گردشگری
کویر شش ماهه!
در شمال شرقی اراک و در منطقه فراهان سفلی، دریاچه ای فصلی قرار دارد که در فصل بارندگی پر آب است و در فصول خشک به صورت باتلاق و نمکزار در می آید. منطقه ای که نیمی از سال کویر میقان نام دارد و نیم دیگر سال، دریاچه میقان. خاک این منطقه از مارن و رس است و در هوای مرطوب و بارانی نرم می شود. زمانی که رطوبت هوا کم می شود، قدرت تبخیر آب افزایش می یابد و به علت شوری آب، گنبدها و طبقاتی نمکی در دریاچه شکل می گیرد. این طبقات و لایه های نمکی تمامی سطح دریاچه را می پوشانند و از فاصله دور سفید و برفی به نظر می رسند. دریاچه در فصل پاییز و زمستان زیستگاه پرندگان مهاجری مثل درنا، لک لک، اردک و غاز وحشی می شود که از نواحی سرد سیر کوچ می کنند و مدتی در این دریاچه توقف دارند . زیبایی این دریاچه در تمام ایام روز، به خصوص در هنگام طلوع و غروب خورشید شگفت انگیز است و جلوه ها و سراب هایی را ایجاد می کند که شاید نمونه اش را در هیچ جای دیگری نبینید. مساحت این دریاچه حدود ۱۰۰ کیلومترمربع است و حدود ۱۶۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
دریاچه در فصل پاییز و زمستان زیستگاه پرندگان مهاجری از قبیل درنا، لک لک، اردک و غاز وحشی می شود که از نواحی سرد سیر کوچ می کنند و مدتی در این دریاچه توقف دارند. از جانداران بومی که در اطراف این دریاچه زندگی می کنند می توان گرگ، شغال، روباه، خرگوش و گراز را نام برد. البته عده ای هم ادعا کرده اند که آهو و کفتار هم در این ناحیه مشاهده کرده اند که با توجه به نزدیکی این ناحیه با منطقه حفاظت شده هفتاد قله چندان بعید نیست. در کویر و اطراف دریاچه نوعی گیاه شوره زاری می روید که به قره داغ معروف است. این گیاه بومی منطقه بوده و شاخ وبرگ های چتر مانند خود را در تپه های ماسه ای نفوذ می دهد. درنتیجه مانند سدی مانع از حرکت و پراکندگی شن ها و ماسه ها می شود. گیاه قره داغ ابتدا روی زمین های هموار رشد می کند و به مرور که ماسه ها به حرکت درمی آیند، بوته گیاه به عنوان سدی جلوی حرکت ماسه ها را گرفته و برای جلوگیری از غرق شدن در ماسه ها خود را بالا می کشد. این گیاه که به قهرمان کویر مشهور است، به صورت طبیعی باعث تثبیت شن های روان شده و هم اکنون حدود ۳۹ هزار هکتار از زمین های اطراف کویر را پوشانده است. این گیاه در فصل بهار گل های کوچک قرمز رنگی مانند دانه های تسبیح و خوشه های آلبالو می دهد که در فصل تابستان به ثمر می رسند. این گیاه که در گذشته از دانه های آن در صنعت رنگرزی استفاده می شد، در اواخر فصل تابستان تبدیل به علوفه دام ها می شود و چهارپایان دانه، برگ و سرشاخه های این گیاه را می خورند.
کندوله؛ روستایی از آل بویه
کندوله یکی از ۱۴ روستای هدف گردشگری استان کرمانشاه در شهرستان صحنه است که در ۶۲ کیلومتری شهر صحنه و ۸۰ کیلومتری مرکز استان کرمانشاه قرار دارد. این روستای زیبا از شمال به کوه «کوله بزرگ» و «دره قلعه»، از غرب به کوه «۱۶تپه» و از جنوب به کوه «پیر آفتاب» محدود می‌شود. روستای کندوله در ناحیه کوهستانی استقرار یافته و آب و هوای آن معتدل و کوهستانی است. در واقع از آنجایی که کندوله در بهار و تابستان معتدل و در پاییز و زمستان سرد است بهترین زمان سفر به این روستا در دو فصل اول سال است.
