مردم ایلام به فراخور نوع زندگی و معشیت از گذشته های دور تا کنون از انواع شیوه های سرگرمی و بازیها ی مختلف در موقع فراغت و مراسمات شاد استفاده نموه اند، ولی و امروزه به علت مشکلات فراوان زندگی از یک سو ورایج شدن سرگرمیهای متنوع دیگر این نوع بازیها کمتر اجراء می شوند. معمولاُ مردان و زنانی که سنی از آنها گذشته و قدرت جسمی کمتری دارند در موقع فراغت تنها به شرح خاطرات گذشته و برخی شوخیها با همدیگر می پردازند ولی دیگران به انجام برخی سرگرمیها وبازیها مبادرت می ورزند . زنان که تنها شبها مقداری فرصت دارند گاهی به انجام بازی (گل وپوچ ) وبرخی سرگرمیهای کلامی دیگری پردازند ولی دختران وخصوصاً نوجوانان به بازیها وسرگرمی های بیشتری می پردازند که عمده ی آنها از طریق مدارس یاد گرفته اند .

عمده ترین بازیهای مردان (بیشترجوانان ونوجوانان) ایلامی علاوه بر بازیهای جدیدی مثل ، فوتبال ووالیبال از این قرارند :

۱٫ کِلاورِوان (Kelāwrewān ) : در این بازی بازیکنان به دوسته مساوی تقسیم شده وسپس روی زمین دایره ای به شعاع مناسب مشخص می نمایند و یک گروه به قید قرعه در درون دایره به حالت چهار دست وپا قرار می گیرند وهر کدام کلاهی به سردارند و دسته ی دوم بایستی بدون آنکه ضربه ی پای تیم مقابل خورده باشند یکی از کلاهها را برداشته وبه سرعت به نقطه ای که در فاصله ی دورتر از قبل مشخص شده برساند و در حین فرار صاحبان کُلا (تیم درون دایره ) بایستی سعی کنند او را بگیرند و همبازی های وی به او کمک کرده و ممکن است کُلا دست به دست گردد تا به مقصد برسد واگر رسید یک امتیاز و اگر کلاه را پیش از رسیدن به محل بازس گرفتند تیم مقابل بایستی در درون دایره قرار گیرد و بازی از نوشروع می گردد وممکن است از قبل سقف امتیازی مشخص شده باشد وهر تیمی زود به آن سقف امتیاز رسید برنده نهایی می باشد. این بازی مختص مردان است .

۲٫ پَلان (Palân) : افراد به دو گروه تقسیم و هر گروه سه قطعه سنگ باریک وبلند (حدود ۴۰ سانتیمتری ) را در یک ردیف و به فاصله یک تا ۵/۱ متری از همدیگر قرار داده وبایستی فاصله ی هر دو گروه مناسب پرتاب سنگ اعضاباشد. سپس به قید قرعه یکی از گروهها شروع نموده وهر فرد یک سنگ به طرف سنگهای تیم مقابل پرتاب می نماید واگر یکی از آنها را انداخت سنگ دیگری پرتاب می کند وهمینطور تا آخر اگر نزد نفر بعدی تا همه ی تیم سنگهای خود را به هدف پرتاب کردند و پس از آن تیم مقابل به همین روال شروع می کنند هر تیمی که زودتر از دیگری هر سه عدد سنگ کاشته شده را هدف قرار دارد ، یک امتیاز می گیرد و سپس جای تیمها عوض وبازی از نو آغاز می گردد واگر سنگهای یک گروه سالم مانده وهیچکدام زده نشدند وگروه دیگر ه هر سه سنگ (نشانه اش ) افتادند دو امتیاز محسوب وزمین هم جابجا نمی شود سقف امتیاز از قبل مشخص وهر گروهی زودتر به آن سقف برسد ، برنده است. این بازی بیشتر توسط مردان اجرا می شود. ولی گاهی زنان نیز مشارکت دارند.

