کبوتر

 
 

برج لانه کبوتر اصفهان

kabotar0

برج های کبوتر از جمله کاربری ترین بناهای قدیمی هستند که جهت استفاده از فضولات پرندگان به عنوان کود در کشاورزی استفاده می شده است . این برج ها با معماری منحصربه فرد خود علیرغم فرم و حجم بسیار زیبا از لحاظ استحکام و مقاومت در برابر فشار های ناشی از لرزش مقاوم بوده است . معماری داخلی کبوتر خانه ها استثنایی است ، عظمت این بناها هم بدلیل سترگی و شکوه و هم به دلیل تنوع در فرم اعجاب برانگیز است و این بناها مانند سایر آثار معماری ایرانی هم از عملکرد وافر و هم از فرم زیبایی پیروی کرده است .طراحی و انتخاب سایت های دایره ای برای ساخت کبوترخانه با فضاهای تودرتو در مقاومت بالای آن نقش داشته است .
نقل شده است که مارها قادر به بالا رفتن از سطوح منحنی مانند استوانه نیستند ، سیاح بزرگ فرانسوی در قسمتی از سفرنامه خود می نویسد : ( کبوترخانه های عظیم ایران شش بار بزرگتر از بزرگترین پرورشگاه های ماست . این برج ها را از آجر بنا می کنند و رویش را گچ و آهک می کشند و در تمام سطوح داخلی دیواره برج از بالا به پایین سوراخ هایی تعبیه شده تا کبوتران در آنها آشیانه کنند. ) توجه به ابعاد طرح توسعه افقی و عمودی و ساخت کبوترخانه های پلکانی و طبقه طبقه بودن بنا ، راحتی بازسازی و مرمت را به دنبال داشته است . در مناطق گرم و خشک که حضور آب جاری امکان پذیر نبوده ، با احداث چاه ها و ایجاد جایگاه های ” آبشخور” امکان استفاده کبوتران از آب را فراهم می ساختند.