معابر پهن و مشجر : روستای کندوله در کوهپایه استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکز دارد. این روستا معابر عریض دارد و در برخی از آنها درختان بلند و نهرهای آب، فضای دلپذیری را به وجود آورده است. تاکستان‌های زیبا و متعددی که در فصل تابستان خوشه‌های انگور از تاک های آن آویزان می‌شود، مناظری بسیار جذاب پدید می‌آورد، همچنین باغات پلکانی واقع شده در دامنه کوه بر غنای این مناظر افزوده است.خانه‌های روستاییان از نوع معیشت و فعالیت روستاییان متأثر شده و غالباً دارای ایوان هستند. عمده مصالح به کار رفته در خانه‌ها، خشت و گل است که هنرمندانه به کار گرفته شده‌اند. دیوار خانه‌های خشتی به دلیل سرمای سخت زمستان ضخیم است و در قاب روزنه‌ها پنجره‌های کوچکی تعبیه شده است. سقف خانه‌ها مسطح و با تیرهای چوبی و اندود کاهگل پوشیده شده است. در ساخت خانه‌های جدید از مصالح مقاوم آهن، گچ، آجر و سیمان استفاده می‌شود. انواع درختان شامل کیکم، بلوط، گویج، بلالوک، ارژن و همچنین پونه، گل گاو زبان، گل کبود، گل ختمی، بومادران و گون که مصارف دارویی نیز دارند، دشت دینور را به ویژه در بهار و تابستان به بهشتی زیبا مبدل می‌سازند. این دشت زیستگاه انواع پرندگان و جانورانی مانند کبک، تیهو، گرگ، روباه و خرگوش است.
روستایی از آل بویه : برخی بناهای روستا را به «آل بویه» نسبت می‌دهند و گفته می شود این محل در اصل مکان قلعه «رکن الدوله» بوده که بعدها به صورت کندوله درآمده است. این نام در تلفظ محلی «کنوله» نامیده می‌شود. البته بنا به روایتی دیگر «کند»در زبان ترکی به معنای ده است و چون این ده مرکز حکومت (الدوله) و جایگاه شاهزادگان ساسانی بوده به اختصار به کندوله تغییر نام یافته است.
زیارتگاه های کندوله : بناهای «امامزاده پیرافته»، «قلعه مردان» و آثار باقی مانده دیگر نشانگر قدمت و سابقه تاریخی این روستاست. بر فراز تپه بلند «پیرافته» بقعه امام زاده پیرافته قرار دارد که از بناهای روستا به شمار می رود. همچنین در حوالی دهکده کندوله بقعه «نوربخش» واقع شده که محوطه اطراف آن به عنوان گورستان روستا مورد استفاده قرار می گیرد. «قلعه مروان» نیز بر بالای کوه دره «قه لا» در شمال شرقی کندوله واقع شده و مردم کندوله معتقدند که این قلعه محل پنهان شدن مروان خلیفه اموی بوده است.
اهالی روستا : مردم روستای کندوله به زبان کردی هورامی سخن می گویند، آنان مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. شاید بد نباشد بدانید که الماس خان کندوله‌ای از شاعران نامدار این روستاست که دارای اشعاری زیبا و معنادار است. درآمد اکثر مردم روستا از باغداری و دامداری تامین می‌شود که در این روستا نیز قالی‌بافی رواج دارد. در واقع مهمترین صنعت دستی و هنری مردم روستا، بافت انواع قالی، با طرح های بومی (برگرفته از طرح های کردی) و طرح های غیربومی است که جنبه صادراتی دارند.
