ییلاق
ماسال گیلان
شهرستان ماسال و بخش شاندرمن با جاذبه های گردشگری و طبیعت زیبای خود همواره مورد توجه مردم استان گیلان و دیگر گردشگران و مسافران کشور قرار دارد و حضور هزاران گردشگر در این مناطق و در ایام مختلف سال گویای این واقعیت است. بام سبز ماسال، دهکده ییلاقی اولسبلنگاه، پارک ساحلی ماسال، اسب ریسه، آبشار ویوز، آبشارخون، آبشار تولی نساء، آبشار رامینه، غارآویشو، غار باستانی خندیله پشت، غار چسلی، غارکلچال از جمله مناطق دیدنی ماسال است. به هرحال ماسال با موقعیت جلگه ای در فاصله ۵۰ کیلومتری شمال غرب رشت و در ۲۰ کیلومتری غرب فومن و صومعه سرا واقع شده است. اقلیم معتدل و مرطوب آن به جهت واقع شدن در نزدیکی کوهستانهای تالش از یکسو و دریای خزر از سوی دیگر از هر دو عامل جغرافیایی مذکور متأثر است. شهرستان ماسال درگذشته بخشی از شهرستان وسیع تالش بود که در سال ۱۳۷۶به شهرستان ماسال تبدیل شد و شامل دو بخش، مرکزی و شاندرمن است. مردم ماسال به میهمان نوازی مشهور هستند، به زبان تالشی تکلم می کنند و پیرو مذهب شیعه هستند. طبیعت مناسب ماسال سبب رونق کشاورزی و دامداری در این منطقه شده است. غار طبیعی آویشو، منطقه جنگلی طلاسکو، سورکوم، آری دول، شالماء، چسلی، ییلاق تلارگاه، ییلاق خندیله پشت، ییلاق بیلگاه دول، ییلاق مورجونه، ییلاق اسپی دشت، ییلاق رشته پشت، ییلاق مولومه بند، ییلاق شنبه راه، ییلاق اولسبلنگاه، ییلاق واشیار، ییلاق سی فی، ییلاق نمنه پشت و ییلاق سوچاله از مناطق طبیعی و گردشگری این منطقه است.
جاذبه های گردشگری و تاریخی ماسال نیز شامل منطقه جنگلی طاسکوه و آری دول ، منطقه باستانی اسبه ریسه با غارها و صخره های بلند، گردشگاه جنگلی ریزه مندان، ییلاق شالماء، چسلی، بیلگاه دون، اسپی دشت، دشت النزه و ویرگاه، خندیله پشت، مارجونه، رشته پشت و شنه راه، واشیار، اولسه بلنگاه، صی فی، نم نمه پشت، خشکه دریا، تلارگاه ملومه بند، غارآویشو، مناطق باستانی درخانه، گیله سرا، وردم، منطقه یادمانی مشهد میرزا ( محل شهادت میرزا کوچک خان جنگلی )، مناطق ییلاقی تاریخی سنگ بست، دره خون، خندیله پشت است. همچنین بقعه متبرکه “سبز قبا” از نوادگان امام موسی بن جعفر (ع)، بقعه ” امامزاده میرزا” از نوادگان امام موسی کاظم (ع)، بقاع متبرکه ” پیر جلودار” و آقا سرای فومن، بقعه “عون بن علی” فرزند محمد حنیفه از فرزندان امام علی (ع) از جمله مناطق زیارتگاهی و اماکن مذهبی شهرستان ماسال است.
ییلاقی در میانه های خشک کشور
برای کسانی که می خواهند تابستان خنکی را در مناطق مرکزی کشور تجربه کنند، سفر به جاسب می تواند بهترین گزینه باشد. منطقه ییلاقی جاسب در شمال شرق شهر دلیجان در استان مرکزی قرار دارد و با آب و هوای معتدلی که در این روزها دارد، یک فرصت خوب برای سفر خانوادگی شما به حساب می آید. جاسب هفت روستا دارد به نام های واران، هرازجان، کِروگان، وشتکان، زُر، وسقونقان و روستای بیژگان. که در طول دره و در امتداد رودخانه به وجود آمده اند. جالب است بدانید که دو روستا از این منطقه هنوز به زبان راجی حرف میزنند جاسب دره زیبایی به نام ازنا دارد که به محض آنکه پایتان به منطقه برسد آن را خواهید دید. در این دره رودخانه ای فصلی جریان دارد و اطراف آن را چشماندازهای طبیعی سرسبزی پوشانده است. رودخانه ازنا از ارتفاعات دهستان جاسب سرچشمه می گیرد و در این روزها تقریبا بی آب است چون زمان اوج پرآبی این رودخانه اسفند و فروردین است و تقریبا اواخر خردادماه آب رودخانه خشک شده است. رودخانه ازنا از سمت شرق به غرب جریان دارد و در ادامه مسیر غربی خود به رودخانه قم رود می پیوندد.
جاسب هفت روستا دارد به نام های واران، هرازجان، کِروگان، وشتکان، زُر، وسقونقان و روستای بیژگان. که در طول دره و در امتداد رودخانه به وجود آمده اند. جالب است بدانید که دو روستا از این منطقه هنوز به زبان راجی حرف میزنند. جاسب فرصت خوبی هم برای کوهنوردی به شما می دهد. اگر عاشق کوهپیمایی و کوه نوردی هستید، در جاسب فرصت دارید که از ۱۸کوهی که در حول و حوش این منطقه هستند بالا بروید و منظره شهر را از ارتفاعات سرسبز ببنید.مرتفع ترین این کوه ها ولجیا است که ۳۱۴۴ متر ارتفاع دارد و در دهستان جاسب قرار گرفته است. کوتاه ترین آنها هم برز و پایین قلعه هستند که هر دو ۲۴۱۳ متر ارتفاع دارند. جهت کوه برز جنوبی شمالی است و جهت کوه پایین قلعه جنوب شرقی به شمال غربی.اگر گذارتان به جاسب افتاد، حتما سری هم به قبرستان قدیمی واران، تپههای قلعهکوه امام علی، قلعههای سرخ، وشتگان و وسقونقان، مساجد جامع و امام حسن (ع)، برج روستای هرازجان، غار سیجان در ضلع شمالی روستای واران و سنگنوشتههای قبرستان روستای بیجگان بزنید که معروف ترین آثار باستانی این ییلاق سرسبز هستند.