قم
دیدار با قدمگاه خضر نبی(ع)
از پایین که نگاه کنید، کوه چندان مرتفع به نظر نمی رسد اما برای رسیدن به مسجد و قدمگاه باید از بیش از ۳۰۰ پله بالا بروید که یکی از زائران آن را نذر کرده و ساخته است. کوه خضر حد فاصل قم و جمکران قرار دارد و حدود سه کلیومتر با جمکران فاصله دارد. روایت می شود که: «این محل مامن بزرگانی مثل ملا صدرا فیلسوف و حکیم متاله و مرحوم شیخ مرتضی زاهدقمی برادر حاج شیخ عباس قمی خاتم المحدثین(ره) بوده است، و در این اواخر مخصوصا مرحوم حاج شیخ جعفر مجتهدی که از علاقه مندان جدی به این مسجد بودند فراوان در آنجا ماوا می گرفتند، و می توان گفت ایشان آخرین چله نشین این مسجد مقدس بودند.»
پل امامزاده عبدا…
پل امامزاده عبدا… (پل سپه) مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان قم، بخش کهک، روستای قلعه چم واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۶۲۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل دارای کتیبه سنگی است که تاریخ ساخت پل روی آن حک شده است همچنین در شمال غربی پل یک دیواره سنگی بطول ۱۳٫۷۰ متر و عرض ۱٫۶۰ متر جهت استحکام بخشی و رانش پل به این پل الحاق گردیده است. دسترسی به پل از طریق شهرستان قم – بخش کهک -۸۷۶ متری سمت جنوب شرقی روستای قلعه چم – ۵۰ متری شمال شرقی امام زاده عبدا… است.
آبشار نوقاهان
آبشار نوقاهان در استان قم واقع است. آبشار نوقاهاف در روستای قاهان از توابع بخش خلجستان شهرستان قم در ۸۱ کیلومتری شمال غربی شهر قم یا ۳۰ کیلومتری شهر ساوه قرار دارد. این روستا از شمال به کوه تاغرباغ، از شمال شرقی به کوه گر و از جنوب به کوه شیروارد محدود می شود. روستای قاهان بر روی تپه ای در شمال غربی استان قم قرار گرفته و از سطح دریا ۱۵۳۰ متر ارتفاع دارد. آب این آبشار بسیار زلال است و از کوهستان های اطراف روستا سرچشمه می گیرد. جریان آبشار بر روی دیواره های صخره ای کوهستانی، در فصل های بهار و تابستان مناظر زیبا و جذابی پدید می آورد. روستای قاهان دارای مناظر ویژه و طبیعی زیبایی است که از آن جمله می توان به کوه ها ، آبشارها اشاره کرد. این روستا در ناحیه کوهستانی استقرار دارد و دارای اقلیمی معتدل است. در این روستا گیاهان خوراکی و دارویی می روید که می توان به گل ختمی ، شیرین بیان، ریواس ، خاکشیر ، پونه و گون اشاره کرد.
قلعه گلی قم
بعد از آبادی محمدآباد کاج، در پای اولین تپه ها آهکی به طرف شمال شرقی، آثار این قلعه قدیمی مخروبه مشاهده میشود. این قلعه که در کنار قلعه سنگی محمدآباد قرار دارد، مربوط به دوره اشکانی است و خرابه های آن شامل یک دیوار بلند از خشتهای ضخیم است. برای ساخت این قلعه محوطهای را محدوده نموده و در وسط آن بناهای چند طبقه ساخته بودند. دربرجهای و پیهای سنگی، ورقههای آهکی برای استحکام به کار رفته است. از آنجا که ساختمان به کلی فرو ریخته قبل از کاوش دقیق نمیتوان نقشه اصلی آن را روشن نمود. بهر حال خشتهای قطور و بزرگ بدنه و پایه، از تعلق ساختمان به دوران پیش از اسلام حکایت میکند. در اطراف قلعه گلی بقایای ظروف شکسته وکاشیهای لعابدار فراوان دیده میشود.
قلعه جمکران
قلعه جمکران در ۶ کیلومتری شرق قم و در داخل روستای شرق قم و در داخل روستای جمکران واقع شده است. این قلعه که به قلعه گبری نیز مشهور است که از بناهای پیش از اسلام میباشد که در دوران اسلامی نیز مورد استفاده قرار گرفته است. اهل محل، آن را به زمان جمشید شاه از شاهان پیشدادی نسبت میدهند. این بنا دارای پلان مربع با ابعاد متر است و ضخامت دیوارها ۴ متر در پائین است که به تدریج سهر چه ارتفاع بیشتر میگردد، ساز ضخامت آن کاسته میشود. مصالح به کار رفته شامل خشت و گل است که در پایین دیوارها و تکرار شده است. ارتفاع کنونی در بعضی قسمتهای تا ۱۰ متر هم میرسد، اما به طور متوسط ۹ متر ارتفاع دارد. در حال حاضر به دلیل متروکه بودن به محل انباشت ضایعات و زبالههای اهالی محل تبدیل گردیده است.