چی بخوریم؟ از انواع غذاهای متداول در روستای کندوله می‌توان به دوغینه که با بلغور گندم و دوغ ترش پخته می‌شود؛ آش شلغم که با شلغم، آب انارو بلغور گندم تهیه می‌شود؛ آش ترش که با حبوبات و سبزی‌های معطر و دوغ پخته می‌شود و همچنین به نوعی دلمه محلی اشاره کرد. علاوه بر این ها، شیره، کره، ماست، پنیر و روغن حیوانی و… از فرآورده‌های لبنی کندوله هستند که به شیوه سنتی تهیه می شوند و خوردنشان در سفر به این روستا خالی از لطف نیست.
چطور برویم؟ روستای کندوله از طریق شهرهای کرمانشاه، صحنه و کامیاران قابل دسترسی می‌باشد و جاده‌های منتهی به این روستا از شهرهای مزبور مناسب و آسفالت است.
آشنایی با شهر نجف اشرف
نجف نام شهری در کشور عراق است. شهر نجف آرامگاه امام علی (ع) نخستین امام شیعیان می‌باشد و به همین دلیل هر سال سیل عظیمی از زائران از اقصی نقاط جهان به سمت خود جلب می کند. اگر می خواهید در مورد شهر نجف بیشتر بدانید این مقاله آسمونی را حتما مطالعه نمایید چرا که مطالب بسیار کاملی در مورد شهر نجف اشرف برای شما عزیزان عنوان می کنیم. این شهر مرکز استان نجف است و از مقدس‌ترین شهرهای شیعیان و مرکز قدرت سیاسی شیعیان در عراق بشمار می‌رود. نجف همواره محل تردد و اقامت زائران و نیز مشتاقان علوم دینی است که این عامل در رونق تجارت آن تأثیری بسزا دارد. این شهر مدت زیادی در مسیر کاروان‌هایی قرارداشته که برای انجام مناسک حج از راه خشکی عازم مکه ومدینه بودند. این ویژگی نیز در ارتباط نجف با شهرها و مراکز تأثیر زیادی داشته است. در نجف صنعت‌های مختلفی رونق داشته، منسوجات نجف مشهور و عبای نجفی، مرغوب و مطلوب بسیاری از خریداران است که به دلیل تولید فراوان به شهرهای دیگر عراق نیز صادر می‌شود. بازرگانی نجف رونق فراوان داشته و تاجران حجاز، نجد، عمان، یمن و کویت با آن شهر در ارتباطاند. نجف در ۱۶۰ کیلومتری جنوب بغداد در مختصات °۳۱٫۹۹ شمالی و °۴۴٫۳۳ غربی قرار گرفته و جمعیت آن ۵۸۵٬۶۰۰ نفر برآورد شده‌است. شهر نجف از لحاظ جغرافیایی در نزدیکی شهر کوفه قرار گرفته‌است. نزدیکی شهر نجف و کوفه به نحوی است که نمی‌توان این دو شهر را از همدیگر مجزا دانست. در متون تاریخی، اسامی گوناگونی برای نجف ذکر شده است از جمله غری یا غریان، مشهد، نجف اشرف، الطور، الطهر، الجودی، الربوه، بانقیا و اللسان. نجف مشهورترین نام شهر می‌باشد که پس از آن صفت اشرف نیز اضافه می‌گردد و مجموعاً نجف اشرف گفته می‌شود. نجف واژه‌ای عربی است که به معنای منجوف می‌باشد. منجوف مکانی است مستطیل شکل و مرتفع که آب دراطراف آن جمع می‌گردد ولی بر سطح آن جاری نمی‌شود. وضعیت جغرافیایی شهر نجف که مستطیل شکل بوده و از زمین‌های پیرامون بلندتر است موجب شده این نام بر آن نهاده شود.
