سال گذشته حوالی همین روزها بود که خبر کشف دومین غار عمیق کشور با عمق ۳۷۵ متر روی خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت. غاری که محلی ها به نام سم می شناختند و تا پیش از کاوش گروه کوهنودی و غار نوردی قابوس گنبد تنها چند متر ابتدایی آن شناسایی شده بود. بعد از آن بود که گروه های غارنوردی زیادی راهی «سم» شدند تا بعد از گذشت یک سال ۲۱ چاه از این غار پر رمز و راز کشف کنند. غار سم در ارتفاعات ۱۷۰۰ متری کوه خواجه قنبر در منطقه نامیج گالیکش قرار دارد که پیشینه کشف آن به حدود دو سال قبل برمی گردد. غاری با دهلیزها، طاق‌های زیبا  که وجود آب در آن، جلوه خاصی دارد. در بدو ورود به این غار مسیر تنگ و باریکی که به خرچنگ رو معروف است آغاز می‌شود؛ ولی برخلاف خرچنگ رو‌های غار پروا (اولین غار عمیق ایران)، تنگناهای این غار تمامی ندارد و اغلب مسیر را باید به یک سمت حرکت کرد و حتی امکان برگرداندن سر وجود ندارد. بنابراین اگر شما جزو غارنوردان آماتور و یا حتی نیمه حرفه ای به حساب می آیید، فکر سفر به سم را از سرتان بیرون کنید! به خصوص که از چاه ۱۹ به بعد دمای هوای درون غار کاهش می‌یابد و به ۶ درجه سانتیگراد می‌رسد و باید برای گرم کردن بدن برنامه‌ریزی کرد در غیراین صورت خطر سرمازدگی وجود دارد.

برای آنکه عمق فاجعه را بهتر درک کنید باید بگوییم که خیلی از غارنوردان حرفه ای که از غار سم بازدید کرده اند، معتقدند که امدادرسانی در این غار به علت دشواری مسیرها، بسیار سخت و در برخی شرایط غیرممکن است؛ بنابراین تیم های بازدید کننده باید کاملا آماده و مجهز باشند وگرنه یک حادثه ساده و یک دررفتگی جزیی در این غار می‌تواند به یک فاجعه تبدیل شود!معابر و تراورس‌های غار سم به قدری تنگ و پر پیچ و خم است که تنها یک فرد می‌تواند خود و کیسه بارش را عبور دهد و امکان کمک‌رسانی یا حتی همراهی نفر دوم وجود ندارد. علاوه بر این دهانه چاه های غار سم حدود ۵ تا ۴۰ متر قطر دارند که در نوع خود جالب توجه و خطرناک است. البته این وضعیت از چاه سه غار به بعد کمرنگ تر می شود چرا که پس از آن عرض و ارتفاع غار افزایش می یابد و تردد راحت تر است.تحقیقات درباره قدمت غار سم هنوز به نتیجه قطعی نرسیده اند اما نمونه های کشف شده از جمجمه انسان و حیوانات در این غار نشان دهنده قدمت بالای آن است. شاهد این ادعا کشف اسکلت خفاشی است که ۱۰ برابر بزرگتر از اسلکت خخفاش های معمولی به نظر می رسد. خفاش های این غار تقریبا از بین رفته اند و جالب اینکه اکثرا اسکلت ها در یک نقطه جمع شده اند. اما این استخوان ها تنها نشان زندگی در غار نیستند. نوعی پروانه خاص هم تا چاه چهار وجود دارد که دیواره های این غار آهکی را پر کرده اند. برای بازدید از غار سم باید به بخش گالیکش استان گلستان و نزدیکی روستای نام نیک سفر کنید و آن را در عرض جغرافیایی ۳۷˚ ۰۵″ ۴۶″ ببینید. غار در قسمت غربی روستای نام نیک به فاصله تقریبی ۲ ساعت راهپیمایی قرار گرفته است.