۳٫ چُوزَر (Čoozar = چوب طلایی ): بازی منحصراً در شب انجام می شود و بیشتر بوسیله ی نوجوانان (پسر و دختر) به اجرا در می آید. در این بازی افراد به دو گروه تقسیم وسپس قطعه چوبی کوچک که دارای نشانه ی مشخص باشد و یا آنرا مثلاً بابستن پارچه ای مشخص نموده باشند را تهیه نموده وسپس هر دو گروه رو به یک طرف نموده ویک نفر قطعه چوب را بدون آنکه خود نگاه کند به طرف پُشت پرتاب می کند وپس از چند ثانیه مکث همه به آن طرف هجوم برده و به دنبال یافتن چوب بر می آیند وضمن آن بایستی مراقب گروه دیگر باشند که اگر آنرا یافتند فوراً آن فرد را گرفته وچوب راپس بگیرند. هر گاه فردی آنرا پیدا نمود بایستی به شدت پنهان کاری نموده وبه نحوی اعضای گروه خود را با خبر کند وکم کم به کناری کشیده وآماده ی فرا به سوی محل نشانه ای که از قبل تعیین شده بشود وبه محض آماده شدن بایستی با صدای بلند بگوید : « یافتم » وسپس فرا کند واز این لحظه مثل بازی «کِلاوروِان » افراد هر دو گروه سعی در بردن چوب به محل نشانه ویا پس گرفتن آن هستند وامتیاز دهی نیز مثل بازی کلاروروان است .

۴٫ قاچان یا قَمچان : این بازی که مشترک بین پسران ودختران است بسیار پیچیده می باشد و بطور کلی عبارت از ۱۲ عدد ریگ ( به اندازه ی حبه قند ) می باشد وافراد شرکت کننده (حداکثر ۴ نفر ) به ترتیب انها را در مُشت گرفته وسپس در یک حرکت تند آنها را مقداری به هوا پرتاب می کند وسپس بایستی با پشت دست آنها را نگهدارد و تعدادی که روی پُشت دست قرار می گیرند بایستی کمتر از ۴ عدد نباشند واگر کمتر از ۴ شد نوبت نفر بعدی است واگر ۴ یا بیشتر شد بایستی با حرکت دیگر آنها را به هوا انداخته ومجدداً در مُشت بگیرد وسپس با حرکت دیگر ۳عدد آنها را به دست دیگر پرتاب کند ویک عدد را نگه دارد . در همه ی این حرکات بایستی هیچکدام از ریگ ها به زمین نیافتند وقتی این عمل انجام شدبه یک ریگ باقی را به هوا پرتاب و همزمان یک ریگ از آنهایی که در زمین هستند باهمان دست برداشته و فوراً ریگ پرتاب شده به هوا را بدون رسیدن به زمین نیز می گیرد و این عمل تکرار می شود تا وقتی مجموع ریگهای به ۴ رسید ومثل عمل قبل سه عدد آنها را به دست دیگر پرتاب می کند و همینطور تا همه ی ریگها را از زمین بردارد وعمل جدا سازی را به دسته های سه تایی انجام دهد واگر موفق شد به همه ی طرف های دیگر بازی (به هر تعداد که باشند ) می گوید :«کِرر» به معنی (کِرج شدن مُرغ و خوابیدن روی تخمها ) وبازی را از اول مجدداً شروع می کند ودر هر مرحله که شکست بخورد نوبت به نفر بعدی می رسد واگر موفق شد با هر مرحله یک عدد از ریگها را به عنوان تخم زیر ران دیگر بازیکنان می گذارد و اگر تا آخر موفق شد و فقط سه عدد ریگ ماند بایستی هر سه عدد ریگ را به پُشت دست نگهدارد ومجدداً به داخل دست (با پرتاب کردن به هوا ) برگرداند وگاهی برخی اعمال دیگر برای سنگ آخر انجام می یگرد و در نهایت پس از اتمام سنگها آن فرد برنده می شود ولی اگر در حین بازی نتوانست و دیگران موفق شدند بایستی ابتدا «کِرج » شدن خود وسپس تک تک ریگ ها را پَس بدهند وسپس طرف را «کِرج » نمایند. بازیهای فراوان دیگری رواج دارد مانند : ۱٫ هِشار هِشاره(قایم موشک ) ۲٫ اَکاوتی(اَلک دولَک ) ۳٫ هفت سنگ ۴٫ جَوزان ۵٫ تیله بازی ۶٫ دالِگه دَخیل(گرگم به هوا ، مخصوص دختران ) ۷٫ قُلان (لنگران )