نجف از پنج محله تشکیل می‌شود که عبارتند از:
- العماره
- الحویش
- البراق
- المشراق
- الغازیه
هوای نجف در تابستان گرم و خشک است و اهالی آن به‌سرداب‌های زیرزمینی پناه می‌برند تا از گرما در امان باشند. چنانچه بادهای گرم بوزد حرارت به ۴۶ درجه می‌رسد. درزمستان نیز سرمای گزنده و سوزناکی دارد و سرمای شهر بدان اندازه است که آب یخ می‌بندد. در عهد ساسانی در اطراف نجف دریاچه‌ای وجودداشته که پس از ظهور اسلام خشک گردیده، بعدها دوباره‌دریاچه‌ای پدید آمده، که تا حدود یک قرن پیش نیز وجودداشته ولی دولت عثمانی آن را خشکانیده است .
-
پس از سوقصد و کشته شدن علی بن ابی طالب توسط ابن ملجم طبق وصیت وی، او به طور ناشناس در منطقه‌ای نزدیک به شهر کوفه دفن شد. چنین روایت شده که بیش از صد سال بعد، خلیفه عباسی، هارون الرشید، به شکار گوزن در خارج کوفه رفت و گوزن به محلی پناه برد که در آن محل سگ‌های شکاری او را دنبال نکردند. در پرس و جو که راز این مکان چیست، به هارون الرشید گفته شد که آن محل دفن علی است. هارون الرشید بعد از اینکه این امر توسط جعفر بن محمد تأیید شد، دستور داد که مقبره‌ای در همان محل ساخته شود و در زمان کوتاهی شهر نجف در اطراف مقبره رشد کرد. مکان دیگری که ادّعا می‌شود مدفن علی بن ابی طالب است، شهر مزارشریف در افغانستان می‌باشد.
به غیر از قبر علی بن ابیطالب، در شهر نجف اماکن مقدسه دیگری نیز وجود دارد که به شرح زیر می‌باشد:
- قبر آدم پیامبر
- قبر نوح پیامبر
- قبر هود پیامبر
- قبر صالح پیامبر
- مسجد حنانه
- مسجد سهله
- قبر کمیل بن زیاد نخعی
- قبرستان وادی السلام
آبشار ارزنه
آبشار ارزنه در استان خراسان رضوی واقع است. آبشارهای ارزنه از جاذبه های طبیعی روستای ارزنه هستند که در امتداد رودختنه ارزنه از ارتفاعات باخرز سرچشمه می گیرند. آبشارها از ۳ آبشار پی درپی تشکیل شده اند. در بالادست آبشار اول، آبگیری ایجاد شده است که برای شنا مورد استفاده گردشگران قرار می گیرد. دسترسی به این آبگیر، دشوار است و نیاز به مهارتهای فنی دارد . آبشار اصلی ارزنه، باارتفاع ۶۰ متر، در ضلع جنوب غربی آبگیر و آبشار دوم، با ارتفاع تقریبی ۲۵ متر در جنوب آبگیر به صورت پلکانی واقع شده اند. آبشار سوم در ضلع غربی آبگیر واقع شده و در واقع ترکیبی از ۲ آبشار قبلی است. این آبشار با ارتفاع ۳۰ متر، ابتدا در آبگیری کوچک جمع می شود و سپس جریان می یابد. دسترسی به این منطقه از طریق مشهد- فریمان- تربت جام – باخرز- ارزنه ( طول مسیر ۲۱۰ کیلومتر) و یا مشهد-تربت حیدریه – باخرز- ارزنه ( طول مسیر ۲۴۰ کیلومتر) امکانپذیر است. شایان ذکر است امکانات رفاهی و اقامتی در این مکان برای بازدیدگنندگان مهیا شده است. روستای ارزنه ، روستایی از توابع بخش باخرز شهرستان تایباد در استان خراسان رضوی ایران است. روستای ارزنه در ۱۴ کیلومتری جنوب غربی باخرز و ۲۱۰ کیلومتری مشهد واقع شده است.
