرستان دشتستان (برازجان) قرار دارد. این شهر از پیوستن دو روستا به نامهای ((مزارعی)) و ((بی براء)) در سال ۱۳۷۹ به شهری کوچک تبدیل شده است. که دلیل نامگذاری آن نیز اتحاد و بهم چسبیدن این دو روستا است. در ضمن بزرگترین روستای استان نیز قبل از شهر شدن بهشمار میرفته است. این شهر تا پیش از استقرار شهرداری تنها روستای ایران بود که دارای تاکسی تلفنی بوده است. قبل از انقلاب اسلامی ایران یعنی دز زمان شاه هر یک از روستاها که فاصله شاید یک یا دو کیلومتری با هم داشتند از هم تفکیک بودند که مرز ما بین آنها یک دره بود که هم اکنون به مهمترین مکان تجاری شهر تبدیل شده است. هم اکنون روستاهایی مثل سرقنات- تلسرکوب و اسلام آباد نیز از توابع این شهر به حساب میآید. این شهر ما بین راه شیراز و برازجان قرار دارد و از سراهی پمپ بنزین دالکی میتوان بهطرف آن شهر رفت.
جمعیت : جمعیت شهر در سرشماری ۱۳۸۵ بالغ بر ۱۵۰۰۰ نفر میبود. که هم اینک به حدود ۲۰ هزار نفر نیز رسیده است.”شاید بتوان گفت حدود ۴۰ یا ۶۰ درصد اهالی شهر را مهاجرین یعنی کسانی که از شهرها و روستاهای اطراف به این شهر نقل مکان کرده اند تشکیل داده اند. از نظر علمی میتوان این شهر را یکی از غنی ترین شهرهای کشور نام برد.
محصولات : وَحدَتیه تنها شهر نفتخیز در شهرستان دشتستان است و نفت بسیار مرغوبی دارد. که در کشور بی نظیر است و دارای منابع نفتی بسیاز زیادی است. مهمترین پیشه مردمانش کشاورزی است. و فرآوردههای آن خرما و گندم است که البته در چند سال اخیر با فراهم شدن امکانات کشت هندوانه و سایر فرآوردههای جالیزی در آن رونق گرفته است. قبل از جنگ ایران و عراق کشور عراق بزرگترین صادر کننده خرما به دنیا بود که پس از جنگ، ایران جای آن کشور را گرفت. بیشتر نخلهای ایران در استان بوشهر و در شهرستان دشتستان قرار دارند.که بیشترین نخل نیز در شهر وحدتیه واقع است. مردم این شهر ازتمام قسمتهای نخل استفاده میکنند.از جمله برگهای آن (پیش) زنبیلهایی درست میکنند که برای حمل خرما به کار میرود. شاخههای بالای نخل (گرز) برای ساختن خانههایی موقتی (کپر). چوب نخل نیز در قدیم برای ساختن خانهها مورد استفاده قرار میگرفت چون بسیار محکم بودند. و در ریشه آن چیزی بنام پنیز وجود دارد که سفید رنگ است و بسیار خوشمزه و مقوی است. طبق نظریه کارشناسان بهترین نوع خرما از نظر مرغوبیت و کیفیت رتبه نخست کشوری را دارا میباشد. سالانه چهار هزار تن خرما به کشورهای حوزه خلیج فارس وکشورهای همسود (شوروی پیشین) صادر میکند.
افتخارات : این شهر کوچک توانسته افراد صاحب نام زیادی را پرورش دهد از جمله آنها میتوان آیت الله مجتهد سید حسن مزارعی را نام برد و نیز اهالی این شهر توانسته اند سه بار بر کرسیهای مجلس شورای اسلامی تکیه دهند . در سالهای اخیر نیز توانسته است پرشکان- دانشمندان و … به جامعه تحویل دهد. و نیز در جنگ ۸ ساله ایران و عراق جوانان زیادی از برای دفاع از کشور از دست داده است.
مکانهای تاریخی و دیدنی : از مهمترین نقاط گردشگری این شهر میتوان به آبشار شول که در فاصله ۸ کیلومتری جنوب باختری آن قرار دارد،اشاره کرد که در کنار گورستان بور مجموعه باستانی تل خندق است البته اهالی شهر در زمینهای خارج از شهر آثار باستانی زیادی دیده اند که حاکی از تاریخ قدیمی این شهر است. تأسیسات شرکت نفت نیز ساعات دلنشینی را بهویژه در فصل زمستان نوید میدهند.
تماشای جنگل در جزیره
در آخرین روزهای پاییزی و سراسر زمستان، مسافران شهرهای جنوبی، بویژه سواحل نیلگون خلیج فارس و جزایر آن به طور چشمگیری افزایش مییابند. گردشگرانی که به جزیره بزرگ و زیبای قشم سفر میکنند، اگر اهل گردش در طبیعت باشند، حتما به دیدار جنگلهای دریایی حرا میروند . جنگلهای حرا در هرمزگان و حتی برخی نقاط دیگر سواحل خلیج فارس و شمال دریای عمان رشد میکنند اما در قشم زیبایی دلانگیزی دارند. وقتی سوار قایق میشویم و دل آب را میشکافیم و از لابهلای شاخسارهای حرا میگذریم، طبیعتی بکر و رویایی، روحمان را طراوت میدهد و اگر نسیمی بوزد تا اعماق جانمان رسوخ میکند.حرا گونهای درخت مانگرو است که در سواحل شمالی قشم به فراوانی دیده میشود. قشم وسیعترین و انبوهترین جنگلهای حرا را دارد. از این رو یونسکو جنگلهای این جزیره را بینظیر لقب داده و نام آن را در فهرست ذخایر زیست کره زمین ثبت کرده است. جنگل حرا محل مناسبی برای پرندگان مهاجر در زمستان به شمار میرود بنابراین اگر از حالا تا چند ماه آینده به قشم بروید، در جنگلهای حرا، پرندگان دریایی را خواهید دید که هر یک زیبایی خاص خود را دارند و نغمه آنها در آسمان جنگل و خلیج فارس گوش نواز خواهد بود.
هوای مطبوع این روزها، گشت و گذارتان در جنگل را دلپذیرتر میکند. تعجب نکنید که آنجا کاکاییها، پرستوهای دریایی و فلامینگوهای سرخ پر را در دستههای چند صدتایی یا گاهی چند هزارتایی میبینید. جنگلهای حرا ویژگیهای خاص خود را دارند. این طور نیست که در گردش خود همیشه با یک منظره جنگلی روبهرو شوید. اگر زمانی به آنجا بروید که آب دریا پایین آمده، درختان با تنهها و شاخسارهای خود شما را دربرمیگیرند اما هنگام مد دریا دیگر تنه درختان را نمیبینید. چشمانداز مقابل و اطرافتان شاخسارهایی است که از دل آب سر بر آوردهاند. هنگام بالا آمدن آب، تنه درختان زیرآب میمانند. پس جنگلهای کارا با تغییر وضعیت آب دریا، تغییر چهره میدهند. جنگلهای حرا هدیه مشترک دریا و خشکی است و چون به علت جذر و مد آب دریا گاهی سطح آن را آب فرا میگیرد، بکری خود را حفظ کرده و از آثار مخرب تمدن صنعتی در امان مانده است. اگر برای گردش و خرید به قشم سفر میکنید، بدون دیدار از جنگلهای حرا سفرتان ناقص است و بعدها از فرصتی که از دست دادهاید، پشیمان خواهید شد.