این بنا در خارج ارگ بم و ضلع شرقی آن واقع گردیده است و بنای اصلی آن را مربوط به قرن اول هجری می دانند . بنای کنونی مسجد به مساحت حدود ۵۵ مترمربع، از یک شبستان مربع و یک اتاق کوچکتر در کنار آن تشکیل شده است . شبستان مسجد، با چهار طاق گنبدی- متکی برستون مرکزی و دیوارهای جانبی- و اتاق دیگر نیز با یک طاق گنبدی پوشش یافته است . این بنا در حال حاضر به صورت مخروبه درآمده است . در خصوص تاریخ ساخت بنای کنونی، اطلاع دقیقی در دست نیست . از بنای اولیه مسجد- باتوجه به اظهارات آرتور پوپ – قسمتی از دیوار گلی به ارتفاع ۱/۴ و ضخامت حدود ۱ متر باقی مانده که در دوره های متأخرتر، از آن به عنوان پشت بند بنا استفاده شده است . در قسمت فوقانی دیوار قدیمی، تزیینات طاقداری وجود دارد . طاقبندی مزبور به ارتفاع ۶/۲متر و پهنای ۴۸و۷۶ سانتی متر، بین هر طاق، ستونی به ضخامت ۱۷ سانتی متر دارد . نمونه قابل مقایسه این تزیینات، در نمای خارجی دیوار شمال شرقی مسجد تاریخانه دامغان دیده می شود . قطعه مزبور احتمالا قسمتی از تزیینات ایوان بزرگی بوده که به سبک ساسانی در دیوار گلی اجرا شده بوده است . بنا به اظهار آرتور پوپ، مسجد اولیه حضرت رسول در سال ۳۰ هجری توسط عبدالله بن عمر – حاکم بصره – ساخته شده و احتمالا همان مسجدی است که اصطخری ( نیمه اول قرن چهارم هجری ) از آن به عنوان ” مسجد خوارج در بازار” نام برده است .

تکیه معاون الملک(موزه مردم شناسی) اینبار نگاه دیگری به تکیه معاون الملک شهر کرمانشاه داریم و تیررس نگاهمان موزه ای است که در قسمت جنوبی این تکیه دایر گردیده و با وسایلی که در آن قرار گرفته سعی بر این شده که در رهگذر مردم شناسی استان، اطلاعاتی در اختیار مخاطبین و بازدید کنندگان قرار گیرد. موزه مورد نظر از غرفه های متعددی تشکیل شده و هر غرفه اطلاعات مخصوص به یک شهرستان از شهرستانهای تابعه استان را در خود دارد. مجسمه های مومی که در آنها سعی شده ساختار ویژه چهره و اندام اهالی ساکن در هر منطقه رعایت شود،با پوشش های مخصوص بخود غرفه ها را زینت بخشیده اند.حتی نوع بناها و مصالحی که جهت خانه سازی اهالی شهرستانهای مختلف به کار گرفته میشوند مورد توجه قرار گرفته و بیننده آگاه میگردد که کدامیک از اهالی در مناطق گرمسیری و کدامیک در مناطق کوهستانی و یا ییلاقی سکونت دارند.انواع و تنوع پوشش مجسمه ها نیز بسیار قابل توجه است و بیانگر سلیقه های زیبایی که هر یک سعی نموده است یا توجه به آب و هوای منطقه خود و همچنین فرهنگ حاکم بر آنجا به این امر بپردازد. قومیت های مختلف استان که مجموعه ای از کردها،لرها،لک ها و ترک ها را تشکیل می دهند تنوع زیستی و فرهنگی بسیاری را پدید می آورد و آنها را به استفاده لوازم زیستی متعددی سوق داده که چنین گرایش هایی را می توان در موزه مردم شناسی تکیه معاون در دو بخش پوشاک و زیور آلات و همچنین ابزار و وسایل مربوط به کار و زندگی به عینه دید و اطلاعات ارزشمندی را کسب نمود.