دهکده ییلاقی
خانه های کاهگلی، فضای طبیعی منطقه را جذاب و دیدنی کرده است. با نظاره کردن این منظره زیبا از داخل این خانه ها، چنان نشاطی به انسان دست می دهد که هیچ وقت این حالت در زندگی ماشینی به دست نمی آید. هر گاه از پنجره داخل به بیرون بنگری، تابلوی زیبا و بی نظیری از طبیعت را می بینی که نقاشی از هر زاویه آن می تواند اثر هنری ماندگار دنیا باشد. درازنو با قرار گرفتن در رأس قله البرز و سرزمین مرتعی، گل و گیاهان رنگارنگ وحشی و دارویی، جنگل انبوه و سرسبز، وجود آبشار، چشمه، غار یخچال و همچنین به دلیل داشتن چشم انداز زیبا و مشرف به تمامی نقاط جلگه ای از جمله کردکوی، گرگان، خلیج گرگان، میانکاله، بندر ترکمن و… از طبیعت زیبا و از مناطق جالب و منحصر به فرد استان گلستان است. این روستا در طول سال چه در ماههای گرم و چه در ماههای سرد سال، شلوغ بوده است. از گذشته های دور، مردم «درازنو» برای خود خانه های چوبی و کاهگلی ساخته اند که سکونتگاه تابستانی آنان باشد. آب «درازنو» از چشمه هایی در دل کوه بیرون می آید. از دیگر مکانهای دیدنی این منطقه، غار یخچال است که در زیر قله دکانی و در کنار سنگ بسیار بزرگی که محوطه ای در حدود بیست متر مر بع دارد و سوراخی به اندازه یک انسان در کنار سنگ دیده می شود. در شهریور ماه نیز در داخل این محفظه برف موجود است، به همین دلیل، این مکان، یخچال نام گرفته است.
کارشناس میراث فرهنگی استان گلستان، در مورد «درازنو» می گوید: «درازنو»، دهکده ای کوهستانی به همراه خانه هایی با معماری کوهستانی است. در این دهکده، خانه ها با شرایط اقلیم آب و هوایی خود ساخته شده است. خانه های کاهگلی با دیواره های چوبی و کاهگل و سقف کاله پوش مخصوص مناطق کوهستانی است. مزیت این گونه ساختمانها در این مناطق، حفظ گرما در زمستان و حفظ هوای خنک در تابستان و مقاوم بودن در برابر لرزش و زلزله است. یکپارچگی بافت روستایی در این جا وجود ندارد. برخی از ساختمانها از چوب و تخته و کاه گل با کف کرسی که بیشتر از سنگ کوهستانی و سقف کاله پوش و برخی از آنها تمام چوب ساخته شده است. ساخت این خانه های تمام چوب به اواخر دوره قاجاریه برمی گردد. آویشن،گل گاوزبان، بومادران، شیر خشک، مارم بو، گل بنفشه، کنگر وحشی، گلامیر حسن، گل پر، گل ختمی، گل بابونه، ریحان کوهی، پر سیاوش، یونجه وحشی و گزنه از جمله گل و گیاهان وحشی منطقه هستند. این گل و گیاهان وحشی نه تنها با رویش خود در بهار و تابستان فضای روستا را زیبا و رنگارنگ می کنند و مرتع زیبایی را به وجود می آورند، بلکه در مصرف بسیاری از بیماریها از جمله دیابت، آسم، سرماخوردگی و… مفید بوده و مورد استفاده مردم قرار می گیرد. در این دهکده، گونه های درختچه ای زرشک، ازگیل، ولیک، تمشک، سیب وحشی، گلابی وحشی و آلوچه هر ساله در فصل تابستان پربار هستند. جاده ارتباطی به این دهکده ییلاقی، جاده شوسه است که ۲۵ کیلومتر آن آسفالته است. از امکانات این منطقه، برق و آب است که البته آب این روستا از همان چشمه قدیمی است .