تنها شنیدن نام «دره مرگ» کافیست تا هر گردشگری برای دیدن عجیب ترین کویر دنیا راهی پارک ملی ناوادای امریکا شود. پارکی که در جنوب شرقی رشته کوه های سییرا نوادا و در مرز ایالات کالیفرنیا و نوادا قرار گرفته و مرموزترین شوخی طبیعت را به شما نمایش می دهد! در کویر اسرارآمیز کالیفرنیا، سنگ ها راه می روند! صخره ها، حتی اگر به سنگینی یک آدم هم باشند، بدون هیچ نیروی محرکی شروع به خزیدن می کنند و ردپایی از خود به جا می گذارند که شاید تا چند روز ماندگار باشد. حدود هزار سال قبل بود که بومیان منطقه دره مرگ را کشف کردند و درست از همان زمان افسانه جن و پری درباره این دره سر زبان ها افتاد. در تمام این افسانه ها، ردپای موجودات نامرئی و شروری به چشم می خورد که با تردد خود و حرکت دادن سنگ ها رعب و وحشت را به دل بومیان منطقه می انداختند.زمین شناسان برای درک اسرار این دره، تقریبا تمام قسمت های آن را مطالعه کرده اند. اولین فرضیه آن بود که این سنگ ها وقتی حرکت می کنند که سطح خارجی شان با قطرات بسیار ریز یخ پوشیده شده و به دلیل رطوبت و صافی بی اندازه زمین، با کمک کوچکترین نسیم کویری به حرکت در می آیند. اما این نظریه خیلی زود رد شد چرا که سنگ ها در تابستان های داغ هم به حرکتشان ادامه می دادند. آنها حتی روی زمین ناهموار هم حرکت می کردند و از خود ردپا به جا می گذاشتند.  بنابراین پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که حرکت سنگ های دره مرگ پدیده ای متشکل از چند عامل ناشناخته است که هر کدام از این عوامل می توانند روی هم اثر بگذارند و نتیجه ای شبیه این خلق کنند. اما آنچه حرکت این سنگ ها را شگفت انگیزتر می کند، آن است که آنها به صورت موازی با هم حرکت می کنند. به این ترتیب هر سنگی در طول سالیان دراز یک راه دارد و همان را ادامه می دهد. هیچ کس تا به حال حرکت این سنگ ها را به چشم ندیده و حتی نمی داند این سنگ ها با چه سرعتی حرکت می کنند.آنها گاهی در طول حرکتشان بر زمین مسطح دره، چرخی می خورند و روی وجه دیگرشان می لغزند. بنابراین در مسیر اختصاصی یک سنگ ممکن است چند ردپای گوناگون به چشم بخورد. این سنگ ها اگر بر حسب اتفاق به ردپای سنگ دیگری برسند، به شکل عجیبی تغییر مسیر می دهند و یک جهت دیگر را در پیش می گیرند!

دره مرگ کجاست؟ دره مرگ پست ترین نقطه امریکاست که هوای بسیار گرم و خشکی دارد و درجه حرارت آن در تابستان به ۵۰ درجه سانتی گراد می رسد. به همین دلیل، خیلی ها آب و هوای این منطقه را با عربستان مقایسه می کنند و به این دره، لقب عربستان آمریکا را می دهند.بر اساس آمارهای انجمن تاریخ طبیعی دره مرگ، هر سال ۸۷۵هزار تا ۹۰۰هزار توریست از این منطقه که به نام زابریسکه معروف است بازدید می کنند. فاصله این دره تا لاس وگاس حدود ۲ ساعت و تا لس آنجلس ۴ ساعت است. به این ترتیب گردشگران در کمتر از نصف روز می توانند از هیاهوی بزرگترین و توریستی ترین شهرهای آمریکا جدا شوند و به کویری برسند که سکوت، آرامش، زیبایی و شگفتی را به آنها هدیه می دهد. این دره گونه های کمیابی از جانوران و پرندگان را درخود دارد و محیط خوبی برای زندگی آنها به شمار می رود. دره مرگ برخلاف ظاهر خشکش، یک حوزه آبگیر بزرگ برای برف های آب شده دارد و همانقدر که در تابستان خشک و ترک خورده و گلی به نظر می رسد، در زمستان پوشیده از یخ و برف است. آنقدر که در سال ۲۰۰۴ در اثر ذوب شدن برف کوه های اطراف در دره مرگ سیل آمد!

چرا دره مرگ؟ درباره نام عجیب این دره شایعات زیادی به گوش می رسد که از مرگ دسته جمعی مسافران دره تا درگیری های جویندگان طلا در آن متفاوت است. با این حال، امریکایی های امروز روایت دیگری را نقل می کنند که بر اساس آن یکی از کاشفان دره، در هنگام بازگشت رو به دره مرگ کرده و گفته است: «خداحافظ دره مرگ!» و بعد از آن این دره با نام عجیب دره مرگ معروف شده است!

