لار

 
 

حمام زیرزمینی بستک

a01437711174102a

هرمزگان بهشت بناهای تاریخی است. جایی که هر گوشه از خاکش پا بگذارید، یادگاری از تاریخ طولانی کشور را خواهید دید و حمام خانی بستک به عنوان یک بنای قاجاری اگرچه قدمتی کمتری نسبت به بسیاری دیگر از بناهای این منطقه دارد اما یکی از دیدنی های معماری هرمزگان به حساب می آید. حمام خانی بستک در غرب استان هرمزگان و در شهر بستک قرار دارد. این حمام که در سال ۱۳۷۳ مورد مرمت قرار گرفت به حمام زیرزمینی معروف است که مثل دیگر حمام های زیر زمینی در ارتفاعی پایین تر از سطح زمین قرار گرفته تا هم استحکام و طول عمر دیوارهای آن بیشتر باشد و هم گرمای بیشتری را در ایام سرد زمستان در خود نگه دارند. آب مورد نیاز حمام خانی بستک در قدیم از طریق برکه‌ها و آبگیرهای بزرگ و متعددی که در شهر و اطراف آن وجود داشته تأمین می‌شد. میرآب ها آب را از برکه به کمک حیوانات باربر به حمام می بردند و به قسمت‌های مختلف حمام منتقل می‌کردند. در زمستان هم آب را با آتش گرم می کردند تا اهالی منطقه بتوانند از حمام استفاده کننند . حمام خانی بستک که در جوار خانه بنی عباسی بنا شده‌است، سبک معماری چهار طاقی دارد و گنبدی مستطیل شکل بالای چهار طاق آن به چشم می خورد. این بنا دارای ۱۴ گنبد کوچک و بزرگ است و خطوط طاق نمای گرداگرد دیواره داخلی اش با ظرافت خاصی ساخته شده است. این حمام را از جهت معماری، به حمام گنجعلی خان کرمان شبیه می دانند که البته ابعاد و اندازه‌های کوچک‌تری دارد. حمام خانی بستک که در جوار خانه بنی عباسی بنا شده‌است، سبک معماری چهار طاقی دارد و گنبدی مستطیل شکل بالای چهار طاق آن به چشم می خورد.

بستک کجاست؟ بستک از شهرهای استان هرمزگان است که از قدیم محلی برای استراحت کاروان‌ها به حساب می آمد. این شهر در بخش های کوهستانی هرمزگان قرار گرفته و از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان می رسد. بستک جزو معدود شهرستان‌های استان هرمزگان است که به دریا راه ندارد، آب آن تلخ و شور و دارای املاح گچی و گوگرد است و به دلیل نزدیکی به خلیج فارس، منطقه حاره و موقعیت کوهستانی اش اقلیم خاص و متفاوتی پیدا کرده است. یعنی در حالی که در تابستان گرم وخشک است، زمستان های سرد و خشکی هم دارد. این شهر در فاصله ۱۷۰کیلومتری بندرعباس و ۱۱۰کیلومتری شهرستان لار قرار دارد.

بازار قیصریه لار

qeisarieh-bazar-lar-1376432876

دن گارسیا سیلوا نیگوئرا در سال ۱۰۲۶ ه.ق به ایران آمد. او بازار لار را چنین توصیف می‌کند: «… این بازار بدون شک یکی از زیباترین و فاخرترین بناهای سراسر قاره آسیاست و می‌تواند با مجلل‌ترین فروشگاه‌های اروپا برابری کند…».

منابع آب زیرزمینی لارستان کم است و از طرفی، گنبد‌های نمکی موجب شوری آب آن می‌شوند. زمین هم مناسب نیست، بنابراین فعالیت در بخش کشاورزی خالی از مشکل نخواهد بود. اما موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی، شهر لار را به سمتی سوق داد که مبادلات تجاری، اقتصادی و حتی سیاسی خود را از بصره تا سواحل غربی هندوستان گسترش داد. هسته اصلی این فعالیت‌ها بازار لار بود. این بازار که به شکل صلیبی ساخته شده، شکل و طرح خود را حداقل در چهارصد سال اخیر حفظ کرده است. برخی معتقدند که سابقه تاریخی بازار لار به قبل از اسلام می‌رسد و برخی دیگر احداث آن را به صدر اسلام نسبت می‌دهند. قدر مسلم اینکه، بازار پیش از قدرت یافتن صفویه وجود داشته و در زمان شاه عباس، تعمیری بنیادین شده است. به احتمال زیاد سبک معماری بازار لار بر ساخت بازار چیت‌سازهای اصفهان، بازار بخارا و بازار وکیل شیراز اثر گذاشته است. از جمله موارد جالب توجه در طراحی بازار لار، جهت محورها یا راسته‌های آن است که می‌تواند متأثر از شرایط محیطی، به خصوص گرمی هوای ناحیه لارستان و جهت باد و شاید هم جهات مقدس مذهبی باشد. جای شک نیست که اعداد مقدس ۴، ۷، ۸، ۱۲ و ۱۴ در تعیین تعداد مغازه‌های هر یک از فضاهای بازار، بی‌تاثیر نبوده است.