مناره
منار مسجد (مسجد خسرو شير)
منار مسجد که با نام مسجد خسرو شير نیز شناخته میشود، در روستای خسرو شیر قرار دارد. آنچه امروزه از این مسجد بزرگ بهجای مانده است، شامل جرزهای دو طرف یک ایوان به عمق ۱۱ متر و عرض ۶ متر میشود که پوشش و دیوار سمت قبله نیز فرو ریخته است. محراب اصلی مسجد، در انتهای ایوان قرار داشت که در حال حاضر، فقط بخش تحتانی آن باقیمانده است. در کنار بقایای شبستان شرقی در حدود ۶۰ سال قبل، منارهای آجری وجود داشت که بر بدنه آن، کتیبهای به خط کوفی، تزیینات آجرکاری صلیب شکسته و گره دیده میشد. علت این نامگذاری، وجود مناره مذکور است. قدمت بنای اصلی این اثر تاریخی به دوره سلجوقی بازمیگردد و دارای الحاقاتی از دوره ایلخانی نیز است.
مناره آجری خرمآباد آثارسلجوقیان
مناره آجری خرمآباد؛ از آثار دوره سلجوقیان است و در قسمت جنوبی شهرستان خرمآباد قرار دارد . این مناره با حدود ۹۰۰ سال قدمت، یکی از آثار باستانی ارزشمند استان لرستان و شهرستان خرمآباد است. استان لرستان جایگاه آثار باستانی و تاریخی فراوانی است که میتوان آنها را به سه دوره پیش از تاریخ، دوره ایران باستان و دوره اسلامی تقسیم کرد. یافتههای پیش از تاریخ لرستان، بیشتر شامل نقاشیها، کندهکاریهای غارها، سفالینهها و اشیای مفرغی میباشد… در گذشته کاروانهای زیادی به کمک این مناره راه خود را پیدا کردهاند و دیدهبانهای زیادی از بالای آن دشمن را دیدهاند و مردم را به موقع از خطر حمله آگاه کردهاند. با توجه به سبک معماری بنا، احتمال می رود این اثر تاریخی مربوط به دوره فرمانروایی دیلیمان باشد. این یادمان ارزشمند، که بنائی استوانهای شکل است به عنوان میل راهنما و برای هدایت کاروانها در کنار شهر قدیم شاپورخواست احداث شده است. در گذشته از این اثر ارزشمند برای هدایت کاروانهایی که به سمت شهر قدیمی شاپورخواست میآمدند استفاده شده است. اما اکنون از فراز مناره آجری در شهر خرم آباد میتوان دورترین چشم اندازهای زیبای شهر را مشاهده کرد.ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته و بقایای معماری سنگ و گچ با دیوارهای ضخیم در مجاورت مناره بیانگر وجود تأٍسیساتی نظیر کاروانسرا و مسجد و … است. بلندای آن بر اثر عوامل طبیعی کاهش یافته و اکنون با احتساب پایه سنگی، ارتفاع آن به ۵/۲۹ متر میرسد. قطر بنا در پائینترین قسمت به ۵/۵ متر کاهش مییابد. فضای داخلی آن از ۹۹ پله تشکیل شده است. ورودی مناره در جبهه غربی روی سطح پایه قرار گرفته است. در گذشته از این اثر ارزشمند برای هدایت کاروانهایی که به سمت شهر قدیمی شاپورخواست میآمدند استفاده شده است. اما اکنون از فراز مناره آجری در شهر خرم آباد میتوان دورترین چشم اندازهای زیبای شهر را مشاهده کرد. مناره آجری خرمآباد در سال ۱۳۷۶ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۹۳۰ در فهرست آثار ملی ایران با ثبت رسید.