کافی است یک بار پایتان به شهر زیبای لاهیجان برسد تا تمام مردم شهر شما را به دیدن شیطان کوه دعوت کنند! منطقه خوش آب و هوایی که با آبشار و دریاچه ای به همین نام، گردشگر پذیرترین نقطه لاهیجان به حساب می آید. شاید نام عجیب این کوه مهم ترین دلیل جذب گردشگران کنجکاوی باشد که در شیطان کوه دنبال ردپای ابلیس می گردند؛ اما شیطان کوه نه شیطان دارد و نه فرشته! سرتاسر این منطقه پوشیده از درختان کهنه ای است که هوای مطبوعی را به ریه های مسافران هدیه می کنند. عده ای معتقدند شیطان کوه لفظ تغییر یافته شاه‌نشین کوه است. با این وجود، این نام امروز آنقدر جا افتاده که در نزدیکی منطقه شیطان کوه بیشتر واحدهای صنفی نامشان را از لفظ شیطان برگرفته اند. از طباخی گرفته تا سلمانی! درباره نامگذاری شیطان کوه اطلاعات دقیقی در دست نیست اما عده ای معتقدند شیطان کوه لفظ تغییر یافته شاه‌نشین کوه است. با این وجود، این نام امروز آنقدر جا افتاده که در نزدیکی منطقه شیطانکوه بیشتر واحدهای صنفی نامشان را از لفظ شیطان برگرفته اند. از طباخی گرفته تا سلمانی! این در حالی است  که بنابر تاریخ، در گذشته به این منطقه شاه نشین می گفتند و برکه ای که ۲۰۰ متر عرض و ۷۰ متر طول داشت در جلوی آن بود که برای انبار کردن آب در امر آبیاری از آن استفاده می شد. امروز برکه به دریاچه ای مصنوعی تبدیل شده که در میان آن جزیره ای وجود دارد و عمارت کوچکی در این جزیره خودنمایی می کند. در دل شیطان کوه آبشاری مصنوعی ایجاد شده که آب آن از همین دریاچه که به استخر لا هیجان معروف است، سرچشمه می گیرد استخر لاهیجان اکنون نسبت به گذشته بزرگتر و زیباتر و اطراف آن با سنگفرش هایی که برای پیاده روی اختصاص پیدا کرده پوشیده شده است. در کنار استخر و در پای این کوه های همیشه سبز کم ارتفاع آپارتمان ها و خانه هایی ویلایی با سقف ها و رنگ آمیزی شاد جلوه زیبایی به این شهر داده. انگار چهره طبیعت و شهر با هم آمیخته شده تا این زیبایی دوچندان شود.

 بام سبز : در مسیر بالای شیطان کوه، فضای باصفایی وجود دارد که به “بام سبز” لاهیجان مشهور است. این محوطه سبز و زیبا به وسیله گذرگاهی به قسمت جنوبی پای کوه منتهی می ‌شود. از بام سبز حدود هزار پله سیمانی تا پای کوه تعبیه شده که یکی از مسیرهای منتهی به بام سبز است. آبشاری زیبا و دیدنی از بدنه کوه به طرف پای کوه سرازیر می‌شود. این مسیر را می توانید هم پیاده و هم با ماشین طی کنید اما توصیه ما این است که فرصت تماشای سرسبزی بام را از دست ندهید و پیاده راهی این مسیر شوید. در بام سبز و اطراف تله کابین لاهیجان فضای بسیار بزرگی برای کوهنوردی و پیاده روی مورد استفاده قرار می گیرد. برای رفتن به ایستگاه دوم تله کابین هنگامی که داخل کابین بنشینید اگر زیر پای خود را نگاه کنید، جنگل ها و باغات چای و شیروانی و سقف خانه ها را می بینید که خیلی آرام از بالای آنها رد می شوید. اگر به شهر نگاه کنیم مقبره کاشف السلطنه و کمی آن طرف تر دانشگاه آزاد لاهیجان دیده می شود. آپارتمان ها و خانه های ویلایی و از همه مهم تر گنبد طلایی با دو گلدسته نورانی امامزاده آقا سیدحسین(ع) که به طرز دقیقی در وسط شهر قرار گرفته است.